Alfa avlod
| Ushbu andoza quyidagi mavzuning bir qismi: |
| Gʻarb dunyosida mavjud bo‘lgan avlodlar quyidagi nomlar bilan atalgan |
|---|
 |
Alfa avlod – Z avloddan keyingi demografik guruhdir. Tadqiqotchilar va ommaviy axborot vositalari 2010-yillarning boshlarini tugʻilish yillari sifatida, 2020-yillarning oʻrtalaridan oxirigacha tugʻilish yili sifatida ishlatishadi. Yunon alifbosining birinchi harfi boʻlgan Alfa nomi bilan atalgan Alfa avlodi 21-asr va uchinchi ming yillikda tugʻilgan avloddir. Alfa avlodining aʼzolari odatda Millennials avlodi bolalari va Z avlodining baʼzi katta yoshdagi aʼzolaridir[1][2][3][4][5].
Alfa avlodi dunyoning koʻp mamlakatlarida tugʻilish darajasi pasaygan bir vaqtda tugʻilgan va yosh bolalarda COVID-19 pandemiyasining oqibatlarini boshdan kechirgan avloddir[6][7]. Ushbu avlod bolalarioʻyin-kulgilarida elektron texnologiyalar, ijtimoiy tarmoqlar va dars oʻtish xizmatlari koʻproq ustunlik qilmoqda va anʼanaviy televideniyaga qiziqish bir vaqtning oʻzida pasaymoqda. Sinflarda va hayotning boshqa jabhalarida texnologiyadan foydalanishdagi oʻzgarishlar bu avlod oldingi avlodlarga nisbatan erta oʻrganishni qanday boshdan kechirganiga sezilarli taʼsir koʻrsatdi. Tadqiqotlar shuni koʻrsatadiki, 2010-yillarning oxirlarida ekran vaqti, allergiya va semirish bilan bogʻliq sogʻliq muammolari tobora koʻproq tarqalgan edi
Terminologiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Alpha avlodi nomi 2008-yilda Avstraliyaning McCrindle Research konsalting agentligi tomonidan oʻtkazilgan soʻrovdan kelib chiqqan, asoschisi Mark Makkrindlning soʻzlariga koʻra, odatda atama bilan mashhur[8][9]. McCrindle 2015-yilda bergan intervyusida uning jamoasi bu nomga qanday erishganini tasvirlaydi:
"XYZ ABC: Global avlodlarni tushunish" (2009-yilda nashr etilgan) kitobimni tadqiq qilganimda, yangi avlod paydo boʻlishi arafasida ekani va ular uchun nom yoʻqligi ayon boʻldi. Shunday qilib, men soʻrov oʻtkazdim (biz tadqiqotchilarmiz) odamlar Z dan keyingi avlod qanday nomlanishi kerak, deb oʻylashadi va koʻplab nomlar paydo boʻlgan va A avlodi eng koʻp tilga olingan boʻlsa-da, Alfa avlodi ham bir oz eslatib oʻtdi va shuning uchun men qaror qildim. Lotin alifbosi oʻrniga yunon alifbosini qoʻllash ilmiy nomenklaturasiga toʻgʻri kelishi mantiqan toʻgʻri keldi va A ga qaytishning maʼnosi yoʻq edi, axir ular 21-asrda tugʻilgan birinchi avlod va shunga oʻxshash. Ular eskisiga qaytish emas, yangi narsaning boshlanishi[10].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Shaw Brown, Genevieve. „After Gen Z, meet Gen Alpha. What to know about the generation born 2010 to today“. ABC News (2020-yil 17-fevral). 2020-yil 17-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.
- ↑ Perano, Ursula. „Meet Generation Alpha, the 9-year-olds shaping our future“. Axios (2019-yil 8-avgust). 2019-yil 8-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 6-sentyabr.
- ↑ Carter, Christine Michel „The Complete Guide To Generation Alpha, The Children Of Millennials“ (en). Forbes. 2022-yil 9-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 26-dekabr.
- ↑ Lavelle, Daniel. „Move over, millennials and Gen Z – here comes Generation Alpha“. The Guardian (2019-yil 4-yanvar). 2019-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-iyul.
- ↑ Kircher, Madison Malone „Gen Alpha Is Here. Can You Understand Their Slang?“. The New York Times (2023-yil 8-noyabr).
- ↑ Bricker. „Bye, bye, baby? Birthrates are declining globally – here's why it matters“. World Economic Forum (2021-yil 15-iyun). Qaraldi: 2023-yil 12-oktyabr.
- ↑ Gallagher. „Fertility rate: 'Jaw-dropping' global crash in children being born“. BBC (2020-yil 15-fevral). Qaraldi: 2023-yil 12-oktyabr.
- ↑ Pinsker. „Oh No, They've Come Up With Another Generation Label“. The Atlantic (2020-yil 21-fevral). 2020-yil 22-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 9-mart.
- ↑ McCrindle, Mark. The ABC of XYZ: Understanding the Global Generations, 1st, Australia, 2009 — 199–212 bet. ISBN 978-1-74223-035-1. See excerpt „Why we named them Gen Alpha“.
- ↑ „Generation Alpha: Mark McCrindle Q & A with the New York Times“. mccrindle.com.au (2015-yil 22-sentyabr). 2019-yil 14-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 21-fevral. Quote is an outtake from the New York Times story.
 | Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |