Mamonovo (Kaliningrad viloyati)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Mamonovo

Мамоново
{{{rasmiy_nomi}}}ning rasmiy gerbi
Gerb
54°28′00″N 19°56′00″E / 54.46667°N 19.93333°E / 54.46667; 19.93333 G OKoordinatalari: 54°28′00″N 19°56′00″E / 54.46667°N 19.93333°E / 54.46667; 19.93333 G O
Mamlakat Rossiya
Maydon 20.85[1] km2 (8.05 mi²)
Markazi balandligi 15 m
Aholisi
8 314 kishi (2 021)
Telefon kodi 40156
Pochta indeks(lar)i 238450
Mamonovo xaritada

Mamonovo, 1947-yilgacha Xayligenbayl (nemischa: Heiligenbeil) Rossiya Federatsiyasi Kaliningrad viloyatidagi Polsha bilan chegaradosh tuman boʻysunuvidagi shahar. 1301-yilda tashkil etilgan. 2004-yildan Mamonovo shahar okrugining maʼmuriy markazi hisoblanadi.

Atamaning etimologiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xayligenbayl Gerbi

Heiligenbeil soʻzi „Muqaddas bolta“ degan maʼnoni anglatadi. Bu afsonaga koʻra, Prussiyaga qarshi salib yurishi paytida butparast xudolarning tasvirlari kesilgan bolta haqida. SSSR Oliy Soveti Prezidiumining 1947-yil 25-iyuldagi farmoni bilan N. M. Shvernik va A. F. Gorkin imzosi bilan Xayligenbayl 1944yil oktyabr oyida vafot etgan podpolkovnik Nikolay Vasilievich Mamonovning familiyasi boʻyicha Mamonovo deb qayta nomlandi, shahar hujumida qatnashgan 331-oʻqchi polk komandiri, Sovet Ittifoqi qahramoni (1945, vafotidan keyin).

Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shahar Boltiq dengizining Kaliningrad ko'rfazi sohili yaqinida, Kaliningraddan 48 km va Polsha chegarasidan taxminan 5 km uzoqlikda, Vitushka daryosi Mamonovka daryosiga quyiladigan joyga yaqin joyda joylashgan. Shaharning janubida mamonovo Gronovo avtomobil chegara oʻtish joyi, shuningdek, yaqinda ochilgan „Mamonovo II – Gjexotka“ oʻtish joyi va „Mamonovo – Branevo“ temir yoʻl oʻtish joyi joylashgan.

Iqlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mamonovo iqlimi oʻrtacha-dengiz iqlimidan oʻrtacha kontinental iqlimga oʻtadi, qishi qisqa va yozi salqin. Iyul oyida suv oʻrtacha +20,3 °C gacha qiziydi, suvning maksimal harorati +28,4 °C ni tashkil qiladi. Shaharning asosiy qismidagi havo harorati gidropost maʼlumotlariga qaraganda biroz yuqori.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Heiligenbayl 1301-yilda Prussiya yogʻoch qal’asi joylashgan joyda Heiligenstadte („muqaddas shahar“) nomi bilan tashkil etilgan[2]. Shahar mavjudligining birinchi hujjatli tasdigʻi 1330-yilga tegishli.

1344-yilda shahar nomi Xayligenbayl (nemischa: Heiligenbeil), ammo qoʻshimcha „beil“ qadimgi ruscha „bil“ dan kelib chiqishi mumkin, bu „qishloq“ yoki „qal’a“ degan maʼnoni anglatadi. 1349-yilda shaharda cherkov qurilgan.

1945-yil
1945-yil boshida Xayligenbayl koʻplab qochqinlar uchun panoh va bir vaqtning oʻzida nemis qoʻshinlarining tramplini boʻlgan. 1945-yil yanvar oyida sovet qoʻshinlari Sharqiy Prussiyada hujum operatsiyasini boshladilar. 1945-yil fevral va mart oylarida shahar sovet 3-Belarus fronti qoʻshinlari va Germaniya 4-Vermaxt armiyasi oʻrtasida dengiz orqali evakuatsiya qilingan portga yaqinlashishni himoya qilgan qattiq janglar maydoniga aylandi. Shaharda 4-nemis armiyasining katta qismi sovet qurshoviga tushdi.

1945-yildan keyingi shahar tarixi

Bugungi kundagi Heiligenbayl shahar markazi

1947-yilda Xayligenbayl Sovet Ittifoqi qahramoni podpolkovnik Nikolay Mamonov (1919—1944) sharafiga qayta nomlandi, u ushbu shahar uchun janglarda qatnashgan 331-oʻqchi polkga qoʻmondonlik qildi. RSFSR Oliy Soveti Prezidiumining 1947-yil 25-iyuldagi Farmoniga binoan Mamonovo aholi punkti Kaliningrad viloyatining Ladushkin tumani tarkibiga kirdi va 1951-yilgacha posyolka maqomiga ega boʻldi. RSFSR Oliy Soveti Prezidiumining 1951-yil 28-martdagi farmoni bilan Mamonovo tuman boʻysunuvidagi shaharga aylandi, u Ladushkin tumani tarkibida edi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]