Al-Adab al-Mufrad
 Saqlanib qolgan qoʻlyozmaning koʻrinishi | |
| Asl nomi | المفرد الأدب |
|---|---|
| Muallif(lar) | Imom al-Buxoriy |
| Mamlakat |
 Oʻzbekiston |
| Til | arabcha |
| Janr(lar)i | hadislar toʻplami |
| Sahifalar soni | 202 |
| ISBN | ISBN 978-1872531182 |
Al-adab al-Mufrad (arabcha: الأدب المفرد) — Abu Abdulloh Muhammad ibn Ismoil ibn Ibrohim al-Buxoriy qalamiga mansub inson xulqini takomillashtirish haqidagihadislar toʻplami[1][2][3].
Kitobda Muhammad (s.a.v.) paygʻambarning odob-axloqi toʻgʻrisida hadislar bor. Asardan umumiy 1322 hadis joy olgan.[4] Ushbu kitob Imom al-Buxoriyning boshqa kitobi - „Al-Jome as-Sahih“ hadislar toʻplamining soyasida qolgan deyiladi. Musulmon ulamolari oʻrtasida al-Jome 'as-Sahih va Sahihi Muslim, Islomning Qur’ondan keyingi eng haqiqiy kitoblari ekanligi toʻgʻrisida yakdil fikr mavjud[5].
Garchi al-Adab al-Mufrad oʻzining muhim asari boʻlgan boʻlsa-da, Imom al-Buxoriy al-Adab al-Mufrad ichidagi hadislarning oʻzi uchun qoʻygan Al-Jome as-Sahihdek juda qattiq va qatʼiy haqiqiylik shartlariga javob berishini talab qilmagan. Biroq, hadis zanjirlarini al-Adab al-Mufrad ichida tushuntirgan, sharhlagan yoki izlab topgan va tasniflagan keyingi olimlarning asarlariga asoslanib, undagi rivoyatlarning aksariyati sahih yoki hech boʻlmaganda kuchsiz deb topilgan[6].
Kitob mundarijasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ota-onaga eʼtibor, hurmat: 1-24 boblar
Qarindoshchilik, silayi rahm: 25-38 boblar
Tarbiya, mehr va oqibat: 39-54 boblar
Qoʻshnichilik: 55-70 boblar
Karam, yaxshilik qilish: 71-72 boblar
Yetimni tarbiya qilish: 73-81 boblar
Qoʻl ostidagilarga yaxshi munosabat haqida: 82-107 boblar
Yaxshilik va oʻzaro yordam: 108-123 boblar
Ochiqyuzlilik, tabassum va hazil: 124-127 boblar
Maslahat va mashvarat: 128-130 boblar
Oʻzaro muhabbat va yaxshi xulq: 131-135 boblar
Saxiylik, baxillik va qizgʻanchiqlik: 136-141 boblar
Koʻngil shodligi, laʼnat va duoibad: 142-149 boblar
Gap tashuvchilik: 150-152 boblar
Maqtash va eʼzozlash: 153-158 boblar
Ziyoratning fazilati: 159-161 boblar
Kishi sevgani bilan birgadir: 162 bob
Yoshi ulugʻlarni hurmatlash, kichiklarni izzatlash: 163-173 boblar
Maxluqlarga marhamatli boʻlish: 174-178 boblar
Odamlar orasida yaxshilik tarqatish: 179-185 boblar
Nasablar, qavmni sevish: 186-187 boblar
Araz va adovat: 188-192 boblar
Salomlashish, maslahat, oʻrnak: 193-196 boblar
Makr, aldov, soʻkinish: 197-202 boblar
Aybni yuziga aytish, tuhmat, mazax: 203-206 boblar
Isrofgarlik: 207-208 boblar
Turar-joylarni taʼmirlash, binolar 209-216 boblar
Muloyimlik va nazokat: 217-221 boblar
Molni tejash, zulm: 222-225 boblar
Kasalni koʻrish, bemorlik: 226-246 boblar
Yaxshi koʻrish, takabburlik, oʻch olish: 247-252 boblar
Qahatxchilik, tajribalar, ittifoq: 253-256 boblar
Aka-uka tutinish va islomiy ittifoq: 257-258 boblar
Rahmat va baraka: 259-264 boblar
Sir saqlash, halimlik, zulm va haddan oshish: 265-268 boblar
Hadyani qabul qilish va hayo: 269-271 boblar
Duo va salavot: 272-304 boblar
Gʻiybat qilish: 305-308 boblar
Mehmondorchilik 309-317 boblar
Yaxshi va yomon xulqlar, holatlar: 318-353 boblar
Ismlar, kunyalar va laqablar: 354-378 boblar
Adab haqida: 379-380 boblar
Sheʼrlar va shoirlar: 381-387 boblar
Gapirish va masxara: 388-395 boblar
Yaxshi axloqlar, zulm va adovat: 396-405 boblar
Tabiat hodisalari: 406-408 boblar
Shumlashish: 409-414 boblar
Aksirish va esnash, tik turish, oʻtirish: 415-439 boblar
Soʻrashish, quchoqlashish, oʻpish: 440-447 boblar
Salomlashish: 448-481 boblar
Hijob oyati, mahram vaqt: 482-485 boblar
Izn soʻrash: 486-512 boblar
Zimmiy, ahli kitob va mushriklarga salom: 513-523 boblar
Maktub yozish: 424-533 boblar
Oʻtirish va yotish odoblari: 534-576 boblar
Uyqu va uxlash odobi: 577-594 boblar
Xatna va boshqa marosimlar: 595-606 boblar
Gigiyena: 607-608 boblar
Qimor va nard: 609-617 boblar
Turli mavzular: 618-645 boblar
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ https://en.m.wikipedia.org/wiki/Al-Adab_al-Mufrad#cite_note-jacb1-1
- ↑ https://en.m.wikipedia.org/wiki/Al-Adab_al-Mufrad#cite_note-2
- ↑ https://en.m.wikipedia.org/wiki/Al-Adab_al-Mufrad#cite_note-3
- ↑ https://en.m.wikipedia.org/wiki/Al-Adab_al-Mufrad#cite_note-4
- ↑ https://en.m.wikipedia.org/wiki/Al-Adab_al-Mufrad#cite_note-5
- ↑ https://en.m.wikipedia.org/wiki/Al-Adab_al-Mufrad#cite_note-6
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
 |
- Al-Adab al-Mufrad Sunnah.com saytida[sayt ishlamaydi]