Vasiliy Fetisov

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Vasiliy Fyodorovich Fetisov
Tavalludi 24-aprel 1918
Тoshkent, RSFSR
Vafoti 25-iyul 1984-yil (66 yosh)
Тoshkent, Oʻzbekiston SSR, SSSR
Fuqaroligi Sovet Ittifoqi SSSR
Kasbi Elektrotexnika sanoati
Mukofotlari

Vasiliy Fedorovich Fetisov (24.04.1918, Toshkent — 25.07.1984, Toshkent) — Oʻzbekiston SSR xalq xoʻjaligining atoqli arbobi, Toshkent Elektrostanok zavodi direktori, „Sredazelektroapparat“ ishlab chiqarish birlashmasi birinchi bosh direktori.

Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vasiliy Fyodorovich Fetisov 1918-yil 24-aprelda Toshkentda tugʻilgan.

1941-yilda Samarqand xalq xoʻjaligi institutini tamomlagan, shundan soʻng Ulugʻ Vatan urushi boshlanishi munosabati bilan darhol choraklik akademiyasiga joʻnatilgan (1941-yil iyul oyida Samarqand viloyati harbiy roʻyxatga olish idorasi tomonidan Samarqand okrugi harbiy roʻyxatidan oʻtkazilgan va Qizil Armiya safiga chaqirilgan). Janubiy frontda (1941—1942), Janubi-Sharqiy frontda (1942—1943-yil 10-fevral), 4-Ukraina frontida (1943-yil 10-fevral — 1944-yil 15-yanvar), 1-Ukraina fronti (1944-yil 15-yanvar — 1944-yil 8-oktabr), 1-Belorussiya fronti (1944-yil 8-oktyabrdan)dagi janglarda ishtirok etgan[1]. Vasiliy Fyodorovich Fetisov Sharqiy Germaniyaning Naumburg shahridagi jangni[2] leytenant unvoni va 14-oʻtchi artilleriya diviziyasi 411-minomyot polkining oziq-ovqat va ozuqa taʼminoti boshligʻi lavozimida yakunlagan[1]. 1945—1947-yillarda Naro-Fominsk shahrida (Moskva viloyati) harbiy xizmatni davom ettirgan[3].

1947-yil iyul oyida V. F. Fetisov Toshkentdagi „Elektrostanok“ zavodida moddiy rejalashtirish muhandisi lavozimini egallagan[3]. 1952-yilda zavod direktorining oʻrinbosari, 1956-yil 14-yanvarda ushbu zavodning direktori etib tayinlangan. 1971-yilda Toshkent „Elektrostanok“ zavodi boshchiligida „Sredazelektroapparat“ ishlab chiqarish birlashmasi tashkil etilib, uning tarkibiga Adrasman, Marhamat va Olmaotadagi past kuchlanishli asbob-uskunalar zavodlari, Andijon „Elektroapparat“ zavodi, Toshkent „Rele va avtomatlashtirish“ zavodi kiritilgan[3]. 1972-yil 26-yanvarda Vasiliy Fyodorovich Fetisov ishlab chiqarish birlashmasining birinchi bosh direktori etib tayinlangan[3].

1981-yil 9-noyabrda nafaqaga chiqqandan soʻng uzoq muddatli rejalashtirish, prognozlash va texnik qayta jihozlash boʻlimi boshligʻi lavozimiga oʻtkazilgan. Vasiliy Fyodorovich Fetisov umrining soʻnggi kunlarigacha elektrotexnika sohasidagi ishini tark etmagan. V.F.Fetisov 1984-yil 25-iyulda vafot etgan[3].

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

1960-yillarda zavod direktori V. F. Fetisov va bosh muhandisi E. S. Myasoyedovlar korxonada elektr stansiyalari va podstansiyalar uchun asboblar ishlab chiqarishga kirishgan. 1963—1965-yillarda „Elektrostank“ mahsulotlari SSSRning 400 ta yirik qurilish ob’ektlari qatoriga kiritilgan. Ular orasida Toshkent va Navoiy GRESi, Sumgaitdagi issiqlik elektr stansiyasi va Nijnekamsk 1-IESi, Sokolovsko-Sarbayskiy, Oltin-Topkan va Qachkanar kon-qayta ishlash kombinatlari, Gʻarbiy Sibir metallurgiya kombinati, Navoiy va Samarqand kimyo zavodlari boʻlgan[3].

V.F.Fetisovning tashkilotchilik qobiliyati tufayli Toshkentga evakuatsiya qilingan sobiq otxonalardagi zavod binolarini qayta qurish imkoniyati yaratilgan. 25 000 m² maydonga ega korxonaning asosiy binosi loyihalashtirilgan va qurilgan, shuningdek uning toʻrtta kompressorli energiya bloki, ilmiy va muhandislik markaziga (SIC) aylantirilgan mustaqil boʻlinma tashkil etilgan.

Bino devorlari ostiga 200 ta tayanch temir-beton oʻrnatish ishlarini oʻz vaqtida bajarish uchun ishchi kuchi yetishmagan holatlar mavjud edi. Quruvchilar ultimatum qoʻyishdi. Ular zavod ishchilarini tuproq ishlariga yordam berishga chaqirdi, aks holda bino qurilmasdan, quruvchilar boshqa inshootga borishini aytishdi. Shuni taʼkidlash kerakki, oʻsha paytda quruvchilar oltinga teng edi.

Vasiliy Fyodorovich zavodda ishlaydigan barcha erkaklarga murojaat qilib, ish haqini naqd pul bilan toʻlashni vaʼda qildi. Albatta, hamma rozi boʻldi. Qurilish maydonchasida moʻjiza roʻy berdi. Ishchilar oʻzlarining zukkoligini  koʻrsatdilar. Ular yerni qazish uchun turli xil asboblardan foydalanishdi va natijada ikki kun ichida barcha 200 ta tayanch betonlar tayyor boʻldi!
N. I. Konochkin-1991-yilda birlashmaning bosh mexanigi 1969-yilda bosh direktor tashabbusi bilan zavod ishchilarining bolalari uchun sogʻlomlashtirish oromgohi qurilishi boshlandi[3].

Bundan tashqari, V. F. Fetisov ishlab chiqarishga kiritilgan ixtirolar muallifi hisoblangan[3].

Mukofotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Harbiy va mehnatdagi xizmatlari uchun V. F. Fetisov koʻplab davlat mukofotlari bilan taqdirlangan[3].

1945-yil 29-mayda II darajali Vatan urushi ordeni sohibi boʻlgan[2][1]. Mukofot roʻyxatida aytilishicha, 1945-yil 10-yanvardan boshlab V. F. Fetisov yanvar hujumi paytida polkni oziq-ovqat bilan taʼminlash uchun barcha chorani qoʻllagan va jangchilar uchun uzluksiz oziq-ovqatni taʼminlab bergan. Kuboklar hisobiga oziq-ovqat sotib olishni tashkil qilgan va oziq-ovqat tarqatish paytida otishma lavozimlarida shaxsan ishtirok etgan, boʻlinmada oʻz intizomi bilan ajralib turgan[1].

Xotira[tahrir | manbasini tahrirlash]

1994-yil 16-dekabrda,,Elektrotexnika sanoatidagi ulkan xizmatlari uchun"[4],,Oʻzelektroapparat" AJ joylashgan[5] Toshkent shahrining Mirobod tumani koʻchasiga Vasiliy Fetisov nomi berilgan. 2005-yil 22-iyunda ushbu koʻcha nomi Tolimarjon nomiga oʻzgartirilgan[4][6].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 „Фетисов Василий Фёдорович“. Подвиг народа. 12-fevral 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-dekabr 2014-yil. . C. 236
  2. 2,0 2,1 Ковынев 1991.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 Костецкий 2011.
  4. 4,0 4,1 „Переименование улиц в Ташкенте (список) (oʻzb.). 2015-yil 11-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-dekabr 2014-yil.
  5. Yellow Pages Uzbekistan. Telefonnaya kniga. 2-e izd. — Tashkent: NPO „Kartografiya“, 2004—2005. — C. 222
  6. Atlas „Tashkent“ maliy / Chernyavskaya T. B. — Tashkent: Goskomgeodezkadastr, 2007. — 122 s. — ISBN 978-9943-15-128-4. S. 115

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Костецкий В. А.. СП ОАО Узэлектроаппарат-Электрощит. 70 лет на благо Узбекистана. Ташкент: «Tafakkur-bo' stoni», 2011. ISBN 978-9943-362-47-5. 
  • Ковынев Н. П.. Нам 50. Ташкент: «Ўзбекистон», 1991. ISBN 5-640-01166-1.