Kontent qismiga oʻtish

Foydalanuvchi:Azizxon Muzaffarov/qumloq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Bayden oʻz nomzodini qaytarib olish toʻgʻrisidagi qarori haqida telemurojaat qilmoqda, 2024-yil 24-iyul

2024-yil 21-iyul kuni AQShning amaldagi demokrat prezidenti Joe Biden ijtimoiy tarmoqlardagi bayonotida 2024-yilgi Amerika Qoʻshma Shtatlaridagi prezidentlik saylovlarida ishtirok etmasligini eʼlon qildi[1]. U vitse-prezident Kamala Harrisni saylovda partiyadan uning oʻrniga nomzod sifatida maʼqulladi[2].

2023-yil 25-aprelda Biden 2024-yilgi saylovda prezidentlikka nomzodini qo'yishini va yana Harris uning sherigi bo'lishini e'lon qildi[3]. Biroq, uning prezidentligi davrida, birinchi navbatda, yosh tufayli sog'lig'ida muammolar paydo bo'ldi va ikkinchi muddatga saylana olishiga shubha uyg'otdi. Bu shubhalar 2024-yil iyun oyidagi Biden va respublikachilar partiyasidan nomzod Donald Trump o'rtasidagi debatdan so'ng yanada kuchaygan. Bidenning nutqi keng tanqid qilindi, sharhlovchilar uning tez-tez kerakli fikrlarni yo'qotib qo'yganini va chalkash javoblar berganini, qat'iyatsiz ko'ringanini, xirillagan ovozda gapirganini va statistikani bir necha bor eslay olmaganini yoki o'z fikrini izchil ifoda eta olmaganini ta'kidladilar[4]. Keyinchalik Biden boshqa demokratlardan[5], shuningdek, bir nechta yirik yangiliklar nashrlarining tahririyat kengashlaridan poygadan chiqish chaqiriqlariga duch keldi[6][7]. 19-iyulga qadar esa 30 dan ortiq katta demokratlar uni chekinishga chaqirishdi[8].

Saylovni tark etish haqidagi ko'plab chaqiriqlarga qaramay, Biden bir necha bor nomzod bo'lib qolishini ta'kidladi[9]. 21-iyul kuni esa uning X akkauntida o'z nomzodini qaytarib olgani to'g'risida imzolangan xat e'lon qilindi, unda "Mening partiyam va mamlakat manfaati uchun" deb yozgan edi va shu bilan birga u prezidentlik muddati tugaguniga qadar o'z vazifasini bajarishda davom etishini qayd etgan[10][11].

Tarixi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qayta saylanishga intilmagan oldingi prezidentlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tarixan, bir muddatga saylangan AQShning amaldagi prezidentlarining aksariyati ikkinchi muddatga saylanishga qaror qilishgan. Quyidagi prezidentlar bitta to'liq vakolat muddati tugagandan so'ng qayta saylanish huquqiga ega edilar, ammo nomzodini qo'ymaslikka qaror qildilar[12]:

  • James K. Polk (1845–1849): saylovoldi kampaniyasidagi faqat bir muddat xizmat qilish va'dasini bajargan.
  • James Buchanan (1857–1861): saylovoldi kampaniyasidagi faqat bir muddat xizmat qilish va'dasini bajargan.
  • Rutherford B. Hayes (1877–1881): saylovoldi kampaniyasidagi faqat bir muddat xizmat qilish va'dasini bajargan.
  • Calvin Coolidge (1923–1929): bitta qisman va bitta to'liq muddat xizmat qilib, nomzodini qo'ymaslikka qaror qilgan.
  • Harry S. Truman (1945–1953): bitta qisman va bitta to'liq muddat xizmat qilib, saylovoldi poygasidan chiqqan.
  • Lyndon B. Johnson (1963–1969): bitta qisman va bitta to'liq muddat xizmat qilib, saylovoldi poygasidan chiqqan.

AQSh Konstitutsiyasiga 1947-yilda Kongress tomonidan qabul qilingan va 1951-yilda Qo'shma Shtatlar tomonidan ratifikatsiya qilingan 22-tuzatishda prezidentlarga ikki muddatli cheklov belgilandi. Vakolat muddati cheklovi o'rnatilishidan oldin, ko'plab prezidentlar George Washington tomonidan yaratilgan pretsedentdan so'ng ikki muddatli norasmiy an'anaga rioya qilib, ikki muddatdan keyin qayta saylanmaslikka qaror qilishgan.

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ Baker, Peter. „Biden Drops Out of Race, Scrambling the Campaign for the White House“ (en-US). The New York Times (2024-yil 21-iyul). Qaraldi: 2024-yil 26-iyul.
  2. ↑ „Biden drops out of presidential race, endorses Harris“ (2024-yil 21-iyul). Qaraldi: 2024-yil 26-iyul.
  3. ↑ Miller, Zeke. „Biden announces 2024 reelection bid: 'Let's finish this job'“. Associated Press News (2023-yil 25-aprel). Qaraldi: 2024-yil 26-iyul.
  4. ↑ „Biden acknowledges age, bad debate performance but vows to beat Trump“ (2024-yil 28-iyun). Qaraldi: 2024-yil 26-iyul.
  5. ↑ „Some Democrats start calling for Biden to step aside and 'throw in the towel' on 2024“ (2024-yil 28-iyun). 2024-yil 28-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 26-iyul.
  6. ↑ Board, The Editorial. „Opinion | To Serve His Country, President Biden Should Leave the Race“ (en-US). The New York Times (2024-yil 28-iyun). Qaraldi: 2024-yil 26-iyul.
  7. ↑ Robertson, Nick. „These major media outlets have called for Biden to drop out“ (2024-yil 30-iyun). Qaraldi: 2024-yil 26-iyul.
  8. ↑ Tait, Robert; Gambino, Lauren. „Pressure mounts on Biden as tally of Democrats urging withdrawal passes 30“ (en-GB). The Guardian (2024-yil 19-iyul). Qaraldi: 2024-yil 26-iyul.
  9. ↑ „'I'm in this race to the end,' Biden tells campaign staffers“ (2024-yil 3-iyul). Qaraldi: 2024-yil 26-iyul.
  10. ↑ Biden, Joseph R. Jr. [@JoeBiden]. „My Fellow Americans“ (2024-yil 21-iyul). Qaraldi: 2024-yil 26-iyul.
  11. ↑ Shear, Michael D.. „Biden Drops Out of Presidential Race and Endorses Harris“ (en-US). The New York Times (2024-yil 21-iyul). Qaraldi: 2024-yil 26-iyul.
  12. ↑ „US presidents who did not seek reelection“ (2024-yil 23-iyul). Qaraldi: 2024-yil 26-iyul. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Foydalanuvchi:Azizxon_Muzaffarov/qumloq&oldid=4565733" dan olindi