Yekateriyna Lagno
Yekateriyna Aleksandrovna Lagno (ruscha: Екатерина Александровна Лагно Aleksandrovna Lagno, ukraincha: Катерина Олександрівна Лагно; 1989-yil 27-dekabrda tugʻilgan) — rossiyalik (sobiq ukrainalik)[1] shaxmat boʻyicha grossmeyster. Shaxmat vunderkindi, u 12 yoshida ayol grossmeyster (WGM) unvoniga sazovor boʻldi[2].
U 2006-yil va 2014-yillarda Ukraina va Rossiya terma jamoalarida oʻynagan shaxmat boʻyicha ayollar olimpiadasida ikki karra Yevropa chempioni boʻlgan. Shuningdek, u 2013-yilda Ukraina terma jamoasi safida, 2017–2021-yillarda esa Rossiya terma jamoasida o‘ynab, ayollar o‘rtasidagi jahon jamoaviy chempionatida jamoaviy oltin medalni qo‘lga kiritdi. Lagno 2013, 2015, 2017, 2019 va 2021-yillarda Ayollar oʻrtasidagi Yevropa jamoaviy chempionligini qoʻlga kiritgan, 2013-yilda Ukraina jamoasida va keyingi barcha chempionatlarda Rossiya terma jamoasida oʻynagan. Lagno 2018-yilda ayollar oʻrtasida jahon vitse-chempioni bo‘lgan.
Shaxmat faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
1999–2005-yillar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Oʻsmirlar darajasida u 1999-yilda shaxmat boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatining 10 yoshgacha boʻlgan qizlar seksiyasida va 2001-yilda shaxmat boʻyicha yoshlar oʻrtasidagi Yevropa chempionatida 14 yoshgacha boʻlgan qizlar oʻrtasida gʻolib chiqdi.
Lagno FIDE prezidenti tomonidan 2004-yilda ayollar oʻrtasidagi shaxmat boʻyicha jahon chempionatida 64 nafar nokautda ishtirok etish uchun nomzod qilib koʻrsatildi, u yerda u beshinchi raqamda edi. U uchinchi bosqichga chiqdi va yakunda ikkinchi oʻrinni egallagan Yekateriyna Kovalevskayaga yutqazdi. 15 yoshida u 2005-yil iyun oyida Moldovaning Kishinyov shahrida boʻlib oʻtgan ayollar oʻrtasidagi individual Yevropa chempionatida gʻolib chiqdi. Rossiyalik IM Nadejda Kosintseva bilan 12-tur yakunida 9 ochko bilan durang oʻynagan Lagno ikki oʻyindan iborat blits-tay-breyk pley-offning ikkala oʻyinida ham gʻalaba qozonib, chempionlikni qoʻlga kiritdi.
2008-yil[tahrir | manbasini tahrirlash]
2008-yil may oyida Lagno Plovdivda boʻlib oʻtgan ayollar oʻrtasidagi Yevropa individual shaxmat chempionatida yana 11 raundlik ochiq turnirda bir yarim ochkoga gʻolib chiqdi.
2009-yil[tahrir | manbasini tahrirlash]
2009-yilda u „Spartak“ klubida oʻynagan, u Ohridda Rossiya jamoalari chempioni va Yevropa klublar kubogida gʻolib chiqqan.
2010-yil[tahrir | manbasini tahrirlash]
2010-yil avgust oyida Lagno ayollar oʻrtasida blits boʻyicha jahon chempioni boʻldi[3]. U Wijk an Zee shahrida boʻlib oʻtgan Tata Steel Chess 2011 turnirining „C“ grossmeyster guruhida uchinchi oʻrinni egalladi. 2012-yilda Istanbulda bo‘lib o‘tgan 40-shaxmat Olimpiadasida u bitta bortda o‘z natijasini ko‘rsatib, shaxsiy bronza medalini qo‘lga kiritdi.
2012-yil[tahrir | manbasini tahrirlash]
2012-yil dekabr oyida Lagno Pekinda boʻlib oʻtgan SportAccord World Mind Games musobaqasining ayollar oʻrtasida tezkor shaxmat boʻyicha Xou Yifan, Xumpi Koneru va Anna Muzychuk bilan birinchi oʻrinni egallab, tay-brek boʻyicha oltin medalni qoʻlga kiritdi[4].
2014-yil[tahrir | manbasini tahrirlash]
2014-yilning aprel oyida Lagno Xanti-Mansiyskda boʻlib oʻtgan ayollar oʻrtasidagi jahon chempionatida Aleksandra Kostenyuk ustidan tay-brek evaziga gʻolib chiqdi[5]. 2014-yilning 11-iyulida FIDE uning Ukraina shaxmat federatsiyasidan Rossiya shaxmat federatsiyasiga o‘tishini rasman tasdiqladi.
Shaxsiy hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]
Lvovda tugʻilgan Lagno sanoat va shaxmatga qulay Kramatorsk shahrida oʻsgan, keyinchalik Donetskga koʻchib oʻtgan. U yarim rus va yarim ukrain hisoblanadi[6][7][8].
2009-yil 25-fevralda Lagno fransuz shaxmat grossmeysteri va telemuxbir Robert Fonteynga turmushga chiqdi[9]. Er-xotinning oʻgʻli bor edi, lekin bir necha yil oʻtib ajrashishdi[10][11].
2019-yil holatiga koʻra, Lagnoning toʻrt farzandi bor va rossiyalik grossmeyster Aleksandr Grischuk bilan turmush qurgan[12].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Ukraine does not recognize dual nationality.
- ↑ „Move over Judit, here comes Kateryna!“. ChessBase (29-may 2003-yil). 15-noyabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 19-noyabr 2015-yil.
- ↑ „GM Kateryna Lahno wins the Women's World Blitz Championship 2010“. FIDE (10-sentabr 2010-yil). 3-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 1-fevral 2016-yil.
- ↑ „Fressinet wins Men's Rapid at SportAccord World Mind Games“. Chess News. ChessBase (17-dekabr 2012-yil). 8-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 8-yanvar 2018-yil.
- ↑ „Lagno new World Rapid Champion“. ChessBase (25-aprel 2014-yil). 26-aprel 2014-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 25-aprel 2014-yil.
- ↑ „Мой переход не связан с политической ситуацией - chess-news.ru“. 18-noyabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 18-noyabr 2016-yil.
- ↑ „Известная украинская шахматистка получила гражданство России“. 18-noyabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 18-noyabr 2016-yil.
- ↑ „Известная украинская шахматистка получила гражданство России“. 18-noyabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 18-noyabr 2016-yil.
- ↑ „Chess News - Kateryna and Robert – pour la vie à jamais unis“. ChessBase.com. 20-noyabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 21-avgust 2014-yil.
- ↑ „Russian Women's team out of Olympiad“ (17-iyul 2014-yil). 13-mart 2018-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 12-mart 2018-yil.
- ↑ „Kateryna Lagno“. 13-mart 2018-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 12-mart 2018-yil.
- ↑ „Корона для Екатерины. Многодетная мать стала чемпионкой мира по шахматам“ (31-dekabr 2019-yil). 19-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 18-oktabr 2020-yil.