Iordaniya bayrogʻi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Iordaniya bayrogʻi
Mamlakat Iordaniya
Mutanosibligi 1:2
Qabul qilindi 16-aprel, 1928-yil (95 yil avval) (1928-04-16)
Ammanda Iordaniya bayroqlari
Iordaniya bayrogʻi

1928-yil 16-aprelda rasman qabul qilingan Iordaniya bayrogʻi Birinchi jahon urushi davrida Usmonlilar imperiyasiga qarshi koʻtarilgan arab qoʻzgʻolonining 1916-yilgi bayrogʻiga asoslangan.[1] Bayroq chap yondan qizil rangli uchburchak bilan bogʻlangan gorizontal qora, oq va yashil chiziqlardan iborat. Ranglar Pan-Arab ranglari boʻlib, mos ravishda Abbosiylar (qora guruh), Umaviylar (oq band) va Fotimiy yoki Rashidun xalifaliklarini (yashil guruh) ifodalaydi. Qizil rang Hoshimiylar sulolasi va arab qoʻzgʻoloni ramzidir.[2]

Xususiyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bantlar va chevrondan tashqari, qizil chevronning koʻtaruvchi tomonida yetti nuqtali oq yulduz tasvirlangan. Yulduz arab xalqining birligini anglatadi;[3] uning yetti nuqtasi Al-Fotihaning yetti oyatiga hamda Amman qurilgan yetti tepalikka ishora qiladi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Birinchi jahon urushi oldidan Istanbuldagi yosh arablar turklar hukmronlik qilgan Usmonli imperiyadagi intilishlarini ifodalovchi bayroq yaratdilar. Ular Safiy ad-Din al-Xiliyning 13-asrdagi sheʼrini esladilar, unda quyidagi soʻzlar bor edi:

Ushbu rangdagi chiziqlar partiya bayrogʻiga aylantirildi. 1917-yilda ibn Husayn ibn Ali oʻzining Hijozdagi hududlarida Arab qoʻzgʻoloni bayrogʻini koʻtardi: koʻtargichda asl dizaynda qizil uchburchak bilan qora-yashil-oq gorizontal chiziqlar bor edi, lekin keyinchalik oq va yashil chiziqlar teskarisiga oʻzgartirildi.


1917-yil dekabr oyida Quddusda Arab qoʻzgʻolonlari bayrogʻi koʻtarildi. Keyinchalik Husaynning oʻgʻillaridan biri Abdullohni inglizlar oʻsha paytda Transiordaniya deb atalgan hududda hukmdor sifatida tan oldilar. U bayrogʻni Arab qoʻzgʻoloni bayrogʻida tasvirlangan uchburchakka oq yetti qirrali yulduz qoʻshish orqali oʻzgartirdi. U 1928-yil 16-apreldagi Transiordaniya konstitutsiyasiga muvofiq tan olingan va Iordaniya 1946-yil 22-martda mustaqillikka erishganida bayroqda hech qanday oʻzgarish boʻlmagan. Biroq Iordaniya va Iroq Arab Ittifoqi deb nomlanuvchi federatsiyani eʼlon qilganlarida, ularning qoʻshma bayrogʻi faqat 1958-yilning mart-iyul oylari orasida ishlatilgan — yulduzsiz asl arab qoʻzgʻoloni bayrogʻi edi. Yulduzning yetti nuqtasiga turlicha talqin qilingan, lekin dastlab ular Suriyaning sobiq tumanlari (Halab, Damashq, Bayrut, Livan, Falastin, Transiordaniya va Dayr-az-Zor) bilan bogʻlangan.[4]

Biz xulq-atvorimiz, or-nomus uchun, bizga zarar keltirmaydiganlarga zarar yetkazishdan bosh tortadigan xalqmiz: oq bizning (sof) amallarimiz, qora bizning janglarimiz, yashil - bizning dalalarimiz, qizil (qonli) qilichlarimiz.

Ranglarni talqin qilish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sxema Toʻqimachilik rangi
Qizil Hoshimiylar sulolasi, ozodlik uchun qonli kurash
Oq Umaviylar sulolasi, yorqin va tinch kelajak
Yashil Fotimiylar sulolasi yoki Rashidun xalifaligi
Qora Abbosiylar sulolasi

Ranglar sxemasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qizil Oq Yashil Qora
RGB 206/17/38 255/255/255 0/122/61 0/0/0
Oʻn oltilik #ce1126 #FFFFFF #007a3d #000000
CMYK 0/92/82/19 0/0/0/0 100/0/50/52 0/0/0/100

Chizma varaqasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

 

Tarixiy bayroqlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Harbiy bayroqlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Arab qoʻzgʻoloni bayrogʻi
  • Falastin bayrogʻi
  • Hijoz qirolligi

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Flag of Jordan“ (en). Encyclopedia Britannica. Qaraldi: 2019-yil 21-aprel.
  2. „Flags of the World: Jordan“. Qaraldi: 10-may 2015-yil.
  3. „National Anthem“. kinghussein.gov.jo. Government of Jordan. Qaraldi: 10-may 2015-yil.
  4. https://www.britannica.com/topic/flag-of-Jordan Flag of jordan history