Porso Xoʻjayev
Xoʻjayev Porso, Porso Xoʻja Hasan (1867-yil, Buxoro — 1937.25.10, Toshkent) — Buxorodagi jadidchilik harakatining namoyandalaridan biri, Buxoro XSR va Oʻzbekiston SSR davlat va jamoat arbobi, pedagog.[1]
Hayoti va faoliyati
[tahrir | manbasini tahrirlash]Porso Xoʻjayev 1867-yil Buxoro amirligining poytaxti Buxoro shahrida tavallud topadi. Buxoroda madrasa tahsilini oladi. 1890-yillardan jadidchilik gʻoyalariga qiziqa boshlaydi. 1905-yildan Buxorodagi jadidchilik va Yosh buxoroliklar safida yangi usul maktablari ochish va jadid gazetalarini chiqarish, koʻplab qiroatxona va kutubxonalar tashkil etishda faol qatnashgan. 1918-yil martdan Samarqand, Shahrisabz, Qarshi, Buxoroda amirlik tuzumiga qarshi kurashda ishtirok etgan.
Karyerasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Buxoro Xalq Sovet Respublikasi (BXSR) tuzilgach, Xatirchi va Karmana viloyatlari inqilobiy qoʻmitasi raisi (1920—21-yillar), BXSR dehqonchilik noziri va nozir oʻrinbosari (1921-yil), Buxoro markaziy kasaba ittifoqi raisi (1922-yil), BXSR Markaziy Ijroiya Qoʻmitasi raisi (1922-yil avgust — 1924-yil noyabr) sifatida faoliay olib borgan. 1925-yildan Buxoro shahar ijroiya qoʻmitasi raisining oʻrinbosari, Buxoro okrugida yer islohoti boʻyicha komissiya raisi boʻlib, 1929-yildan Toshkentda koʻchib oʻtgan.
Vafoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Porso Xoʻjayev BXSRning rahbar arboblari bilan birgalikda millatchilik va sovet davlatchiligiga qarshi harakatlarda ayblanib, 1937-yil 14-oktabrda otishga hukm qilingan va shu yilning 25-oktabrida, 70 yoshida Toshkentda otib oʻldirilgan.[2] 1962-yil 26-noyabrda oqlangan.
Mukofotlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Porso Xoʻjayev Buxoro Xalq Sovet Respublikasining 1-darajali Qizil yulduz ordeni bilan taqdirlangan.[3]
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
- ↑ Sultonov, Farxod; Bozorboyev, Farruh. O'zbekiston hukmdorlari. Toshkent: Alisher Navoiy nomidagi O’zbekiston Milliy kutubxonasi nashriyoti, 2007-yil — 78 bet.
- ↑ . Buxoro inqilobi tarixi uchun materiallar, Moskva, 1926-yil.
- ↑ Xo'jayev, Fayzulla. Buxoro inqilobining tarixiga oid materiallar, Toshkent, 1997-yil.