Gretsiya — Shveysariya munosabatlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Gretsiya va Gretsiya davlatlarining xaritada joylashuvi. Yashil rangda Gretsiya, sariq rangda Shveysariya koʻrsatilgan.

Gretsiya — Shveysariya munosabatlari Gretsiya va Shveysariya oʻrtasidagi tashqi aloqalardir. Ikki davlat 1830-yilda diplomatik aloqalarni oʻrnatgan. Shveysariya 1865-yilda oʻz konsulligini ochgan. Gretsiyaning Bernda elchixonasi, Jenevada bosh konsulligi va Syurix va Luganoda ikkita faxriy konsullik bor. Shveysariyaning Afinada elchixonasi va toʻrtta konsulligi (Saloniki, Korfu, Patras, Rodos) mavjud.

Munosabatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gretsiya va Shveysariya oʻrtasidagi munosabatlar uzoq anʼanalarga ega. 1815-yilgi Vena Kongressi oldidan va uning davomida Rossiya podshosi Aleksandr I xizmatida boʻlgan Korfu shahridan boʻlgan Ioannis Kapodistrias Shveysariya Konfederatsiyasini qayta tashkil etish va Shveysariya betarafligini xalqaro tan olish uchun muvaffaqiyatli harakat qilgan[1]. 1816-yilda Kapodistrias Lozanna shahrining birinchi faxriy fuqarosi[2] va 1827-yilda Gretsiya davlatining birinchi gubernatori boʻldi. Shveysariya 1830-yilda yunon davlatining tashkil etilishini qoʻllab-quvvatlagan davlatlardan biri edi. Jenevalik ikki fuqaro yangi tashkil etilgan yunon monarxiyasida muhim vazifalarni bajargan: Jan-Gabriel Eynard Gretsiya Milliy bankining asoschilaridan biri (1842) va Lui-Andre Gosse 1827-yilgi vabo epidemiyasiga qarshi kurashgan Ellin dengiz floti qoʻmondoni boʻlgan.

Ikkinchi Jahon urushi paytida Shveysariya bosib olingan Gretsiyadagi koʻplab mamlakatlarning manfaatlarini himoya qildi va tinch aholini qoʻllab-quvvatladi. Gretsiyada 1967-1964-yillar harbiy xunta hukmronligi davrida koʻplab muxolifatchilar Shveysariyada boshpana topdilar. Gretsiyada demokratiyani tiklash boʻyicha Shveysariya qoʻmitasi 1967-yilda Bernda tuzilgan.

Gretsiya va Shveysariya oʻrtasida asosan savdo-sotiq bilan bogʻliq bir qancha shartnomalar mavjud[3]. Mamlakatlar oʻrtasidagi baʼzi yirik shartnomalar ijtimoiy taʼminot va daromad soligʻi boʻyicha ikki tomonlama soliqqa tortilishning oldini olishga qaratilgan.

Savdo aloqalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gretsiya va Shveysariya oʻrtasidagi savdo balansi odatda Shveysariyaga toʻgʻri keladi, Gretsiya doimiy savdo kamomadiga ega. 2006- va 2007-yillar oraligʻida Shveysariyaning Gretsiyaga eksporti 12,9 foizga, Gretsiyaning Shveysariyaga eksporti esa 26,4 foizga oshgan[4]. Shveysariyaning Gretsiyaga import qilinadigan asosiy mahsulotlari farmatsevtika va tibbiy buyumlar, soatlar va boshqa hashamatli tovarlar, mashinalar va yuqori texnologiyali mahsulotlar, elektron uskunalar va oziq-ovqatning muayyan turlari hisoblanadi. Shveysariyaga import qilinadigan asosiy yunon mahsulotlari oziq-ovqat va ichimliklar, kimyoviy moddalar, qurilish materiallari va toʻqimachilikdir. Gretsiyada 48 ga yaqin Shveysariya kompaniyasi bor, ularda Gretsiyada 10 000 ga yaqin kishi ishlaydi. Har yili 300 000 ga yaqin shveytsariyalik dam oluvchilar Gretsiyaga tashrif buyurishadi.

Gretsiya va Shveysariya oʻrtasidagi savdo balansi (million shveytsariya frankida)
1998-yil 1999-yil 2000-yil 2001-yil 2002-yil 2003-yil 2004-yil 2007-yil[4]
Shveysariyaning Gretsiyaga eksporti 928.4 852,7 848,7 910.2 948,8 1091,9 1180.7 1306
Gretsiyaning Shveysariyaga eksporti 120.4 126.4 136.1 153,0 134.8 151,9 150.3 316
Savdo balansi −808.0 −726,3 −712,6 −757,2 −814.0 −940,0 −1030.4 −990

Gretsiya aholisi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shveysariyada 11 000 ga yaqin yunonlar yashaydi, ulardan 7 000 ga yaqini Syurixda istiqomat qiladi. Shveysariyaning aksariyat yirik shaharlarida yunon uyushmasi yoki jamiyati mavjud. 2008-yil aprel oyi holatiga koʻra 2921 shveytsariyalik Gretsiyada yashaydi[4].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Swiss Federal Department of Foreign Affairs-Bilateral Relations accessed 11 April 2009
  2. Ioannis Capodistrias, guardian angel of independence of the Vaud (Wayback Machine saytida 2012-09-23 sanasida arxivlangan), Capodistrias-Spinelli-Europe, 27 September 2009
  3. See Greek Ministry of Foreign Affairs, list of treaties (Wayback Machine saytida 2012-08-25 sanasida arxivlangan) for the full list. Accessed 11 April 2009
  4. 4,0 4,1 4,2 Swiss Federal Department of Foreign Affairs-Key Data for the Hellenic Republic accessed 11 April 2009