Latviya — Polsha munosabatlari

Latviya — Polsha munosabatlari Latviya va Polsha oʻrtasidagi ikki tomonlama diplomatik munosabatlardir.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Birinchi jahon urushi tugagandan soʻng, tez orada Polsha va Latviya qoʻshinlari oʻrtasida Qizil Armiyaga qarshi hamkorlik boshlandi (Daugavpils uchun janglar).

1921-yil 27-yanvarda Polsha Latviya mustaqilligini tan oldi. Keyin ikki davlat rasmiy diplomatik munosabatlarni boshladilar (1922-yilda ularni kelishuv bilan faollashtirishga urinish muvaffaqiyatsizlikka uchradi), 1939-yildagi Polsha mudofaa urushida Polsha davlatining magʻlubiyati bilan tugadi. Latviya Varshavada (1920—1939) elchixona va Vilnyusda (1923—1940) konsullik, Rigada Polsha elchixonasi va Daugavpilsda konsullik (1920—1939) ishlagan.

SSSR bosimi ostida Latviya surgundagi Polsha hukumati bilan diplomatik aloqalarini uzgan^[1].

1945—1990-yillarda har ikki davlatdan kelgan emigrantlar siyosiy munosabatlarni saqlab qolishgan.

Sovet Ittifoqi parchalanganidan soʻng, ikki davlat oʻrtasida diplomatik munosabatlar tiklandi. Mamlakatlar 1991-yil 30-avgustda aloqalarni rasman tasdiqlangan.

Hozirgi vaqtda Latviya Varshavada oʻz elchixonasiga, shuningdek uchta faxriy konsullikka ega (Katovitse, Gdansk va Lodzda). Boshqa tomondan, Polshaning Latviyada bitta diplomatik vakolatxonasi, yaʼni Rigadagi elchixonasi bor. Latviyada polshalik ozchilik guruhi mavjud boʻlib, odamlarning soni 53 000 ga yaqin (2009-yil holatiga koʻra). Ularning aksariyati Latviya fuqaroligiga ega^[2].

Ikki davlatning Yevropa Ittifoqi (Latviya ham, Polsha ham tashkilotga 2004-yil 1-mayda aʼzo boʻlishgan), NATO (Latviya 2004-yil 29-martda, Polsha 1999-yil 12-martda aʼzo boʻlgan) va Boltiq dengizi davlatlari kengashiga qoʻshma aʼzoligi tufayli mamlakatlar oʻrtasidagi diplomatik aloqalar juda rivojlangan.

1993-yilda Polsha Latviyaga H-18 buksirlari, qurollar va kiyim-kechaklar joʻnatdi.

Mamlakatni taqqoslash[tahrir | manbasini tahrirlash]

	Latviya	Polsha
Bayroq
Gerb
Aholisi	1,93 million	38,43 million
Hududi	64,59 ming km²	312,68 ming km²
Poytaxti	Riga	Varshava
Hukumat	Unitar parlamentar respublika	Unitar parlamentar respublika
Rasmiy tili	Latish tili	Polyak tili
Diniy eʼtiqodi	64 % xristianlik, −36 % lyuteranlik, −17 % katoliklik, −9 % pravoslavlik, 2 % Boshqa xristianlar, 35 % dinsiz, 1 % boshqalar.	88,7 % xristianlik, −87,6 % katoliklik, −1,1 % boshqa xristianlar, 2,4 % dinsiz, 0,2 % boshqalar, 8,7 % aniqlanmagan.
YaIM (nominal)	30,26 milliard (aholi jon boshiga 14,06 ming)	524,51 milliard (aholi jon boshiga 12,55 ming)
Inson taraqqiyoti indeksi	0, 819	0,843
Xalqaro qoʻngʻiroq kodi	+371	+48

Doimiy diplomatik vakolatxonalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Latviyaning Varshavada elchixonasi bor.

Polshaning Rigada elchixonasi bor.

Latviyaning Varshavadagi elchixonasi
Polshaning Rigadagi elchixonasi
Polsha Prezidenti Aleksander Kwaśniewski Latviya Prezidenti Vaira Vīķe-Freiberga bilan 2005-yilda Latviyaga rasmiy tashrifi chogʻida
Polsha Prezidenti Anjey Duda Latviya Prezidenti Raimonds Vēyonis bilan 2018-yilda Latviyaga rasmiy tashrifi chogʻida