Zomin davlat tog‘-archa qo‘riqxonasi

Zomin qoʻriqxonasi

Zomin davlat togʻ-archa qoʻriqxonasi – Pomir-Oloy (Jizzax viloyati, Oʻzbekiston) Turkiston tizmasining gʻarbiy qismining shimoliy yon bagʻrida joylashgan qoʻriqxona. Asosiy himoya obyektlari – baland togʻli archa tizimlari (1760-3500 m balandlikda), oq tirnoqli ayiq, soqolli kalxat, qora laylak va boshqalar. Har hil hayvonlar ham bor

Tarixi

Maʼlumki, XIX asrning 60-yillarida keyinchalik Zomin qoʻriqxonasiga aylangan hudud rus tabiatshunosi A. P. Fedchenko tomonidan oʻrganilgan. Ushbu hudud florasining birinchi ilmiy tavsifi 1916-yilda Rossiya imperiyasi Qishloq xoʻjaligi vazirligining koʻchirish boshqarmasi xodimi Olga Norring tomonidan berilgan. 1926-yildan 1929-yilgacha va 1934-yildan 1951-yilgacha mavjud boʻlgan Guralash qoʻriqxonasini (taxminan 8500 gektar maydon) yaratish uchun asos boʻlgan hududlarni toʻliq oʻrmon xoʻjaligi sifatida shakllantirilishi amalga oshirildi.

Intensiv yaylovlar, oʻrmonlarning tartibsiz kesilishi (birinchi navbatda, archa) va brakonyerlik subalp landshaftlarini saqlashga jiddiy xavf tugʻdirdi, buning natijasida 1959-yilda Zomin qoʻriqxonasini tashkil etish toʻgʻrisida qaror qabul qilindi. 1978-yilda qoʻriqxona bilan yagona massivni tashkil etgan Oʻzbekiston xalq bogʻi (31500 ga) tashkil etildi.

SSSR parchalanishidan oldin qoʻriqxona Oʻzbekiston SSR Oʻrmon xoʻjaligi vazirligining Ovchilik va qoʻriqxonalar bosh boshqarmasi tasarrufida boʻlgan.

Galereya

• 
• 
• 
• 

Adabiyotlar

• Заповедники Средней Азии и Казахстана, 100000 экз, Москва «Мысль», 1990. ISBN 5-244-00273-2. 

Havolalar

• http://xn--80abmghlx4ajd.uz/ob-uzbekistane/priroda/zaaminskiy-gos-zapovednik (Wayback Machine saytida 14-aprel 2015-yil sanasida arxivlangan)
• Centralasia-adventures.com sayti sahifalarida Zominskiy togʻ va archa davlat qoʻriqxonasi
• http://www.econews.uz/index.php/ru/test2/item/2816 (Wayback Machine saytida 19-oktabr 2014-yil sanasida arxivlangan)