Gülbahar Hatun (Selim I ning onasi)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Gülbahar Hatun
Xotun

Gülbahar Hatunning qabri joylashgan Gülbahar Hatun masjidi.
Tugʻilishi 1453-yil
Vafoti 1505-yil
Trabzon, Usmonli imperiyasi
Dafn etilgan joy
Gülbahar Hatun masjidi

Ayşe Gülbahar Hatun[1][2] (usmonli turkcha:کل بهار خاتون), Sulton Boyazid II ning turmush oʻrtogʻi va Selim I ning onasi edi. Shuningdek Sulaymon I ning buvisi hisoblanadi[3].

Ismlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Eng eski manbalardan biri Cenabî tarixida uning ismini Ayşe Hatun deb atalgan. Sicill-i Osmanîda yozilishicha, uning ismi Gülbahar Hatun[4].

Kelib chiqishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dulqodiriylarning oʻn birinchi hukmdori Alauddevle Bozkurt bekning qizi Aysha Xotun bilan uzoq vaqt adashtirib ikkalovi bitta inson deb oʻylashgan[5][6][7]. Uni baʼzan alban deb atashadi, lekin koʻpchilik tarixchilar uni Vayvara qishlogʻidan kelgan (Sumela monastiri janubida) yunon boʻlgan deb hisoblashadi[8][9][10][11].

Hayot[tahrir | manbasini tahrirlash]

U 1469-yilda Amasiyadagi Boyazidning haramiga kirdi. Boyazid hali shahzoda paytida yaʼni 1470-yilda Salim I tugʻildi. 1481-yilda Fotih Mehmed vafot etgach, Boyazid Usmonlilar poytaxti Konstantinopolga oilasi bilan birga koʻchib oʻtdi. Turk anʼanalariga koʻra, barcha shahzodalar hech boʻlmasa bir marta viloyat hokimi (Sanjak-bey) boʻlib tajriba orttirishlari kerak. Shahzodalarning onalari oʻz viloyatlarida oʻgʻillarining toʻgʻri boshqaruvi va xulq-atvori uchun mas’ul edilar. Gülbahar Hatun Valide Xotun sifatida tan olinmagan, chunki u 1505-yilda Salim taxtga oʻtirmasdan oldin vafot etgan[12]. Uning qabri Trabzondagi Gülbahar Hatun masjidida joylashgan.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Diyanet İslâm Ansiklopedisi, vol: 36, pages: 407–414, 2009 (Âişe Hâtun was the daughter of Alaüddevle Bozkurt Bey)
  2. ↑ Bahadıroğlu, Yavuz, Resimli Osmanlı Tarihi, Nesil Yayınları (Ottoman History with Illustrations, Nesil Publications), 15th Ed., 2009, page 157, ISBN 978-975-269-299-2
  3. ↑ Ahmed Akgündüz, Said Öztürk (2011). Ottoman History: Misperceptions and Truths. Oxford
  4. ↑ Necdet Sakaoğlu [in Turkish] (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak publications. p. 135. ISBN 978-975-329-623-6.
  5. ↑ Necdet Sakaoğlu [in Turkish] (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak publications. p. 136. ISBN 978-975-329-623-6.
  6. ↑ * "Yavuz Sultan Selim Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Archived from the original on 2011-04-17. Retrieved 2009-02-06."Mother Of Yavuz Sultan Selim". Osmanlı Araştırmaları Vakfı (Ottoman Research Foundation). Archived from the original on 2010-12-08.Osmanlıdan Cumhuriyete Trabzonlu simalar ve Trabzonʼun köklü aileleri. Mehmet Akif Bal. 2005. ISBN 978-975-00451-0-3.Yakın Çağda Kahramanmaraş. Ukde. 2009. ISBN 978-605-5602-05-5.
  7. ↑ Zamanın İskenderi şarkın Fatihi: Yavuz Sultan Selim. Yitik Hazine Yayınları. 2010. ISBN 978-9944-766-24-1.VII-XVI. asırlarda Maraş emirleri: emir, melik, bey, senyör, beylerbeyi, sancakbeyi. Ukde. 2008. ISBN 978-605-89971-0-3.Amasya. Amasya Ticaret ve Sanayi Odası. 1997.Dijkema, F.TH (1977), The Ottoman Historical Monumental Inscriptions in Edirne, BRILL, p. 32, ISBN 90-04-05062-0
  8. ↑ Anthony Dolphin Alderson (1956). The Structure of the Ottoman Dynasty. Clarendon Press.
  9. ↑ Leslie P. Peirce (1993). The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire. Oxford University Press. pp. 106–107. ISBN 978-0-19-508677-5.
  10. ↑ „Manastırlar“. www.macka.gov.tr (in Turkish). Retrieved 2021-06-24.
  11. ↑ Bahadıroğlu, Yavuz (2007). Resimli Osmanlı tarihi ([10.baskı : Eylül 2007] ed.). İstanbul: Nesil yayınları. p. 157. ISBN 978-975-269-299-2. OCLC 235010971.
  12. ↑ Ahmed Akgündüz, Said Öztürk (2011). Ottoman History: Misperceptions and Truths. Oxford University Press. ISBN 978-90-90-26108-9. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Gülbahar_Hatun_(Selim_I_ning_onasi)&oldid=3900353" dan olindi