Kontent qismiga oʻtish

Ariarne Titmus

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Ariarne Titmus
Shaxsiy maʼlumotlari
Taxallusi/Laqabi Arnie, Terminator[1]
Fuqaroligi Avstraliya
Tavallud sanasi 7-sentyabr 2000-yil (2000-09-07) (23 yosh)
Launceston, Tasmaniya, Avstraliya[2]
Boʻyi 1.77 m[1]
Vazni 63 kg[1]
Sport
Qaysi sport Erkin usulda suzish
Klubi Cali Condors[3]
St Peters Western
Murabbiy(lar)i Dean Boxall
Medallar
Sport mukofotlari
Ayollar suzish sporti
Avstraliya bayrogʻi Avstraliya vakili
Turnir 1-chi 2-chi 3-chi
Olimpiada oʻyinlari 3 1 1
Jahon chempionati (LC) 4 2 3
Jahon chempionati (SC) 2 0 2
Pan-Tinch okeani chempionati 1 2 0
Hamdoʻstlik oʻyinlari 7 1 0
Umumiy 17 6 6
Olimpiada oʻyinlari
Oltin 2020 Tokio 200 m erkin usulda suzish
Oltin 2020 Tokyo 400 m erkin usulda suzish
Oltin 2024 Parij 400 m erkin usulda suzish
Kumush 2020 Tokio 800 m erkin usulda suzish
Bronza 2020 Tokio 4×200 m erkin usulda suzish
Jahon chempionati (LC)
Oltin 2019 Kvanju 400 metrga erkin usulda suzish
Oltin 2019 Kvanju 4×200 m erkin usulda suzish
Oltin 2023 Fukuoka 400 metrga erkin usulda suzish
Oltin 2023 Fukuoka 4×200 m erkin usulda suzish
Kumush 2019 Kvanju 200 metrga erkin usulda suzish
Kumush 2023 Fukuoka 200 metrga erkin usulda suzish
Bronza 2017 Budapest 4×200 m erkin usulda suzish
Bronza 2019 Kvanju 800 metrga erkin usulda suzish
Bronza 2023 Fukuoka 800 metrga erkin usulda suzish
Jahon chempionati (SC)
Oltin 2018-yil Xanchjou 200 m erkin usulda suzish
Oltin 2018-yil Xanchjou 400 m erkin usulda suzish
Bronza 2018-yil Xanchjou 4×50 m erkin usulda suzish
Bronza 2018-yil Xanchjou 4×200 m erkin usulda suzish
Pan-Tinch okeani chempionati
Oltin 2018 Tokio 4×200 m erkin usulda suzish
Kumush 2018 Tokio 400 m erkin usulda suzish
Kumush 2018 Tokio 800 m erkin usulda suzish
Hamdoʻstlik oʻyinlari
Oltin 2018 Gold Coast 400 m erkin usulda suzish
Oltin 2018 Gold Coast 800 m erkin usulda suzish
Oltin 2018 Gold Coast 4×200 metrga erkin usulda suzish
Oltin 2022 Birmingham 200 m erkin usulda suzish
Oltin 2022 Birmingham 400 m erkin usulda suzish
Oltin 2022 Birmingham 800 m erkin usulda suzish
Oltin 2022 Birmingham 4×200 metrga erkin usulda suzish
Kumush 2018 Gold Coast 200 m erkin usulda suzish
Oʻsmirlar Pan-Tinch okeani chempionati
Kumush 2016 Maui 4×200 m erkin usulda suzish
Bronza 2016 Maui 400 m erkin usulda suzish

Ariarne Elizabeth Titmus (2000-yil 7-sentyabrda tugʻilgan) – avstraliyalik suzuvchi. U ayollar oʻrtasida 200 va 400 metrga erkin usulda suzish boʻyicha amaldagi Olimpiya chempioni boʻlib, 2020-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida 200 metrga erkin suzish boʻyicha jahon rekordini oʻrnatgan. 2024-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida 400 metrga erkin usulda suzish musobaqalarida oltin medalni qoʻlga kiritgan. 2019 va 2020-yillarda u Xalqaro suzish ligasida Cali Condors klubi vakili sifatida ishtirok etgan.

2015-yilda Titmus va uning oilasi, otasi Steve Titmus bilan taʼlim olish imkoniyatlarini yaxshilash uchun Tasmaniyadan Kvinslendga koʻchib oʻtishgan[4]. U Launcestondagi Saint-Patrick kolleji[5] va Brisbendagi Saint-Peter Lyuteran kollejida oʻqigan[6]. Ariarne Titmus birinchi boʻlib Launceston dam olish va suv markazida suzuvchi sifatida mashgʻulotlarini boshlagan. Titmusga undan avval Stephanie Rice va Leisel Jonesni tarbiyalagan Dean Boxall murabbiylik qilgan[7].

Avgust oyida Gavayida (AQSh) boʻlib oʻtgan 2016-yilgi oʻsmirlar oʻrtasida suzish boʻyicha oʻtkazilgan chempionatning estafeta yoʻnalishida Titmus 4 × 200 metrga erkin usulda suzish musobaqasida 2:00.13 lik natijasi bilan jamoasining kumush medalni qoʻlga kiritishiga hissa qoʻshgan (umumiy final vaqti 8:05.43). 400 metrga erkin usulda suzishda 4:09.81 natija bilan bronza medalini qoʻlga kiritgan va oltin medal sohibi xitoylik Li Bingjiedan 2.29 soniyaga ortda qolgan[8].

Ariarne Titmus 2017-yilgi suv sporti boʻyicha jahon chempionatida ayollar oʻrtasida 200 metrga erkin usulda suzish bahslarida ishtirok etib, 17-oʻrinni egallagan[9][10].

2018-yilgi Hamdoʻstlik oʻyinlarida Titmus uchta oltin medalni qoʻlga kiritgan. Jumladan, 400 metrga erkin usulda, 800 metrga va 4 x 200 metrga erkin usulda estafetadada suzish musobaqalarida g'olib bo'lgan. 200 metrga erkin usulda suzish bahslarida ham kumush medalni qoʻlga kiritgan.

2018-yilning 14-dekabrida Titmus yangi jahon rekordini oʻrnatgan va 2018-yilgi FINA jahon chempionatining 400 metrga qisqa masofaga erkin usulda suzish boʻyicha ayollar musobaqasida 3:53,92 lik natija bilan Wang Jianjiahe tomonidan ikki oy avval oʻrnatilgan rekordidan 0,05 soniyaga yaxshiroq koʻrsatkich namoyish etib, oltin medalni qoʻlga kiritgan. U ushbu musobaqada 200 metrga erkin usulda suzish bahslarida navbatdagi oltin medal va estafeta bahslarida ikkita bronza medalini qoʻlga kiritgan.

Ariarne Titmus Janubiy Koreyaning Kvanju shahrida boʻlib oʻtgan 2019-yilgi suv sporti boʻyicha jahon chempionatida Avstraliya shaʼnini himoya qilish uchun tayyorlangan 27 nafar suzuvchilardan biri boʻlgan. Ayollar oʻrtasida 400 metrga erkin usulda suzishning saralash bahslarida ikkinchi oʻrinni egallaganidan soʻng, yakunda oltin medalni qoʻlga kiritgan. Titmus finalda amerikalik suzuvchi Ketie Ledekkidan toʻliq soniya ustunlikni koʻrsatgan va 3:58,76 lik natija bilan Okeaniya rekordini yangilagan[11]. 4 × 200 metrga erkin usulda suzish estafeta bahslarida Avstraliya terma jamoasi 7:41,50 lik natija bilan jahon rekordini oʻrnatgan, birinchi bosqichda Ariarne Titmus suzgan[12].

2019-yilning dekabr oyida Titmus Nevada shtati Las-Vegas shahrida boʻlib oʻtgan final oʻyinida uchinchi oʻrinni egallagan. U Cali Condors klubi vakillari orasida, Xalqaro suzish ligasining aʼzoligini qoʻlga kiritgan birinchi suzuvchi boʻlgan. Titmus 400 metrga erkin usulda suzish boʻyicha mavsum davomida bir necha bor gʻoliblikni qoʻlga kiritgan[13].

2021-yilda Ariarne Titmus 2020-yilgi Tokio yozgi Olimpiya oʻyinlarida Avstraliya nomidan qatnashib, ikkita oltin medalni qoʻlga kiritgan. 400 metrga erkin usulda suzish boʻyicha final bahsida 3:56,69 lik natija qayd etib, jahon rekordchisi Ledeckyni bir soniyadan kamroq vaqtga ortda qoldirgan[14][15]. 200 metrga erkin usulda suzish boʻyicha finalda 1:53,50 lik natija bilan yangi Olimpiya rekordini oʻrnatgan. Ariarne Titmus poyganing katta qismida gonkonglik Siobhan Haugheydan ortda qolgan, soʻnggi turda oʻz holatini yaxshilashga muvaffaq boʻlgan. Titmus 800 metrga erkin usulda suzish boʻyicha finalda kumush medalni qoʻlga kiritib, Katie Ledeckydan 1,26 soniya ortda qolgan[16]. Ariarne Titmus shuningdek, 4 × 200 metrga ayollar oʻrtasida erkin usulda suzish boʻyicha estafeta bahslarida bronza medalini qoʻlga kiritgan. Bu bahsda uning jamoasi Xitoy va AQShni ortda qoldirgan[17].

May oyida oʻtkazilgan suzish boʻyicha 2022-yilgi Avstraliya chempionatida Titmus 400 metrga erkin usulda suzish bahslarida 3:56.40 lik natija bilan yangi jahon rekordini oʻrnatgan va Katie Ledecky tomonidan oʻrnatilgan sobiq rekordni (3:56.46) yangilagan[18][19][20]. Uning boshqa bir jahon rekordi 2023-yil Summer McIntosh tomonidan[21] 2023-yilgi suv sporti boʻyicha Jahon chempionatida qayd etgan 3:55.38 lik koʻrsatkichi bilan yangilangan[22].

2024-yil iyun oyida Avstraliyada suzish boʻyicha oʻtkazilgan sinovlarda Ariarne Titmus 200 metrlik uzoq masofaga erkin usulda suzish boʻyicha 1:52.23 lik natija bilan yangi jahon rekordini oʻrnatgan va 2023-yilda Molli OʻKallaghan tomonidan oʻrnatilgan 1:52.85 lik rekord natijani yangilagan[23][24].

Parij-2024 Olimpiadasida Ariarne Titmus ayollar oʻrtasida 400 metrga erkin usulda suzish bahslarida kanadalik Summer McIntosh va amerikalik Katie Ledeckyni ortda qoldirib, oltin medalni qoʻlga kiritgan.

Katta chempionatlardagi natijalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tadbir 200 erkin usulda suzish 400 erkin usulda suzish 800 erkin usulda suzish 4 × 50 erkin usulda suzish 4 × 200 erkin usulda suzish 4 × 100 aralash
PACJ 2016 6 3rd 5 2nd
WC 2017 17 4 14 3rd
CG 2018 2nd 1st 1st 1st
PAC 2018 2nd 2nd 1st
SCW 2018 1st 1st DNS 3rd 3rd DQ
WC 2019 2nd 1st 3rd 1st
OG 2021 1st 1st 2nd 3rd
CG 2022 1st 1st 1st 1st
WC 2023 2nd 1st 3rd 1st
OG 2024 1st

Eng yaxshi vaqt koʻrsatkichlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uzoq masofaga suzish (50 m basseyn)

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tadbir Vaqt Musobaqa nomi Manzil Sana Eslatmalar
50 m erkin uslubda 26.13 2018-yilgi Pan-Tinch okeani chempionati Tokio, Yaponiya 2018-yil 12-avgust
100 m erkin uslubda 53.68 2022-yilgi suzish boʻyicha Avstraliya chempionati Adelaida, Avstraliya 2022-yil 18-may
200 m erkin uslubda 1:52.23 2024-yilgi Avstraliyada suzish boʻyicha Olimpiya oʻyinlari Brisben, Avstraliya 2024-yil 12-iyun WR
400 m erkin uslubda 3:55.38 2023-yilgi suv sporti boʻyicha jahon chempionati Fukuoka, Yaponiya 2023-yil 23-iyul WR
800 m erkin uslubda 8:13.59 2022-yilgi Hamdoʻstlik oʻyinlari Birmingem, Angliya 2-avgust 2022-yil OC
1500 m erkin uslubda 16:09.87 2018-yilgi Avstraliya Pan-Tinch okeani chempionati sinovlari Adelaida, Avstraliya 2018-yil 30-iyun
400 m individual aralash 4:46.61 2018-yilgi Avstraliya Pan-Tinch okeani chempionati sinovlari Adelaida, Avstraliya 2018-yil 1-iyul

Qisqa masofaga suzish (25 m basseyn)

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tadbir Vaqt Musobaqa nomi Manzil Sana Eslatmalar
50 m erkin uslubda 26.43 2018-yilgi jahon chempionati (25 m) Xanchjou, Xitoy 2018-yil 15-dekabr
100 m erkin uslubda 53.32 2019-yilgi Xalqaro suzish ligasi – Final Las-Vegas, Amerika Qoʻshma Shtatlari 2019-yil 20-dekabr
200 m erkin uslubda 1:51.38 2018-yilgi jahon chempionati (25 m) Xanchjou, Xitoy 2018-yil 11-dekabr CR, OC
400 m erkin uslubda 3:53.92 2018-yilgi jahon chempionati (25 m) Xanchjou, Xitoy 2018-yil 14-dekabr Sobiq WR
800 m erkin uslubda 8:13.41 Suzish boʻyicha Avstraliya chempionati 2018 (25 m) Melburn, Avstraliya 2018-yil 25-oktyabr

 

Uzoq masofaga suzish

[tahrir | manbasini tahrirlash]
No. Tadbir Vaqt Musobaqa nomi Manzil Sana Daraja Ref
1 4x200 m erkin uslubda estafeta[a] 7:41.50 2019-yilgi suv sporti boʻyicha jahon chempionati Kvanju, Janubiy Koreya 25-iyul 2019-yil Sobiq [12]
2 400 m erkin uslubda suzish 3:56.40 2022-yilgi suzish boʻyicha Avstraliya chempionati Adelaida, Avstraliya 22-may 2022-yil Sobiq [18][19][20]
3 4x200 m erkin uslubda estafeta[b] 7:39.29 2022-yilgi Hamdoʻstlik oʻyinlari Birmingem, Birlashgan Qirollik 31-iyul 2022-yil Sobiq [25]
4 400 m erkin uslubda suzish 3:55.38 2023-yilgi suv sporti boʻyicha jahon chempionati Fukuoka, Yaponiya 23 July 2023 Hozirgi [26]
5 4x200 m erkin uslubda estafeta[c] 7:37.50 2023-yilgi suv sporti boʻyicha jahon chempionati Fukuoka, Yaponiya 27-iyul 2023-yil Hozirgi [27]
6 200 m erkin uslubda suzish 1:52.23 2024-yilgi Avstraliyada oʻtkazilgan suzish boʻyicha sinovlar Brisben, Avstraliya 12-iyun 2024-yil Hozirgi [23]

Qisqa masofaga suzish

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yoʻq. Tadbir Vaqt Musobaqa nomi Manzil Sana Holat Ref
1 400 m erkin uslubda 3:53.92 2018 yilgi jahon chempionati (25 m) Xanchjou, Xitoy 2018 yil 14 dekabr Sobiq [28]

Olimpiya rekordlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uzoq masofaga suzish

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yoʻq. Tadbir Vaqt Musobaqa nomi Manzil Sana Holat Ref
1 200 m erkin uslubda 1:53.50 2020 Yozgi Olimpiya oʻyinlari Tokio, Yaponiya 28 iyul 2021 yil Hozirgi [29]

Mukofot va unvonlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Suzish Avstraliya, yil suzuvchisi: 2019-yil[30]
  • Suzish Avstraliya, yilning qisqa masofaga suzuvchisi: 2019-yil[30]
  • Suzish Avstraliya, Patron mukofoti: 2019-yil[30]
  • Suzuvchilar, Top 100ligi (ayollar): 2021-yil (10-oʻrin)[31], 2022-yil (3-oʻrin)[32]
  • Olympics.com, Top 5 unutilmas lahzalar: 2020-yozgi Olimpiya oʻyinlarida suzish (1-oʻrin)[33]
  • Avstraliya ordeni, 2022-yil[34]
  • Laureus Jahon Sport mukofotiga nomzod: 2022-yil[35][36][37]
  1. 1,0 1,1 1,2 „Ariarne Titmus“. Athlete profile. Gold Coast 2018. 2018-yil 15-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 11-aprel.
  2. „Ariarne Titmus“. Swimming Australia. 2018-yil 15-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 28-mart.
  3. Keith, Braden „cali-condors-unveil-roster-for-2019-international-swimming-league-finale“. SwimSwam (2019-yil 9-dekabr).
  4. Shaw. „Titmus on move“. The Examiner. 2015-yil 24-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 9-noyabr.
  5. „Ariarne Titmus visits her former school on Launceston victory lap - ABC News“. amp.abc.net.au. Qaraldi: 2024-yil 15-iyun.
  6. „Ariarne Titmus returns to her old school of St Peters Lutheran College“ (en-AU). Lutheran Education Queensland. Qaraldi: 2024-yil 15-iyun.
  7. {{Cite web|date=26 July 2021|title=Meet Dean Boxall, the 'rock star' swim coach whose Olympics celebration went viral|url=http://www.theguardian.com/sport/2021/jul/27/meet-dean-boxall-the-rock-star-swim-coach-whose-olympics-celebration-went-viral%7Caccess-date=}
  8. Hy-Tek (27 August 2016).
  9. „Heats results“. FINA. 2017-yil 30-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 25-iyul.
  10. „2017 World Aquatics Championships > Search via Athletes“. Budapest 2017. 2018-yil 22-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 25-iyul.
  11. „Ariarne Titmus claims gold in 400m freestyle over American swimming great Katie Ledecky“. ABC News (2019-yil 22-iyul). Qaraldi: 2019-yil 22-iyul.
  12. 12,0 12,1 FINA 4x200m Freestyle relay results.
  13. Keith. „international-swimming-league-finale-in-las-vegas-day-two-live-recap“. SwimSwam (2019-yil 21-dekabr).
  14. „SHE'S DONE IT! Ariarne Titmus upstages Katie Ledecky to win Tokyo 2020 gold“. 7NEWS (2021-yil 26-iyul). Qaraldi: 2021-yil 26-iyul.
  15. „Australia's Ariarne Titmus beats Katie Ledecky in 400m final, Emma McKeon takes Tokyo Olympics bronze in 100m butterfly final“. ABC News (2021-yil 26-iyul). Qaraldi: 2021-yil 26-iyul.
  16. „800m Freestyle Final results“. IOC (2021-yil 31-iyul). 2021-yil 2-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 17-oktyabr.
  17. „Australia finishes day 6 in pool with bronze in women's 4 × 200 m relay final“. ABC News (2021-yil 29-iyul). Qaraldi: 2021-yil 29-iyul.
  18. 18,0 18,1 Hanson, Ian (22 May 2022).
  19. 19,0 19,1 Li, Yanyan (22 May 2022).
  20. 20,0 20,1 OlympicTalk (22 May 2022).
  21. Gillespie, Kerry. „Toronto's Summer McIntosh sets world record in 400-metre freestyle at Canadian swimming trials“. Toronto Star (2023-yil 28-mart). Qaraldi: 2023-yil 29-mart.
  22. „Women's 400m Freestyle Final Results“. Omega Timing (2023-yil 23-iyul). Qaraldi: 2023-yil 23-iyul.
  23. 23,0 23,1 Penland. „Ariarne Titmus Shatters Women's 200 FR World Record with 1:52.23, MOC Swims 1:52.48“ (en-US). SwimSwam (2024-yil 12-iyun). Qaraldi: 2024-yil 12-iyun.
  24. „Women's 200m Freestyle Final Results“. swimming.org.au (2024-yil 10-iyun). Qaraldi: 2024-yil 10-iyun.
  25. „Aussies blast 7:39.29 for new 4x200 WR“. SwimSwam (2022-yil 31-iyul). Qaraldi: 2022-yil 5-avgust.
  26. Pender, Kieran. „Titmus breaks world record to reign over Ledecky and McIntosh in swimming's 'Race of the Century'“. The Guardian (2023-yil 24-iyul). Qaraldi: 2023-yil 30-iyul.
  27. Smirnova, Lena. „World Aquatics Championships 2023: Australia women power to gold by smashing own 4x200m freestyle relay world record“. Olympics.com (2023-yil 29-iyul). Qaraldi: 2023-yil 30-iyul.
  28. „Final results“ (2018-yil 29-iyul). 2018-yil 14-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 19-dekabr.
  29. „200mFree result“. FINA (2021-yil 28-iyul). Qaraldi: 2021-yil 21-oktyabr.
  30. 30,0 30,1 30,2 Clark, Laine (25 November 2019).
  31. Ortegon, Karl (16 February 2021).
  32. Sutherland, James (21 January 2022).
  33. „What we learned: Swimming wrap-up from the Tokyo 2020 Olympics“.
  34. „Australia Day Honours List“. The Governor-General of the Commonwealth of Australia (2022-yil 26-yanvar). Qaraldi: 2022-yil 25-yanvar.
  35. Hamann, Michael (2 February 2022).
  36. „Aquatic centre's competition pool now officially named after Titmus“ (2022-yil 29-yanvar).
  37. „Nike and council partner up for Titmus recognition at aquatic centre“ (2021-yil 23-dekabr).