Leonid Andreyev (yozuvchi)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Andreyev Leonid Vladimirovichdan yoʻnaltirildi)
Leonid Andreyev
Tavalludi 21-avgust 1871-yil
Vafoti 1919-yil 12-sentyabr
Neivola, Finlandiya
Ijod qilgan tillari Rus tili
Fuqaroligi Rossiya bayrogʻi Rossiya
Yoʻnalish Ekspressionizm, realizm, simvolizm, naturalizm
Faoliyat yillari 1889-1919

Leonid Nikolayevich Andreyev (21- avgust 1871-yil, Oryol, Rossiya imperiyasi1919-yil 12-sentyabr, Neivola, Finlandiya) – rus yozuvchisi va dramaturgi. Rus adabiyoti kumush asrining yorqin yozuvchilaridan biri. Andreyev rus ekspressionizmining asoschisi hisoblanadi. Uning ijodiy uslubi o‘ziga xos bo‘lib, turli adabiy yo‘nalishlar uyg‘unligidan iborat.

Tarjimai holi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bolaligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oryolda yer tuzuvchisi Nikolay Ivanovich Andreyev (1847–1889) va Anastasiya Nikolayevna Andreyeva, polshalik yer egasining qizi oilasida dunyoga kelgan. Bolaligidanoq oʻqishga qiziqish bildirgan. Oryol klassik gimnaziyasida tahsil olgan (1882–1891). U Shopengauer va Xartmanning asarlarini sevib oʻqigan.

Yoshligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uning yoshlikdagi taʼsirchanligi va oʻsmirlik tasavvuri uni bir necha bor beparvo harakatlar qilishga undagan: 17 yoshida oʻz irodasini sinab koʻrishga qaror qildi va yaqinlashib kelayotgan porovoz yoʻli orasiga yotgan, ammo zarar koʻrmagan. Oʻrta maktabni tamomlagach, Andreyev Sankt-Peterburg universitetining huquq fakultetiga oʻqishga kirdi; Otasining oʻlimidan soʻng, uning oilasining moliyaviy ahvoli yomonlashdi va Andreyevning oʻzi spirtli ichimliklarni isteʼmol qila boshladi. Bir vaqtlar Andreyev hatto och holatda ham qolgan.U Sankt-Peterburgda birinchi hikoyalarini yozishga harakat qilgan, lekin o'z xotiralarida eslaganidek, uning asarlarini Haq to'lamaganligi uchun tahririyatdan qaytarishgan. Shundan soʻng Moskva universitetining yuridik fakultetiga oʻqishga kirdi. Moskvada, Andreyevning soʻzlariga koʻra: „moddiy hayot yaxshiroq edi: oʻrtoqlar va qoʻmita yordam berdi“[1]. 1894-yilda, sevgi muvaffaqiyatsizligidan soʻng, Andreyev oʻz joniga qasd qilishga urindi. 1897-yilda universitetda yakuniy imtihonlarni muvaffaqiyatli topshirdi, lekin deyarli advokatlik bilan shugʻullanmadi, faqat bir muncha vaqt Moskva sud okrugida qasamyod qiluvchi advokatning yordamchisi boʻlib xizmat qilgan[2]. 1897-yilda oʻzining jurnalistik faoliyatini „Moskovskiy vestnik“ va „Kuryer“ gazetalarida boshladi. U oʻzining felyetonlarini Jeyms Linch taxallusi bilan imzolagan. 1898-yilda „Kuryer“ jurnalida uning birinchi hikoyasi „Bargamot va Garaska“ nashr etildi. Andreyevning soʻzlariga koʻra, hikoya Dikkensga taqlid qilingan, ammo yosh muallifni Maksim Gorkiy payqagan va u Andreyevni koʻplab yosh yozuvchilarni birlashtirgan „Znanie“ nashriyot hamkorligiga taklif qilgan.

Ijodi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Andreyevga 1901-yilda „JIzn“ jurnalida „Jili-bili“ hikoyasi nashr etilgani shon-sharaf olib kelgan.

Yozuvchilar Leonid Andreyev (oʻngda) va Vikentiy Veresayev

Hikoyalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

1892-yil – V xolode i zolote

1898-yil – Bargamot i Garaska

1899-yil – Angelochek

1899-yil – Drug

1900-yil – Molchaniye

1900-yil – V tyomnuyu dal

1900-yil – Prazdnik

1901-yil – Bezdna

1901-yil –Stena

1902-yil – V tumane

1902-yil – Misl

Romanlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

1903-yil –Jizn Vasiliya Fiveyskogo

1904-yil – Krasniy smex

1907-yil – Iuda Iskariot

1908-yil – Moi zapiski

1908-yil – Rasskaz o semi poveshennix

1911-yil – Sashka Jegulyov

1916-yil – Igo voyni

1919-yil – Dnevnik Satani

Farzandlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Vadim Leonidovich (1902–1976) – shoir, jamoat arbobi.
  • Daniil Leonidovich (1906–1959) – shoir, nosir, tasavvuf faylasufi.
  • Savva Leonidovich (1909–1970) – rassom, balet raqqosi.
  • Vera Leonidovna (1910–1986) – nosir, memuarist.
  • Valentin Leonidovich (1912–1988) – rassom, xoreograf, yozuvchi, tarjimon. Yozuvchi cherkov tavbasi va yurak kasalligidan vafot etgan

Oryol shahridagi manzili[tahrir | manbasini tahrirlash]

Villa „Avans“, L. Andreyevga tegishli (saqlanmagan).
  • 1871–1891 – Andreyevlar oilasining ajdodlar uyi – 2-Pushkarnaya koʻchasi, 41-xonadon[3].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Чуковский К. Собрание сочинений. Т. 6. Дневник (1901—1921). С. 184
  2. Императорский Московский университет 2010.
  3. „Музей Л. Андреева в г. Орёл“. 2009-yil 7-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2005-yil 24-iyul.