Germaniya futbol assotsiatsiyasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

 Germaniya futbol assotsiatsiyasi (nemischa: Deutscher Fußball-Bund – DFB) Germaniyadagi futbol, futzal va plyaj futbolini boshqaruvchi organ. FIFA va UEFAning asoschisi boʻlgan DFB Germaniya futbol ligasi tizimi uchun yurisdiksiyaga ega hamda erkaklar va ayollar terma jamoalariga mas’uldir. DFB shtab-kvartirasi Frankfurt-Mayn shahrida joylashgan. DFBning yagona aʼzolari Germaniya Futbol Ligasi (nemischa: Deutsche Fußball Liga – DFL), professional Bundesligani tashkil qiladi va Bundesliga, beshta mintaqaviy va 21 ta davlat assotsiatsiyasi bilan birga yarim professional va havaskor darajalarni tashkil qiladi. DFB 21 ta davlat assotsiatsiyasida 6,8 milliondan ortiq aʼzoga ega, 25000 dan ortiq klublar mavjud va bu DFBni dunyodagi yagona eng yirik sport federatsiyasiga aylantiradi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1900-yildan 1926- yilgacha DFBning birinchi ramzi

1875-1900 yillar[tahrir | manbasini tahrirlash]

1875-yildan 1880-yillarning oʻrtalarigacha Germaniyada oʻynaladigan futbolning birinchi turi regbi qoidalariga muvofiq boʻlgan. Keyinchalik assotsiatsiya uslubidagi futbol jamoalari alohida klublarni tuzdilar va 1890-yildan boshlab ular mintaqaviy va milliy miqyosda tashkil etila boshlandi.

1933-1945 yillar[tahrir | manbasini tahrirlash]

DFB va uning vakillari kabi Feliks Linnemannning fashistlar Germaniyasidagi roli 100 Jahre DFBda va Nils Havemann tomonidan Fußball unterm Hakenkreuzda hujjatlashtirilgan. [1] Gleichschaltung siyosatiga koʻra, DFB barcha siyosiy tomonlardan koʻp aʼzolar va zaif milliy tuzilmalarga nisbatan kuchli mintaqaviy tuzilmalarga ega boʻlib, yangi hukmdorlar va yangi Gau tuzilmalariga boʻysundi. 1933-yil 9-iyulda Berlinda boʻlib oʻtgan qisqa umumiy yigʻilishda DFB buni hech boʻlmaganda rasmiy ravishda qildi.

Keyinchalik Gitlerga salom berish majburiy qilib belglandi; Marksistlar va yahudiylar chiqarib yuborildi. Germaniya yahudiylarining natijalari DFD natijalaridan oʻchirildi, masalan , 1912- yilda Stokgolmda boʻlib oʻtgan yozgi Olimpiada oʻyinlarida Rossiyaga qarshi oʻyinda Germaniya terma jamoasiga oʻnta gol urib, 16:0 hisobida gʻalaba qozonib, eng yaxshi toʻpurarga aylangan Gotfrid Fuksning natijalari oʻchirildi. turnir va xalqaro natija oʻrnatish [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] 1972- yilda Germaniya terma jamoasining sobiq futbolchisi va murabbiyi Zepp Gerberger Germaniya futbol assotsiatsiyasi vitse-prezidenti Hermann Noybergerdan Fuchsning 60 yilligi munosabati bilan Rossiyaga qarshi oʻtkaziladigan xalqaro oʻyinga mehmon yoki faxriy mehmon sifatida taklif qilishni soʻraganida DFB Ijroiya qoʻmitasi buni qilishdan bosh tortdi va Fuchsni taklif qilishni istamasligini yozdi, chunki bu baxtsiz tengsizlikni keltirib chiqarishi mumkin edi (taʼkidlanganidek, Fuchs qolgan soʻnggi yahudiy nemis terma jamoasi DFBning tenglik yaratish haqidagi tashvishini tushunish qiyin edi). [8] [9] 2016 -yil holatiga koʻra, Fuchs hali ham bir oʻyin uchun eng yaxshi nemis toʻpurari edi. [6]

Yangi tashkilot Deutscher Reichsbund für Leibesübungen (Jismoniy mashqlar boʻyicha Germaniya Reyx ligasi) tashkil etildi va Linnemann Fachamt Fußball (Futbol boʻlimi) rahbari etib tayinlandi, u amaldagi ishlarni oʻz zimmasiga oldi, DFB esa oʻz vazifalarining katta qismini yoʻqotdi va 1940-yilda rasmiy ravishda tarqatib yuborilgan.

Maydonda Germaniya 1934-yilda yaxshi natija koʻrsatdi, ammo 1936-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarining chorak finalida Norvegiyaga 0:2 hisobida magʻlub boʻlgach, Adolf Gitler ishtirok etdi, DFB va futbol ishdan chiqdi. Reyxsyugendfyurer Baldur fon Shirax va Gitler yoshlari 1933-yildan beri Germaniyada barcha sport turlarini boshqarib kelgan reyxssportfyurer Xans fon Tschammer und Osten bilan tuzilgan shartnomadan soʻng klublardan yoshlar futbolini (16 yoshgacha) oʻz qoʻliga oldi va bu DFB rasmiylarini yanada kuchsiz qildi. Germaniya 1938-yilgi jahon chempionatiga mezbonlik qilish uchun ariza bergan edi, biroq u hech qanday izohsiz qaytarib olindi.

1938-yil mart oyida Avstriyani Germaniyaning bir qismiga aylantirgan Anshlyusdan soʻng, Avstriya futbol assotsiatsiyasi Germaniya federatsiyasi tarkibiga kirdi. Yangi bosh murabbiy Sepp Xerbergerga qisqa fursatda oʻz jamoasida avstriyalik oʻyinchilarni ham qoʻllashni aytishdi, bu esa jahon chempionatining birinchi bosqichidayoq musobaqadan chiqib ketgan va bu natsistlar siyosatidagi futbol holatini deyarli maʼnosiz holga keltirdi. Toʻrt nemis (Hans Yakob, Albin Kitzinger, Lyudvig Goldbrunner va Ernst Lener) 1937-yil 20-iyunda Amsterdamda boʻlib oʻtgan FIFA oʻrtoqlik oʻyinida Gʻarbiy Yevropani, yana ikkitasi (Kitzinger va Anderl Kupfer) 1938-yil 26-oktyabrda FIFA qitʼa jamoasi London, Angliyada himoya qilishdi. Urush paytida Germaniya 1942-yilgacha xalqaro oʻyinlar oʻtkazdi.

Tuzilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aʼzolar[tahrir | manbasini tahrirlash]

DFBning toʻgʻridan-toʻgʻri aʼzolari faqat beshta. Bular mintaqaviy assotsiatsiyalar va uning 21 ta davlat assotsiatsiyasi, Germaniya futbol ligasi bilan bir qatorda, Germaniya futbol ligasi tizimida ishtirok etuvchi klublar esa oʻz tumanlarini qamrab olgan davlat assotsiatsiyalari aʼzodir. Bugungi kunda ushbu davlat assotsiatsiyalarida 25 000 dan ortiq klublar tashkil etilgan boʻlib, ular ikki milliondan ortiq faol oʻyinchilarga va jami olti milliondan ortiq aʼzolarga ega boʻlgan 170 000 ga yaqin jamoalarni oʻz ichiga oladi, bu dunyodagi har qanday sport federatsiyasining eng katta tarkibidir. Assotsiatsiyaga 870 000 ayol aʼzo va 8 600 ayol jamoani boshqaradi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Havemann, Nils. Fußball unterm Hakenkreuz. Der DFB zwischen Sport, Politik und Kommerz. Bonn: Bundeszentrale für politische Bildung, 2006. 
  2. „War, Auschwitz, and the Tragic Tale of Germany's Jewish Soccer Hero“. Vice Sports (2015-yil 13-aprel).
  3. Cox, Nigel. Phone Home Berlin: Collected Non-Fiction. Victoria University Press, April 2008. ISBN 9780864738004. 
  4. Reyes. „V. Olympiad Stockholm 1912 Football Tournament“. RSSSF (2008-yil 26-iyun). Qaraldi: 2013-yil 30-dekabr.
  5. Simpson, Kevin E.. Soccer under the Swastika: Stories of Survival and Resistance during the Holocaust. Rowman & Littlefield, 22 September 2016. ISBN 9781442261631. 2022-yil 22-noyabrda qaraldi. 
  6. 6,0 6,1 „Gottfried Fuchs Bio, Stats, and Results | Olympics at Sports-Reference.com“ (2020-yil 17-aprel). 2020-yil 17-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-noyabr.
  7. Clavane, Anthony. Does Your Rabbi Know You're Here?: The Story of English Football's Forgotten Tribe. Quercus Publishing, 27 September 2012. ISBN 9780857388131. 2022-yil 22-noyabrda qaraldi. 
  8. 8,0 8,1 „"Snapshot – Sepp Herberger tries to invite Gottfried Fuchs"“. Qaraldi: 2022-yil 22-noyabr.
  9. „Jüdische Sportstars: Gottfried Fuchs“. juedische-sportstars.de. Qaraldi: 2022-yil 22-noyabr.