Urmila Matondkar

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Urmila Matondkar
Tavalludi 4-fevral 1974-yil (1974-02-04) (50 yosh)[1]
Bombay (present-day Mumbai), Maharashtra, Hindiston
Fuqaroligi Hindiston
Kasbi
  • Aktrisa
  • Siyosatchi
Faoliyat yillari 1977- hozirgi qadar
Partiyasi
Turmush oʻrtogʻi
Mohsin Akhtar Mir (turm. 2016)
Mukofotlari Full list

Urmila Matondkar (1974-yil 4-fevralda tugʻilgan) — hind aktrisasi va siyosatchisi[2]. Telugu, Malayalam, Marathi va Tamil kinolaridan tashqari, hind filmlaridagi faoliyati bilan tanilib kelgan, u koʻplab mukofotlarga sazovor ham boʻlgan. Shu jumladan Filmfare mukofoti bilan Nandi mukofoti ham qoʻlga kiritgan. U oʻziga xos ekran personajini yaʼni obtazlarni talqinini yaratdi va oʻzining qizgʻin aktyorlik va raqs mahorati bilan ommaga tanildi[3][4].

1977-yilda „Karm“ filmida bolaligida debyut qilgandan soʻng[5], Matondkar Masum (1983-yilda) bilan keng eʼtirofga sazovor boʻladi, shundan soʻng u bir nechta boshqa filmlarda paydo boʻlib rollar ijro etadi. Uning birinchi bosh roli malayalam tilidagi „Chanakyan“ nomli (1989-yilda) filmida, hind kinosida keyingi bosh roli esa „Narsimha“ nomli (1991-yilda) jangovar dramasida boʻlib, ikkalasi ham tijorat boʻyicha muvaffaqiyatlarga erishgan yaʼni katta mablagʻ olib kelgandi.

Qisqa muvaffaqiyatsizlikdan soʻng, Matondkar oʻzini hind kinosining yetakchi aktrisasi sifatida „Rangela“ nomli filmda (1995-yoʻlda suratga olingan) romantik dramasi bilan koʻrsatdi. Shundan soʻng u „Judai“ (1997-yilda olingan) dramasi, „Satya“ (1998-yilda) kriminal filmi, „Xobsurat“ (1999-yilda) romantik komediyasi va „Jungli“ nomli (2000-yilda) thriller filmlari bilan keyingi muvaffaqiyatlarga erishdi. U shuningdek, Antham (1992-yilda), Gaayam (1993-yilda), Hindiston (1996-yilda) va Anaganaga Oka Roju (1997-yilda) kabi bir qator filmlarida bosh rollarni ijro etgan holda telugu va tamil kinolarida muvaffaqiyatga erishib keladi[6][7]. U bir nechta psixologik trillerlar va qoʻrqinchli filmlardagi bir qator shiddatli gacha boʻlar rollarini ijro etgandi. Shular jumladan Kaundagi (1999-yil) seriyali qotilni, Pyaar Tune Kya Kiyadagi (2001-yilda) obsesif oshiqni, Bhutdagi (2003-yil) ziyon koʻrgan ayolni tasvirlagani uchun tanqidiy eʼtirofga sazovor boʻldi. Ek Hasina Thi (2004-yilda) filmidagi zoʻravon qasoskor obrazlarini talqin etdi. Bu yillarda Matondkar art-xaus kinosida mustaqil kinoijodkorlar bilan hamkorlik qiladi, jumladan Tehzeeb (2003-yil), Pinjar (2003-yil), Meyn Gandi Ko Nahin Mara (2005-yil), Bas Ek Pal (2006-yilda) va marathi filmi Ajoba (2014-yilda) yillarda tasvirga olingan bir qator filmijodkorlari bilan juda yaxshi hamkorlikda ishlab keladi[8].

Filmlarda rol oʻynashdan tashqari, Matondkar bir nechta gumanitar sabablarga koʻra ishtirok etadi va ayollar va bolalar duch keladigan muammolar haqida gapirib boradi. U kontsert gastrollari va sahna koʻrinishlarida qatnashgan va turli raqs realiti-shoularida, jumladan, Jhalak Dikhhla Jaa uchun isteʼdodli hakam sifatida ishtirok etib kelgan.

Aktrisalik faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bolalar rassomi sifatida debyuti va ishlashi (1977—1988-yillarda)[tahrir | manbasini tahrirlash]

Matondkar oʻzining kino debyutini Shream Laguning „Zaakol“ (1980-yil) marathi filmida bola rassom sifatida oʻynagan[9]. Keyinchalik u Shyam Benegalning „Kalyug“ (1980-yil), Shekhar Kapurning „Masum“ dramasi (1983-yilda), Pravin Bhattning „Bhavna“ (1984-yilda), K. Visvanatning „Sur Sangam“ (1985-yilda), Rahul Ravaylning „Dacait“ filmlarida suratga tushgan. (1987-yilda) va Kalpataruning Bade Ghar Ki Beti (1989-yilda) bolalar yulduzi sifatida film kadrlarida oʻynagan.

Kattalar uchun debyut va martaba boshlanishi (1989—1993-yillarda)[tahrir | manbasini tahrirlash]

U 1989-yilda T.K. Rajeev Kumarning malayalamcha blokbasteri Chanakyan bilan Kamol Haasan bilan kattalar sifatida debyut qilgan[10]. Uning Bollywooddagi kattalar uchun debyuti N. Chandraning 1991-yilgi „Narsimha“ drama filmi bilan boʻldi. Ushbu film chiqarilgandan soʻng, film tijorat boʻyicha muvaffaqiyatga erishadi. Matondkar shaharning goon xoʻjayini va kapitalisti Baapjining (Om Puri oʻynagan) isyonkor qizi Meenu S. Singh rolini oʻynadi. Keyinchalik u Shohruh Xon (1992-yilda) bilan birga Rajiv Mehraning „Chamatkar“ arvoh nomli komediyasida rol oʻynaydi. Uning birinchi telugu filmi harakat-jinoyat Antham va Nagarjuna qarshisida hind tilida ikki tilli Droxi bilan keldi. U Nagarjuna xarakteriga oshiq boʻlgan ornitolog Bhavna rolini oʻynadi. Chiqarilgandan soʻng, film tanqidchilarning ijobiy sharhlarini oldi yaʼni yaxshi fikrlarini bildirishgan[11]. Film uning rejissyor Ram Gopal Verma bilan koʻp hamkorlik qilishlaridan birinchisi boʻladi. 1993-yilda Matondkar Shreemaan Aashique filmida Rishi Kapur va Bedardi Ajay Devgn qarshisida paydo boʻldi, bu esa ikkala film ham tanqidiy va tijorat nuqtai nazaridan muvaffaqiyatsizlikka uchrashiga sabab boʻldi. Varmaning telugu tilidagi siyosiy trilleri Gaayam (1993-yilda) uning navbatdagi chiqishi edi. Film ijobiy baholarga sazovor boʻldi, oltita davlat Nandi mukofoti bilan taqdirlandi va kassada Super Xitga aylandi va juda katta mablagʻlarni olib kelishgan sabab boʻladi[12]. Matondkarning ijrosi unga eng yaxshi ikkinchi plandagi aktrisa uchun Nandi mukofotiga ham sazovor boʻladi.

Yulduzlik va jamoatchilik eʼtirofi (1994—1998-yillarda)[tahrir | manbasini tahrirlash]

U 1994-yilda Jugal Xansraj bilan birga bosh rolni ijro etgan Aa Gale Lag Ja romantik dramasi bilan keng jamoatchilik eʼtirofiga odamlarning eʼtiboriga sazovor boʻladi[13].

Matondkar bir kechada yulduzga aylandi va Rangela uchun birinchi Filmfare nominatsiyasini oldi.

2008-yilda Matondkar Sony TV-ning Waar Parriwar ashula realiti-shousini taqdim etdi[14]. 2011-yilda u Javed Jaffrey va Terens Lyuis bilan birgalikda Chak Dhoom Dhoomlar bilan raqs realiti-shousida hakamlik qiladi va 2012-yilda u Zee Marathi ning Dance Maharashtra Dance hakamlar hay’ati aʼzolaridan biri sifatida ishtirok etdi. Maxarashtra turli raqs shakllari orqali oʻzlarining raqs mahoratini namoyish etgan[15].

Matondkar 2011-yilda telestudiyada

Kino sanoatidagi yillar davomida Matondkar turli xayriya tashkilotlarida ishtirok etgan va ayniqsa Hindistondagi ayollar ishlarini qoʻllab-quvvatlagan. 2013-yil fevral oyida Matondkar Parineeti Chopra bilan birga Hindistondagi qiz bolani kuchaytirish uchun ishlaydigan xayriya tashkiloti — Anjeli jamgʻarmasini qoʻllab-quvvatlash uchun Angliyaning London shahridagi Manish Malxotraga yoʻl oldi[16]. U Manish Malxotra[17] va Rohit Verma kabi dizaynerlar uchun uchish-qoʻnish yoʻlagini bosib oʻtgan edi[18].

Siyosiy faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Matondkar 2019-yil 27-martda Hindiston Milliy Kongressiga qoʻshildi[19]. U 2019-yilgi Lok Sabha saylovida Shimoliy Mumbay saylov okrugidan ishtirok etdi, ammo yutqazdi[20]. 2019-yil 10-sentabrda u mayda ichki siyosatni bahona qilib, partiyadan isteʼfoga chiqib ketadi[21]. 2020-yil 1-dekabrda u partiya prezidenti Uddxav Tekeray ishtirokida Shiv Senaga qoʻshildi[22][23]. Shiv Sena partiya vakili sifatida marathi, hind va ingliz tillarini yaxshi biladigan milliy tan olingan yuz va ovozni qoʻshishga umid qilgan edi[22].

Shaxsiy hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Urmila Matondkar Shrikant va Sunita Matondkarda tugʻilgan[24]. U 2016-yil 3-martda Kashmirlik tadbirkor va model Mohsin Axtar Mirga turmushga chiqadi[25][26].

Badiiylik va media tasviri[tahrir | manbasini tahrirlash]

Matondkar 2012-yil

Tanqidchilar Matondkarni Bollywooddagi eng isteʼdodli aktrisalardan biri sifatida taʼriflashgan[27]. 2016-yilda kinoshunos Subhash K.Jha uning ishini yuqori baholaydi[28].

Kino tanqidchisi Sukanya Verma Matondkarni „oʻz-oʻzidan ijro etuvchi, fikrlaydigan aktrisa“ deb taʼriflagan. U yana shu soʻzlarni etib qoʻshimcha qildi, uning xarizmatik qiyofasi tomoshabinlarda qoladi. U juda koʻp uslubga va yetarli darajada mazmunga ega aktrisa" deya oʻz fikrini bayon etgan[4][3]. Rejissor Ram Gopal Varma uni oʻziga taʼsir qilgan odam sifatida taʼriflab, shunday dedi: „Urmilaning goʻzalligi meni hayratda qoldirdi — yuzidan tortib, qomatigacha… u haqida hamma narsa ilohiy edi. . . Rangelani yaratishdagi asosiy maqsadlarimdan biri Urmila goʻzalligini abadiy kameraga tushirish va uni jinsiy belgilar uchun mezon qilish edi. Men hech qachon Rangela toʻplamida kameram orqali uni tomosha qilganimdagidek kinematik yuksaklikni his qilmagan boʻlardim“ deya kinorejissor oʻlimning soʻzlarini buyon etgan[29].

Scoop Whoopdan Saurav Bhanot shunday deb yozgan edi: „Boywoovud qahramonlari ekranda qanday boʻlishi kerakligi haqidagi stereotiplarni buzgan Urmila har doim oʻz davridan oldinda edi. Rangela bilan Urmila yakka oʻzi 90-yillarning Boywoovud qahramonini qayta taʼriflai.deya aytgan“[30]. Rediffga bergan intervyusida Matondkar oʻzining aktyorlikka boʻlgan yondashuvini tasvirlab berdi:

Men har doim asosiy kinoni oʻzining gʻayrioddiy hamkasbi bilan bogʻlaydigan turli rollarni ijro etib, hayotni oʻzim uchun qiziqarli qilishga harakat qilganman. Oʻylaymanki, men oʻz rollarim bilan jasur va omadli boʻldim. Men jiddiy aktrisaga aylanmayman. Men hech qachon baland ovozda daʼvo qilmaganman. Men aktrisaman. Men har qanday rolni oʻrtacha miqdordagi shijoat bilan bajarishni xohlayman. Men uslub va mazmunning adolatli kombinatsiyasi boʻlishni xohlayman[3].

2003-yilda Bhoot, Pinjar va Tehzeeb muvaffaqiyatidan soʻng, Matondkar Rediffning yillik eng yaxshi Bollywood aktrisalari roʻyxatiga kiradi[31]. Planetbollywood.com Matondkarni „sanoatda hisoblash uchun kuch“ deya unga taʼrif beriladi[32].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Urmila Matondkar birthday: You will be surprised to know these facts about the 'Rangeela' actress; see pics“ (4-fevral 2019-yil). 30-mart 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-mart 2019-yil.
  2. „Urmila Matondkar goes underwater for her birthday“. Thaindian.com (2009-yil 4-fevral). 16-iyul 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-fevral 2011-yil.
  3. 3,0 3,1 3,2 Verma, Sukanya. „Star of the Week“ (24-oktabr 2002-yil). Qaraldi: 10-noyabr 2008-yil.
  4. 4,0 4,1 Verma, Sukanya. „My knuckles would turn white“. Rediff.com (2003-yil 29-may). Qaraldi: 10-noyabr 2008-yil.
  5. Biswas, Jaya. „When big stars wowed us on small screen - Times of India“ (inglizcha). The Times of India (4-iyul 2017-yil). Qaraldi: 26-sentabr 2020-yil.
  6. Srinivasan, V S. „Rangeela Re!“. Rediff.com (1998-yil 16-yanvar). Qaraldi: 11-noyabr 2008-yil.
  7. Kulkarni, Ronjita. „Bollywood's top 5, 2003: Urmila Matondkar“. Rediff.com (2008). Qaraldi: 11-noyabr 2008-yil.
  8. „Urmila Matondkar not to rest on her laurels“ (26-may 2003-yil). 10-yanvar 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  9. Malani, Gaurav. „Masoom was not Urmila Matondkar's first film“. The Times of India (14-iyun 2011-yil). 2017-yil 10-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-aprel 2017-yil.
  10. Shivpprasadh, S. „He cast a 3-D spell“ (10-may 2012-yil). Qaraldi: 28-mart 2019-yil.
  11. Rajadhyaksha, Ashish. Encyclopedia of Indian Cinema. Routledge, 10-iyul 2014-yil. ISBN 9781135943257. 
  12. „Retrospect: Gaayam (1993)“. Telugu Cinema. 2011-yil 3-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-mart 2019-yil.
  13. „Aa Gale Lag Jaa - Movie“. Box Office India. Qaraldi: 19-dekabr 2019-yil.
  14. „Sony to fill up 8 pm slot with 'Waar Parriwar'“. Indiantelevision.com (22-aprel 2008-yil).
  15. „Urmila to judge Marathi dance reality show“. The Times of India. Qaraldi: 1-aprel 2019-yil.[sayt ishlamaydi]
  16. „Parineeti Chopra, Urmila Matondkar walk the ramp“. The Times of India (28-fevral 2013-yil). Qaraldi: 1-aprel 2019-yil.
  17. „Urmila Matondkar walks the ramp for designer Manish Malhotra“ (20-iyul 2014-yil). Qaraldi: 1-aprel 2019-yil.[sayt ishlamaydi]
  18. „Urmila Matondkar walks the ramp as showstopper for Rohit Verma“ (20-dekabr 2018-yil). Qaraldi: 1-aprel 2019-yil.
  19. PTI. „Actor Urmila Matondkar meets Rahul Gandhi, joins Congress“. The Times of India (27-mart 2019-yil). Qaraldi: 27-mart 2019-yil.
  20. Gupta, Saurabh; Ghosh, Deepshikha. „Urmila Matondkar Is Congress Candidate From Mumbai North Seat“ (28-mart 2019-yil). Qaraldi: 30-mart 2019-yil.
  21. „Urmila Matondkar quits Congress citing infighting and betrayal | Mumbai News — Times of India“ (inglizcha). The Times of India (10-sentabr 2019-yil). Qaraldi: 10-sentabr 2019-yil.
  22. 22,0 22,1 „Urmila Matondkar Joins Shiv Sena in Presence of Uddhav Thackeray“. The Quint (1-dekabr 2020-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2020-yil.
  23. Chitnis, Purva; Sanyal, Anindita. „Actor Urmila Matondkar, Who Quit Congress Last Year, Joins Shiv Sena“. NDTV.com (1-dekabr 2020-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2020-yil.
  24. „Urmila Matondkar says her husband Mohsin Akhtar, his family are constantly attacked by trolls: 'There is a limit'“ (inglizcha). Hindustan Times (18-dekabr 2020-yil). Qaraldi: 20-dekabr 2020-yil.
  25. „CONGRATULATIONS: 'Rangeela' girl Urmila Matondkar gets MARRIED!“. abplive.in (3-mart 2016-yil). 27-mart 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-oktabr 2022-yil.
  26. „Urmila Matondkar marries Mohsin Akhtar Mir“. The Indian Express (3-mart 2016-yil). Qaraldi: 6-sentabr 2016-yil.
  27. „Urmila Matondkar is the new entrant in out list this month. She is one of the most..“. Qaraldi: 29-mart 2019-yil. [sayt ishlamaydi]
  28. Jha, Subhash K.. „Happy birthday, Urmila Matondkar“. Bollywood Hungama (4-fevral 2016-yil). Qaraldi: 29-mart 2019-yil.
  29. „Why Ram Gopal Varma had a problem with Urmila“. Rediff. Qaraldi: 29-mart 2019-yil.
  30. „She Broke All Bollywood Stereotypes in the 90s But Urmila's Acting Potential Was Sadly Ignored“ (4-fevral 2017-yil). Qaraldi: 29-mart 2019-yil.
  31. „Bollywood's top 5, 2003“. Rediff.com. Qaraldi: 5-iyun 2012-yil.
  32. „Ek Hasina Thi - movie review by Alok Kumar - Planet Bollywood“. planetbollywood.com. Qaraldi: 25-may 2019-yil.