Az-Zubayr koni

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Az-Zubayr koni
Az-Zubayr koni is located in Iraq
Az-Zubayr koni
Location of Az-Zubayr koni
Mamlakat Iroq
Dengiz/Quruqlik quruqlikda
Koordinatalar 30°21′N 47°36′E / 30.35°N 47.60°E / 30.35; 47.60 G OKoordinatalari: 30°21′N 47°36′E / 30.35°N 47.60°E / 30.35; 47.60 G O
Hamkorlar South Oil Company
Missan Oil Company
Xizmat koʻrsatuvchilar Eni
Occidental Petroleum Corporation
Korea Gas Corporation
Kon tarixi
Kashf etilishi 1949
Ishlab chiqarish
Hozirgi neft ishlab chiqarish kuniga 195 000 barrel (~{{Expression error: Unrecognized punctuation character "[".|Expression error: Unrecognized punctuation character "[".|2}} t/a)
Hududdagi hisoblangan neft hajmi 4 500 million barrel (~{{Expression error: Unrecognized punctuation character "[".|Expression error: Unrecognized punctuation character "[".|2}} t)
Shakllanish vaqti Yuqori boʻr davri Mishrif shakllanishi; Quyi boʻr davri Zubayr shakllanishi

Az-Zubayr koni (arabcha: حقل الزبير) Iroq janubida, Basra gʻarbida joylashgan neft koni. Bu dunyodagi eng yirik konlardan biri boʻlib, 1949-yilda Iroq Petroleum kompaniyasining hamkori Basrah Petroleum Company tomonidan kashf etilgan. Kon 4,5 milliard barrel (~{{Expression error: Unrecognized punctuation character "[".|Expression error: Unrecognized punctuation character "[".|2}} t) tasdiqlangan zahiraga ega. Hozirda kuniga 195 thousand barrels per day (31.0×10^3 m3/d) ishlab chiqarailmoqda. Keyingi yillarda konni kengaytirish dasturiga koʻra, ishlab chiqarish darajasi kuniga 1.125 million barrels per day (178.9×10^3 m3/d) yetishi kutilmoqda[1].

Rivojlanish shartnomasi Eni (32,81%) boshchiligidagi Occidental Petroleum Corporation (23,44%), Korea Gas Corporation (18,75%) va Iroqning Missan Oil Company (25%) konsorsiumiga topshirilgan[2].

Saraton xavfi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Neft qazib olishdagi qoʻshimcha mahsulot boʻlgan gaz ochiq havoda yondiriladi. Bu esa saraton keltirib chqiaruvchi ifloslantiruvchi moddalarni ishlab chiqaradi. Iroq qonunchiligi odamlar uylaridan 10 kmdan kam masofada gaz yoqishni taqiqlaydi. Biroq BBC 2022-yilda gaz odamlar uylaridan 350 metr masofada yondirilganini aniqlagan. Iroq Sogʻliqni saqlash vazirligi tomonidan sizdirilgan hisobotda aytilishicha, Basrada 2015 va 2018-yillar oraligʻida saraton kasalligining 20% oʻsishiga havo ifloslanishi sabab boʻlgan[3]. Shundan soʻng, Iroq Sogʻliqni saqlash vazirligi oʻz xodimlariga sogʻliqqa yetkazilgan zarar haqida gapirishni taqiqladi[3]. Iroq atrof-muhitni muhofaza qilish vaziri Jasem al-Falaxiy keyinchalik „neft ishlab chiqarishning ifloslanishi mahalliy saraton kasalligi koʻpayishining asosiy sababi“ ekanligini tan oldi. Jabrlangan mahalliy aholining hech biri tovon pulini olmagan[4].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Eni Consortium to Redevelop Zubair Field in Iraq“. RIGZONE (2010-yil 22-yanvar). Qaraldi: 2010-yil 24-yanvar.
  2. Eni (2010-yil 22-yanvar). „Eni, Occidental Petroleum and KOGAS sign the technical service contract with Iraq's South Oil Company and Missan Oil Company to redevelop Zubair field“. Press-reliz. 10-iyul 2011-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 2010-yil 24-yanvar.
  3. 3,0 3,1 BP in oil field where ‘cancer is rife’, By Jess Kelly, Owen Pinnell & Esme Stallard, 30 September, BBC
  4. Iraqi minister admits gas flaring cancer link, 17 October, BBC