Feruz Nazirov
| Feruz Nazirov | |
|---|---|
 | |
|
Mansab davri 1998-yildan – 2009-yilgacha | |
| Prezident | Islom Karimov |
| Oʻtmishdoshi | Shavkat Karimov |
| Vorisi | Adham Ikromov |
| Shaxsiy maʼlumotlari | |
| Tavalludi |
25-may 1950-yil Toshkent, OʻzSSR |
| Maʼlumoti | Toshkent davlat tibbiyot instituti |
Feruz Gofurovich Nazirov (1950-yil 25-may, Toshkent, Oʻzbekiston SSR, SSSR) — oʻzbek doktori va davlat arbobi, akademik. 1998-yildan 2009-yilgacha sogʻliqni saqlash vaziri boʻlib ishlagan[1][2].
Biografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]
Feruz Nazirov 1950-yil 25-mayda Toshkent shahrida shifokorlar oilasida tugʻilgan. 1973-yilda Toshkent davlat tibbiyot institutining davolash fakultetini tamomlagan va istiqbolli mutaxassis sifatida Butunrossiya ilmiy tadqiqot instituti va EH ning Toshkent shahridagi filialiga (hozirgi „Respublika ixtisoslashtirilgan ilmiy-amaliy tibbiyot markazi“ davlat muassasasi) internat shifokori sifatida ishga yuborilgan. Akademik V. Vohidov nomidagi jarrohlik ")[3][4].
Amaliyotni oʻsha muassasada tugatgandan soʻng avval kichik ilmiy xodim, keyin katta, 1992-yildan esa bosh ilmiy xodim sifatida ishlagan. 1981-yilda Butunittifoq Jarrohlik Ilmiy Markazida (Moskva) „Jigar sirrozi bilan ogʻrigan bemorlarda koʻkrak qafasi limfatik kanalining drenajlanishi va uning patogenetik asoslanishi“ mavzusida nomzodlik dissertatsiyasini muvaffaqiyatli himoya qildi. 1989-yilda shu erda doktorlik dissertatsiyasi „Jigar sirrozi bilan ogʻrigan bemorlarda portal gipertenziya asoratlarini jarrohlik yoʻli bilan davolash“.
1995 -yil fevral oyida Feruz Nozirov Oʻzbekiston Respublikasi Sogʻliqni saqlash vazirligi Jarrohlik ilmiy markazining direktori etib tayinlandi.
1998-yil noyabrda Nozirov Oʻzbekiston Respublikasi Sogʻliqni saqlash vazirining rahbari boʻldi. Bu vaqtda uning rahbarligida markaziy mintaqaviy kasalxonalar negizida tez tibbiy yordam boʻlimlari tashkil qilingan. Birinchi marta umumiy tibbiy amaliyotga asoslangan birlamchi tibbiy yordam xizmati yaratildi. 3000 dan ortiq qishloq vrachlik punktlari qurildi va jihozlandi, sogʻliqni saqlash tizimini isloh qilish boʻyicha Davlat dasturining ikkinchi bosqichi muvaffaqiyatli boshlandi.
2009-yilda hozirgi kunga qadar rahbarlik qilayotgan akademik V.Vohidov nomidagi Respublika ixtisoslashtirilgan jarrohlik ilmiy-amaliy tibbiyot markaziga qaytdi.
Akademik Nozirov — bu qorin jarrohligi va transplantologiya sohasida ixtisoslashgan yuqori malakali dunyoga mashhur mutaxassis, u oʻzining jarroh-gepatologlar maktabini shakllantirgan va shu kungacha tan olingan rahbar hisoblanadi.
Uning bevosita rahbarligi ostida qorin boʻshligʻidagi jarrohlikning koʻplab murakkab yoʻnalishlari — portal gipertenziya jarrohligi, oʻt yoʻllarida rekonstruktiv operatsiyalar, jigar va oshqozon osti bezi oʻsmalari boʻlgan bemorlarga radikal jarrohlik aralashuvlar kiritildi va ishlab chiqildi. Akademik Nozirov Oʻzbekistonda birinchi marta portal gipertoniya sindromi bilan ogʻrigan bemorlarda qorin boʻshligʻining vistseral venoz tomirlariga rekonstruktiv jarrohlik aralashuvlarning oʻziga xos usullarini ishlab chiqdi, bu esa ushbu yoʻnalishni ustuvor toifaga olib chiqish va sezilarli yaxshilanishini taʼminlashga imkon berdi. ushbu murakkab toifadagi bemorlarni davolash natijalari.
2006-yil noyabr oyida „Akademik V. Vohidov nomidagi RSPMTSH“ davlat muassasasida akademik Sergey Gautier bilan birgalikda siyam egizaklarini bitta jigaridan ajratish boʻyicha jahon amaliyotida noyob operatsiya oʻtkazildi.
Akademik Nozirov boshchiligida bir-biri bilan chambarchas bogʻliq boʻlgan jigar va buyrak transplantatsiyasi uchun qonunchilik bazasi loyihasi yaratildi va 2018-yil 12-fevralda mamlakatda birinchi marta yaqin bogʻliq boʻlgan jigar transplantatsiyasi amalga oshirildi. U rahbarlik qiladigan markazda surunkali buyrak kasalligi mintaqaviy patologiya boʻlgan mamlakatda koʻp yillar davomida mavjud boʻlmagan tegishli buyrak transplantatsiyasi dasturi qayta tiklandi va muvaffaqiyatli amalga oshirildi. Bugungi kunga qadar „Akademik V. Vohidov nomidagi RSPMTSH“ davlat muassasasi tomonidan yaqin donordan 300 ta buyrak transplantatsiyasi va 6 ta jigarning oʻng lobini transplantatsiyasi muvaffaqiyatli amalga oshirildi[5].
Ijodiy faoliyat[tahrir | manbasini tahrirlash]
Nozirov 1000 dan ortiq ilmiy maqolalarini nashr etdi. U 16 ixtiro va 11 monografiyaning muallifi. Uning rahbarligida 28 doktorlik va 24 nomzodlik dissertatsiyalari himoya qilindi va jarrohlikning turli yoʻnalishlarini yanada rivojlantirish uchun butun maktab yaratildi.
Nazirov — akademik V.Vohidov nomidagi Respublika ixtisoslashtirilgan jarrohlik ilmiy-amaliy tibbiyot markazida ilmiy darajalar uchun dissertatsiyalar himoya qilish boʻyicha ilmiy kengash raisi.
Uning tashabbusi va eng toʻgʻridan-toʻgʻri ishtiroki bilan Oʻzbekistonda birinchi marta 1999-yilda „Oʻzbekiston jarrohligi“ jurnali nashr etila boshlandi va shu kungacha u bosh muharrir boʻlib kelmoqda.
„Lymphology“ jurnali va Oʻzbekiston Limfologlari Jamiyati tahririyati aʼzosi, Oʻzbekiston Jarrohlar Ilmiy Jamiyatining raisi, N. Pirogov nomidagi Rossiya Jarrohlari Assotsiatsiyasi Prezidiumi aʼzosi, Xizmat koʻrsatgan. Oʻzbekiston Respublikasi Sogʻliqni saqlash xodimi, „Axborotnomasi eksperimental va klinik jarrohlik“ (Voronej) jurnali tahririyati aʼzosi, „Annals of jarrohlik gepatologiyasi“ jurnali (Moskva) tahrir kengashi aʼzosi, xizmat koʻrsatgan Qoraqalpogʻiston Respublikasi sogʻliqni saqlash xodimi, Rossiya va MDH davlatlari gepatologik jarrohlar assotsiatsiyasi vitse-prezidenti.
Ikki sherik — Rossiya Federatsiyasi Sogʻliqni saqlash vaziri, Rossiya Fanlar akademiyasining akademigi Yu.L. Shevchenko va Oʻzbekiston Respublikasi Sogʻliqni saqlash vaziri, akademik Nozirovning jarrohlari — uzoq yillik doʻstona aloqalar nafaqat ushbu mamlakatlar shifokorlari oʻrtasidagi hamkorlikni mustahkamladi, shuningdek, samarali ilmiy va amaliy hamkorlikni davom ettirdi. Ularning tahriri ostida noyob „Exinokokkoz xirurgiyasi“ kitobi va jahon ilmiy hamjamiyati tan olgan boshqa bir qator ilmiy ishlar tayyorlandi. Ushbu samarali ilmiy xabar Yuriy Leonidovich Shevchenko va Feruz Gʻofurovich Nozirov boshchiligidagi jamoalarga etkazildi.
Yutuqlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
1981-yilda Butunittifoq Jarrohlik Ilmiy Markazida (Moskva) „Jigar sirrozi bilan ogʻrigan bemorlarda koʻkrak qafasi limfa yoʻlining drenajlanishi va uning patogenetik asoslanishi“ mavzusida nomzodlik dissertatsiyasini muvaffaqiyatli himoya qildi.
1989-yilda „Jigar sirrozi bilan ogʻrigan bemorlarda portal gipertenziya asoratlarini jarrohlik yoʻli bilan davolash“ mavzusida doktorlik dissertatsiyasi boʻlib oʻtdi.
2017-yil 13-fevralda Oʻzbekiston tibbiyoti tarixida birinchi navbatda bemorga donorning qarindoshidan jigarning bir qismini transplantatsiya qilish boʻyicha operatsiyani oʻtkazdi[6].
2010-yil 29-oktyabrda Nozirovga N. Pirogov nomidagi Rossiya milliy tibbiyot va jarrohlik markazining faxriy shifokori unvoni berildi.
Portal gipertoniya jarrohligiga ilmiy ishlanmalar va yangi texnologiyalarni joriy qilganligi uchun akademik Nozirov boshchiligidagi „Akademik V. Vohidov nomidagi RSNPMCH“ davlat muassasasi mualliflar jamoasi Annals jurnalining birinchi mukofoti laureatlari unvoniga sazovor boʻldi. Jarrohlik gepatologiyasi.
2010-yilda Evropa tabiiy fanlar akademiyasi Prezidiumining qarori bilan professor Nozirov jahon tibbiyoti rivojiga misli koʻrilmagan hissasi uchun Nikolay Pirogov ordeni bilan taqdirlandi.
2011-yilda Moskvada „Jarrohlik gepatologiyasining dolzarb muammolari“ XVIII Xalqaro kongressida jarrohlik fanining rivojlanishidagi ulkan yutuqlari va hissasi uchun professor Nozirov AV A.Vishnevskiy oltin medali bilan taqdirlandi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ arxiv nusxasi, 2021-04-20da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2021-04-20
- ↑ https://surgery.medped.tma.uz/ru/o-nas/istoriya-kafedry
- ↑ http://hepatoassociation.ru/archives/485
- ↑ https://kun.uz/ru/news/2019/12/07/nam-zapreshchali-dumat-ob-etom-feruz-nazyrov-o-problemax-meditsiny-v-karimovskoy-epoxe-i-novyx-dostijyeniyax
- ↑ arxiv nusxasi, 2021-04-20da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2021-04-20
- ↑ https://www.gazeta.uz/ru/2018/02/14/transplantation/