Daniel Amen

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Daniel Gregory Amen
Tavalludi
Daniel Gregory Amen

iyul 1954 (yoshi 69)[1]
Fuqaroligi AQSh
Kasbi Psixiatr, tadqiqotchi, shifokor
Veb-sayti amenclinics.com

Daniel Gregori Amen (1954-yil iyulda tugʻilgan)[1] — amerikalik taniqli shifokor[1], u psixiatr[2] va miya kasalliklari boʻyicha mutaxassis[3] shuningdek, Amen klinikalari direktori sifatida ishlaydi.[4]

Amen diagnostika maqsadlarida SPECT (bir fotonli emissiya kompyuter tomografiyasi) tasviridan foydalanish atrofida foydali biznes qurdi.[5] Uning SPECT skanerlarini marketingi va kitoblarida, ommaviy axborot vositalarida chiqishlarida va klinikalari marketingida miya va sogʻliq haqida aytganlarining koʻpchiligi olimlar va shifokorlar tomonidan ilmiy asosga ega emas va axloqqa zid deb qoralangan, ayniqsa SPECT usuli uning klinikalarida qoʻllaniladigan odamlarga aniq foydasiz zararli nurlanish taʼsiriga olib keladi deyilgan.[6][7][8][9]

Amen professional sportchilarga taʼsir qiladigan miya jarohatlarini oʻrganib chiqdi[3] va Milliy Futbol Ligasi uchun kontuziyadan keyingi masalalar boʻyicha maslahat berdi.[10]

Yoshlik yillari va taʼlim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Daniel Amen 1954-yil iyul oyida Kaliforniyaning Encino shahrida livanlik muhojir ota-onalarda tugʻilgan.[1] 1974-yildan 1975-yilgacha Merilend universiteti, Gʻarbiy Germaniya kampusida oʻqiganidan soʻng, u Orange Coast kollejiga bordi va u yerda 1976-yilda Orange Coast kollejida AA darajasini oldi[11] Keyinchalik u 1978-yilda Janubiy Kaliforniya kollejida (hozirgi Vanguard universiteti) biologiya boʻyicha bakalavr darajasini[12] va 1982-yilda Oral Roberts universiteti tibbiyot maktabida doktorlik darajasini oldi[13][14] Amen Vashingtondagi Uolter Rid armiyasi tibbiyot markazida umumiy psixiatriya mashgʻulotlarini oʻtkazdi,[14] va Gonoluludagi Tripler Army tibbiyot markazida bolalar va oʻsmirlar psixiatriya mashgʻulotlarini oʻtkazdi.[14] Amen Amerika Psixiatriya va Nevrologiya Kengashi tomonidan bolalar va oʻsmirlar psixiatriyasi boʻyicha kichik mutaxassislik boʻyicha sertifikatlangan.[15]

Biznesdagi martabasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Amen oltita Amen klinikasining bosh ijrochi direktori va tibbiy direktori sanaladi.[1][14]

SPECT skanerlash[tahrir | manbasini tahrirlash]

Amenning amaliyotlari inson miyasi faoliyatini maʼlum sogʻlom model bilan solishtirish uchun bitta fotonli emissiya kompyuter tomografiyasi yoki SPECT miya faoliyatini skanerlashdan foydalanadi.  Amen vaziyatga qarab dori- darmonlarni ham, dorivor boʻlmagan davolash kurslarini ham belgilaydi. U, shuningdek, davolash samaradorligini baholash uchun daʼvo oldin va keyin SPECT skanerdan oʻtkazadi.[16] Amen klinikalari neyropsixiatriya uchun funksional miya skanerlarining dunyodagi eng katta maʼlumotlar bazasiga ega ekanligini daʼvo qilmoqda.[14] 2009-yil holatiga koʻra,Amenning soʻzlariga koʻra, u 50 000 kishini skanerdan oʻtkazgan, bu esa 170 million dollarga baholangan.[17]

Yadro tibbiyoti va molekulyar tasvirlash jamiyati xodimi Jon Seybil SPECT psixologik kasalliklarni tashxislash uchun ahamiyatsiz ekanligiga qatʼiy qaror qildi.[18] Amerika Psixiatriya Assotsiatsiyasining 2012-yildagi tekshiruvi shuni koʻrsatdiki, neyroimaging tadqiqotlari „hali individual bemorlarning tashxisi yoki davolanishiga sezilarli taʼsir koʻrsatmaydi“.[19] Koʻrib chiqishda, shuningdek, neyroimaging tadqiqotlari „ruhiy kasallikning mavjudligiga nisbatan individual holatlarni aniq tasniflash uchun yetarli darajada oʻziga xoslik va sezgirlikni taʼminlamaydi“.[19] Amerika Psixiatriya Assotsiatsiyasi „mavjud dalillar bolalar va oʻsmirlardagi psixiatrik kasalliklarni klinik tashxislash yoki davolash uchun miya tasviridan foydalanishni qoʻllab-quvvatlamaydi“ degan xulosaga keldi.[20] Kognitiv nevrologiya boʻyicha tadqiqotchi Marta Farah va psixolog SJ Gillixanning soʻzlariga koʻra, „uning empirik tasdiqlanmaganligi diagnostik SPECTni erta va isbotlanmagan deb keng tarqalgan qoralashga olib keldi“.[9]

Amen klinikalaridan biridagi dastlabki seans taxminan 3500 dollar turadi.[1] The Washington Post gazetasining 2012-yilda xabar berishicha, yirik psixiatriya va nevrologiya assotsiatsiyalari va tadqiqot markazlari rasmiylari Amenning SPECT-dan foydalanish haqidagi daʼvolarini „mif va koʻknoridan boshqa narsa emas, bexabar ommani aldash“ deb bilishadi.[1]

Sportchilar uchun ish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Amen klinikalaridan biri Milliy futbol ligasining hozirgi va sobiq oʻyinchilari uchun miya skanerlarini taqdim etadi.[10][21] Amen NFL kicker Tom Dempseyda miya shikastlanishining dastlabki tashxisini qoʻydi.[3] Tibbiy koʻriklar va skanerlar davomida Amen Dempsining miyasida boshqa zararlar bilan birga uchta teshik topdi.[3] U, shuningdek, xokkeychi Pol Kariya uchun diagnostika va terapiyani taqdim etdi, bu uning miya chayqalishi bilan bogʻliq; Amen Kariyaga professional sifatida nafaqaga chiqishni maslahat berdi, u buni qildi.[3][10]

Dietik qoʻshimchalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Amen veb-saytlarida vitamin qoʻshimchalari va boshqa oziq-ovqat qoʻshimchalarining markali assortimenti sotiladi.[7] Ushbu qoʻshimchalar bir qator sogʻliq uchun foydalari, jumladan Altsgeymer kasalligining oldini olish yoki toʻxtatish qobiliyati uchun ilgari surilgan — ammo bunday qoʻshimchalarni qabul qilishdan maʼlum moddalarning yetishmasligidan tashqari hech qanday foyda yoʻq.[22][23] Nevrolog Robert Burton, Amenning „katta biznes“ veb-saytlarida sotuvga qoʻyilgan narsalardan „dahshatga tushganini“ yozgan,[7] va Garriet Xollning aytishicha, Amen „yetarlicha sinovdan oʻtmagan tabiiy dorilar“ va „oziqlantiruvchi moddalarning irratsional aralashmalari“ ni buyuradi. (parhez qoʻshimchalari" uning davolash qismi sifatida)[24]

OAVdagi martaba[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yozuvchilikda[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ominning birinchi kitobi „ Miyangizni oʻzgartiring, hayotingizni oʻzgartiring“ 1999-yilda nashr etilgan va birinchi yili oʻn minglab nusxalar sotilgandan soʻng kutilmaganda The New York Times eng yaxshi sotuvchilar roʻyxatiga kirdi. Publishers Weekly taʼkidlashicha, kitob „ilmiy“ ilgakni yaxshi koʻradigan oʻquvchilarni hayratda qoldirdi".[25][26]

Oʻzining " Yaxshi miyani zoʻr qilish " kitobida u insonning umumiy baxti va qobiliyatini oshirish uchun miyani yaxshilash boʻyicha oʻz tahlillari va tavsiyalarini taqdim etdi. Misol uchun, u miyani qiyinlashtiradigan sevimli mashgʻulotlar baxtli hayotni taʼminlash uchun muhim ekanligini aytdi, chunki u miyani vaqt oʻtishi bilan oʻrganishga va rivojlanishga majbur qiladi, deb hisoblaydi.[27] Davi Tornton kitobni „oʻz-oʻzini takomillashtirish boʻyicha umumiy tavsiyalar“ dan iborat deb taʼrifladi.[25]

2008-yilda Amen tomonidan yozilgan "Ruhning jihozlarini shifolash" Amerika Psixiatriya jurnalida Endryu Leuchter tomonidan koʻrib chiqilgan. „Doktor Amen ruhiy kasalliklarni tushuntirish va tibbiylashtirish uchun miya tasviridan foydalanish uchun yaxshi misol keltiradi“, dedi Leuchter. „Ammo, ruhiy kasalliklar va miya fanlari bilan har qanday darajada tanish boʻlgan oʻquvchi, uning [Amennning] skanerlashdan yuqori darajada tijoriy foydalanishi oqlanganligiga ishonchi komil emas.“ Leuchter, Amen „oʻz davolash yondashuvlarini ilmiy asoslangan tibbiy amaliyot uchun kutilgan tizimli ilmiy tekshirish darajasiga tobe qilmadi“ degan xulosaga keldi.[28]

Amenning „ Muhabbatdagi miya“ asarida u meditatsiya kuylashda sodir boʻladigan miya faoliyatini sevgi tuygʻusi va jinsiy faoliyat paytida sodir boʻladigan harakatga oʻxshash tarzda tasvirlagan.[29]

2013-yilda Amen pastor Rik Uorren bilan hamkorlikda „Sogʻlom turmush tarzini olib borish“ mavzusida „ Daniel rejasi: Sogʻlom hayotga 40 kun“ asarini yozdi.[30] Uorren dasturni ishlab chiqishda yordam berish uchun yollangan odamlardan biri, jumladan Mark Ximan va Mehmet Oz ham bor edi.[31] Uorren oʻzining Saddleback cherkovlari tarmogʻidagi barcha aʼzo cherkovlar tomonidan rejani qabul qilishni ragʻbatlantirdi.[32] Jenis Norrisning soʻzlariga koʻra, „Daniel rejasi… dietadan koʻra koʻproq. Bu Bibliya tamoyillari va beshta muhim komponentga asoslangan turmush tarzi dasturidir: oziq-ovqat, fitnes, diqqat, eʼtiqod va doʻstlar.“[33] Amen, Uorren va Ximan " The View „ telekoʻrsatuvida Daniel rejasini muhokama qilishdi va 3000 kishi Kaliforniyadagi Leyk-Forestdagi Saddleback cherkovidagi mitingga tashrif buyurib, reja haqida uchta suhbatni eshitishdi.[34][35]

2013-yilda Amen “Inside Out"dan „Healing ADD“ ning yangilangan versiyasini chiqardi: Diqqat yetishmovchiligining yetti turini koʻrish va davolash imkonini beruvchi yutuq dasturi.[36]

2017-yilda Amen va uning rafiqasi Tana Harriet Xoll koʻrib chiqqan "Miya jangchisining yoʻli: energiya va diqqat markazini yoqing", „Kasallik va qarishga hujum qiling“, „Ogʻriqni maqsadga aylantiring“ kitobini nashr etdi; u shunday deb yozgan edi: „Ushbu kitobdagi maslahatlarning aksariyati asosiy tibbiy maslahatlardir va ovqatni kichikroq plastinkaga qoʻyish va och qolganda ovqat yemaslik kabi foydali amaliy maslahatlar mavjud. Muammo shundaki, yaxshi maslahat yolgʻon maʼlumotlar va chalgʻituvchi bayonotlar va ilm-fan tomonidan qoʻllab-quvvatlanmaydigan batafsil tavsiyalar bilan chambarchas aralashib ketgan.“[8]

Televizion dasturlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Amen oʻzining nazariyalari haqida teledasturlar tayyorlagan. Ulardan biri, „Miyangizni oʻzgartiring, hayotingizni oʻzgartiring“ filmi PBS filiallari tomonidan 2008-yilda mablagʻ yigʻish paytida 1300 marta efirga uzatilgan.[7] Yana biri, „Har qanday yoshda ajoyib aql doktor Daniel Amen bilan“ 2009-yil 1-yanvardan oldin efirga uzatilgan[22] Nevrolog Maykl Greysius, Stenford Xotira kasalliklari markazi direktori va Stenforddagi Neyropsixiatrik kasalliklarda funksional tasvirlash laboratoriyasining bosh tadqiqotchisi: „Amen dasturining PBS orqali efirga uzatilishi hech qanday ilmiy asosga ega boʻlmagan ish uchun ilmiy asoslanganlik muhrini beradi“ dedi.[7][37] Bu dasturlar Amen klinikalari uchun reklama roliklari sifatida tasvirlangan. Dasturda "ginkgo moʻjizalari va Seynt Jonning ziravorlari kabi boshqa „tabiiy“ mahsulotlar" tasviri ham tanqid qilindi.[7][22] Muqobil tibbiyot skeptiki va shifokori Xarriet A. Xoll va nevrolog Robert A. Burton PBSni ushbu dasturlarning efirga uzatilishi uchun tanqid qilishdi.[7][24] PBS ombudsmeni Maykl Getler, „PBS 'Brainʼ dasturining mazmuniga hech qanday aloqasi yoʻq va dasturni hech qanday tarzda tekshirmagan“, deb javob berdi. Mahalliy PBS filiallari „nimani efirga uzatish boʻyicha oʻzlarining koʻrsatmalariga asoslanib, tahririyat qarorlarini qabul qiladilar“, deb yozgan u.[24][38]

Aʼzolik va tan olish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Amenn — Amerika Psixiatriya Assotsiatsiyasining taniqli aʼzosi.[1][39] U, shuningdek , Kaliforniya universiteti, Irvine, Tibbiyot kollejida psixiatriya va inson xulq-atvori boʻyicha klinik professor yordamchisi boʻlgan.[14]

Amen 30 dan ortiq kitoblar muallifi boʻlib, ularning umumiy sotuvi bir million nusxani tashkil etadi.[1][18] Uning beshta kitobi 2012 -yilda The New York Times bestsellerlari boʻlgan[40] 2015-yilda Amenning Daniel rejasi yil nasroniy kitobi mukofotini oldi.[41]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Tucker, Neely. „Daniel Amen is the most popular psychiatrist in America. To most researchers and scientists, that's a very bad thing.“. Washington Post Magazine (2012-yil 9-avgust).
  2. „Amen, Daniel Gregory, MD“, ABPN verify CERT, American Board of Psychiatry and Neurology (ABPN).
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Dykes, Brett Michael. „For former kicker, the price of fearlessness“. The New York Times (2013-yil 27-yanvar).
  4. Butcher, James (2008). „Neuropolitics gone mad“. The Lancet Neurology. 7-jild, № 4. 295-bet. doi:10.1016/S1474-4422(08)70056-5.
  5. Farah, Martha J. „Ch. 11 Neuroimaging in Clinical Psychiatry“,. Neuroethics in Practice Chatterjee: . Oxford University Press, 2013 — 131–143 bet. ISBN 9780195389784. 
  6. Farah, M.J. (2009). „A picture is worth a thousand dollars“. Journal of Cognitive Neuroscience. 21-jild, № 4. 623–4-bet. doi:10.1162/jocn.2009.21133. PMID 19296729.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 Burton. „Brain scam: Why is PBS airing Dr. Daniel Amen's self-produced infomercial for the prevention of Alzheimer's disease?“. Salon (2008-yil 12-may). Qaraldi: 2014-yil 11-mart.
  8. 8,0 8,1 Hall, Harriet. „Daniel and Tana Amen's Book The Brain Warrior's Way: Standard Health Advice Mixed with Misinformation and Fanciful Ideas“. Science-Based Medicine (2017-yil 21-fevral).
  9. 9,0 9,1 Farah, M.J.; Gillihan, S.J. (2012). „The puzzle of neuroimaging and psychiatric diagnosis: Technology and nosology in an evolving discipline“. AJOB Neuroscience. 3-jild, № 4. 31–41-bet. doi:10.1080/21507740.2012.713072. PMC 3597411. PMID 23505613. „The lack of empirical validation has led to widespread condemnation of diagnostic SPECT as premature and unproven.“
  10. 10,0 10,1 10,2 „All-Star Kariya ends career“. Tampa Bay Times (2011-yil 29-iyun). 2014-yil 11-martda asl nusxadan arxivlangan.
  11. Meet Dr. Daniel Amen — website danielamenmd.com
  12. „Newport Beach resident receives Vanguard honor“. Daily Pilot (2002-yil 26-mart).
  13. „Daniel Amen, MD“. Doctor Finder. U.S. News & World Report.
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 „Biography: Daniel G. Amen, MD“. WebMD.
  15. „Practitioner Database“. Certification Matters. American Board of Medical Specialties. Qaraldi: 2022-yil 19-mart.
  16. Demos, John N. „Ch. 6 Brain Maps, Quantitative Electroencephalograph, and Normative Databases“,. Getting Started with Neurofeedback. W. W. Norton & Company, 2005 — 98 bet. ISBN 9780393075533. 
  17. Chancellor, B.; Chatterjee, A. (2011). „Brain branding: When neuroscience and commerce collide“. AJOB Neuroscience. 2-jild, № 4. 18-bet. doi:10.1080/21507740.2011.611123. „Amen Clinics, Inc., has scanned more than 50,000 patients at a cost close to 2370 million.“
  18. 18,0 18,1 Bhattacharya, Sanjiv. „Dr Daniel Amen interview: The shrink who believes technology will replace the couch“. The Daily Telegraph (2013-yil 6-fevral). Qaraldi: 2018-yil 11-mart.
  19. 19,0 19,1 First. „Consensus Report of the APA Work Group on Neuroimaging Markers of Psychiatric Disorders“. Board of Trustees; American Psychiatric Association (APA) (2012-yil iyul). 2013-yil 23-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 5-oktyabr.
  20. Council on Children, Adolescents. „Resource Document on Brain Imaging and Child and Adolescent Psychiatry With Special Emphasis on Single Photon Emission Computed Tomography (SPECT)“. Joint Reference Committee; American Psychiatric Association (APA) (2005-yil yanvar). 2015-yil 23-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 14-mart.
  21. Williams, Joseph. „Give your head a rest: When it hurts, don't try to play through the pain. You could have a concussion. Tips for avoiding and recovering from a concussion“. The Boston Globe (2007-yil 19-fevral).
  22. 22,0 22,1 22,2 Carroll, Robert ToddPBS Infomercial for Daniel Amen's Clinics“,. The Skeptic's Dictionary, Online, January 1, 2009. 
  23. Guallar, E.; Stranges, S.; Mulrow, C.; Appel, L.J.; Miller, E.R., III (2013). „Enough is enough: Stop wasting money on vitamin and mineral supplements“. Annals of Internal Medicine. 159-jild, № 12. 850–1-bet. doi:10.7326/0003-4819-159-12-201312170-00011. PMID 24490268.
  24. 24,0 24,1 24,2 Hall. „Dr. Amen's Love Affair with SPECT Scans“. Science-Based Medicine (2013-yil 19-mart). Qaraldi: 2014-yil 11-mart.
  25. 25,0 25,1 Thornton, Davi Johnson „Practical Neuoscience and Brain-Based Self-Help“,. Brain Culture: Neuroscience and Popular Media. Rutgers University Press, 2011 — 64 et seq bet. ISBN 9780813550121. 
  26. Quinn, Judy. „Get a 'Life'“. Publishers Weekly (1999-yil 1-mart).". . . „the book’s stronger than expected out-of-the-gate success.“
  27. Swanner, Rebecca. Best You Ever: 365 Ways to be Richer, Happier, Thinner, Smarter, Younger, Sexier, and More Relaxed - Each and Every Day. Adams Media, 2010 — 340 bet. ISBN 9781440510717. 
  28. Leuchter, A.F. (2009). „Healing the Hardware of the Soul: Enhance Your Brain to Improve Your Work, Love, and Spiritual Life“ (PDF). American Journal of Psychiatry. 166-jild, № 5. 625-bet. doi:10.1176/appi.ajp.2009.08121843.
  29. Fisher, Maryanne „Ch. 14 Sex Inhibitors“,. The Complete Idiot's Guide to the Chemistry of Love. Penguin, 2010. ISBN 9781101478035. 
  30. Martin, Rachel. „Rick Warren writes a faith-based diet book“. Weekend Edition. NPR News (2013-yil 8-dekabr).
  31. Park, Madison. „Rick Warren and church tackle obesity“. CNN.com. CNN (2012-yil 24-yanvar). Qaraldi: 2012-yil 20-oktyabr.
  32. Piaza, Joe. „Church spreads the gospel of healthy eating“. FoxNews.com. Fox News Channel (2012-yil 27-mart). Qaraldi: 2012-yil 20-oktyabr.
  33. Norris, Janice. „Health is wealth: Start a new lifestyle with the Daniel Plan“. Stuttgart Daily Leader (2014-yil 7-yanvar). 2014-yil 3-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 21-yanvar.
  34. „Scoop: THE VIEW on ABC - Week of December 23, 2013“. Broadway World (2013-yil 18-dekabr). Qaraldi: 2014-yil 21-yanvar.
  35. Macvean, Mary. „Cross training: Christians embrace Daniel Plan's Mind-Body-Spirit Diet“. Los Angeles Times (2014-yil 16-iyun). Qaraldi: 2014-yil 16-iyun.
  36. Fresno County Public Library Staff. „Library Bookshelf: Desolation of Smaug guidebook available“. The Fresno Bee (2014-yil 4-yanvar). 2014-yil 1-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 21-yanvar.
  37. „Translational Research - Stanford Center for Memory Disorders - Neurology & Neurological Sciences - Stanford University School of Medicine: Diagnosing Alzheimer's Disease“. neurology.stanford.edu. 2014-yil 14-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 2-iyul.
  38. Getler. „Caution: That Program May Not Be From PBS“. pbs.org. PBS (2008-yil 20-may). Qaraldi: 2014-yil 14-mart.
  39. Rosemond, John „Ch. 3 Biology in Wonderland“,. The Diseasing of America's Children: Exposing the ADHD Fiasco and Empowering Parents to Take Back Control. Thomas Nelson, 2008. ISBN 9781418569211. 
  40. Shapiro, Eliza. „Can Daniel Amen read your mind?“. The Daily Beast (2012-yil 14-dekabr). Qaraldi: 2013-yil 9-oktyabr.
  41. Charles, Ron. „Rick Warren's weight-loss plan named Christian Book of the Year“. The Washington Post (2015-yil 5-may). Qaraldi: 2015-yil 30-iyun.