Suriya ayollari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

 

Suriyadagi ayollar Suriya aholisining 49,4 foizini tashkil qiladi[1] va nafaqat kundalik hayotda, balki ijtimoiy-siyosiy sohalarda ham faol ishtirok etadilar.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

20-asrda Suriyada asosan yuqori tabaqadagi, oʻqimishli ayollardan tashkil topgan ayollar huquqlari uchun harakat rivojlandi.[2] 1919-yilda Noziq al-Obid shu nomdagi nashriyot bilan bir qatorda shahardagi birinchi ayollar tashkiloti boʻlmish „Nur al-Fayha“ („Damashq nuri“) ga asos soldi. Maysaloun jangida qatnashgandan soʻng u Suriya armiyasining faxriy generali unvoniga sazovor boʻldi va 1922-yilda Suriya Qizil yarim oy jamiyatiga asos soldi.[3] 1928-yilda Qur’onni feministik nuqtai nazardan tanqidiy qayta talqin qilgan birinchilardan biri boʻlgan livanlik-suriyalik feminist Nazira Zayn al-Din Islom ayollarga erkaklar bilan teng munosabatda boʻlishni talab qilishini taʼkidlab, hijob amaliyotini qoralovchi kitobini nashr etdi.[4] 1930-yilda Suriya-Livan ayollar ittifoqi tomonidan Damashqda Birinchi Sharq ayollar kongressi boʻlib oʻtdi.

1963-yilda Baʼs partiyasi Suriyada hokimiyatni qoʻlga oldi va ayollar va erkaklar oʻrtasida toʻliq tenglik va ayollar uchun toʻliq ish kuchi ishtirokini vaʼda qildi.[5]

1967-yilda suriyalik ayollar Suriyadagi ayollar uchun teng imkoniyatlarga erishish uchun ayollar farovonligi jamiyatlari, taʼlim birlashmalari va ixtiyoriy kengashlardan iborat koalitsiya boʻlgan Suriya ayollari umumiy ittifoqi (GUSW) deb nomlangan kvazi-hukumat tashkilotini tuzdilar.[5]

2011-yil Suriyadagi fuqarolar urushining boshlanishi boʻldi, bu yerda koʻplab tinch aholi shifoxonalar, maktablar va infratuzilmaga qaratilgan hujumlar qurboni boʻldi. Jabhat an-Nusra va IShID kabi ekstremistik isyonchi guruhlar oʻzlari nazorat qilgan hududlarda ayollar erkinligini cheklovchi qatʼiy siyosat olib bormoqda.[6]

Fuqarolar urushi boshlanganidan soʻng, baʼzi suriyalik ayollar Suriya Arab armiyasining ayollardan iborat brigada boʻlinmalariga qoʻshilishdi.  Demokratik ittifoq partiyasi[7] va Iroq va Shom Islom Davlati[8] snayperlar, front boʻlinmalari yoki politsiya kabi rollarni oʻz zimmalariga oladilar.

Qonuniy huquqlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Suriya 20-asrning 2-yarmida mustaqillik davrida baʼzi bir dunyoviy xususiyatlarni rivojlantirgan boʻlsa-da, shaxsiy maqom qonuni hali ham shariatga asoslanadi[9] va shariat sudlari tomonidan qoʻllaniladi.[10] Suriya ikki tomonlama huquqiy tizimga ega boʻlib, u ham dunyoviy, ham diniy sudlarni oʻz ichiga oladi.[11] Nikoh shartnomalari kuyov va kelinning otasi oʻrtasida tuzilgan va Suriya qonunchiligi nikohda zoʻrlash tushunchasini tan olmaydi.[12]

Suriyalik ayollarga siyosiy, ijtimoiy, madaniy va iqtisodiy toifalarning bir qismi boʻlish kafolatlanmagan boʻlsa-da, kundalik hayotda ishtirok etishga qonuniy ruxsat berilgan. Suriyada ayollar uchun qonuniy nikoh 17 yosh va erkaklar uchun 18 yoshdir. Ayollarga texnik jihatdan ular va kuyov oʻrtasidagi kelishuvlar haqida soʻz aytishga ruxsat berilgan. Garchi bu shartnoma kuyov va kelinning erkak vasiysi tomonidan imzolanishi kerak boʻlsa-da, uning istaklari kamdan-kam uchraydi. Boshqa tomondan, Suriyada nikoh toʻgʻrisidagi ajralish qonunlari oʻziga xosdir. Ayollarga ajrashish uchun ariza berishga ruxsat beriladi, bundan tashqari bu uzoq davom etadigan jarayon va u erining roziligini olishi kerak. Ayolning sud tizimi orqali ajrashish uchun ariza berishi mumkin boʻlgan baʼzi holatlar mavjud. Buning uchun u erining uni suiisteʼmol qilganligini yoki er sifatidagi boshqa vazifalarini eʼtiborsiz qoldirganligini isbotlashi kerak. Agar erkak ayol bilan ajrashmoqchi boʻlsa, sudga borishi va ogʻzaki ravishda uch marta taloqni talab qilishi kerak, keyin sud uni ajrashish haqida buyruq beradi.[13]

Taʼlim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Suriyada maktabgacha taʼlim 6 yoshda boshlanadi va 18 yoshda tugaydi. Suriya universitetlarida ayollar va erkaklar bir xil darslarda qatnashadilar. 1970-yildan 1990-yil oxirigacha maktablarda ayollar soni keskin koʻpaydi. Bu oʻsish birinchi maktab yillarini, shuningdek, universitetlar va oliy taʼlim kabi yuqori darajadagi maktablarni oʻz ichiga oladi. Ayollar soni koʻpaygan boʻlsa-da, har yuz erkakka toʻqson besh nafar ayol toʻgʻri keladi. Garchi koʻp ayollar maktabga borishni boshlagan boʻlsa-da, ayollarning maktabni tark etish darajasi erkaklarnikiga qaraganda ancha yuqori.

Ayollarda savodxonlik darajasi ayollarda 74,2 foiz, erkaklarda 91 foiz. 25 yoshdan oshgan oʻrta taʼlimga ega boʻlgan ayollar soni 29,0 foizni tashkil etadi.[14]

Siyosat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Suriyada ayollar birinchi marta 1953-yilda umumiy saylov huquqiga ega boʻlgan[15] 1950-yillarda Thuraya Al-Hafiz parlamentga nomzod boʻlgan, ammo saylanmagan. 1971-yilga kelib 173 oʻrindan toʻrttasini ayollar egallagan.[16]

Suriyaning hozirgi prezidenti erkak. Shuningdek, ikkita vitse-prezident (shu jumladan, 2006-yildan beri ayol vitse-prezident Naja al-Attor), bosh vazir va vazirlar mahkamasi ham mavjud. 2012-yil holatiga koʻra, milliy parlamentdagi oʻrinlarning 88 foizini erkaklar, 12 foizini ayollar egallagan.[17] Suriya parlamentini avvalroq ayol spiker Hadiya Xalaf Abbos boshqargan va bu lavozimni egallagan birinchi ayol edi.[18]

Prezident Assadning siyosiy va ommaviy axborot vositalari boʻyicha maslahatchisi Buteyna Shaaban. Shaabon 2003 va 2008-yillar orasida Suriya Arab Respublikasining birinchi muhojirlar vaziri boʻlib ishlagan[19] va u Suriya hukumatining tashqi dunyoga yuzi sifatida tasvirlangan.[20]

Birlashgan Millatlar Tashkilotining Suriya elchisi tomonidan 2019-yilda yigʻilgan Suriya Konstitutsiyaviy qoʻmitasining 150 aʼzosi orasida fuqarolik jamiyati vakillarining 30 foizini suriyalik ayollar tashkil qiladi.[21] Bir necha taniqli suriyalik ayollar, jumladan akademik Bassma Kodmani, Suriya Ayollar Ligasi vakili Sabah Hallak, huquq professori Amal Yazji yoki sudya Imon Shahud qoʻmitaning nufuzli „Kichik“ yoki loyihani tayyorlash organida oʻtirishadi.[22]

Iqtisodiyot va harbiy sohadagi roli[tahrir | manbasini tahrirlash]

1989-yilda Suriya hukumati zavodlar va davlat muassasalarini bolalarni joyida parvarish qilishni talab qiluvchi qonun qabul qildi.[5]

Biroq, ayollarning mehnatga jalb etilishi past; Jahon banki maʼlumotlariga koʻra, 2014-yil holatiga koʻra, ayollar mehnat resurslarining 16,4 %ini tashkil qilgan.[23]

Ayollar harbiy xizmatga chaqirilmaydi, lekin ixtiyoriy ravishda xizmat qilishlari mumkin. Suriyadagi ayol jangarilar Suriya prezidenti Bashar al-Assad uchun jang qilish uchun tayyorlangan. 1980-yillarga oid video topilgan, ayol askarlar Asadning otasiga nisbatan gʻurur va himoyasini koʻrsatgan.[24] „Ayollar inqilobning qurolli tomonida kamdan-kam ishtirok etgani uchun ularni hukumat nazorat punktlarida toʻxtatish, tintuv qilish yoki ovoragarchilikka duchor qilish ehtimoli kamroq. Bu Suriya boʻylab gumanitar yordamni tarqatishda hal qiluvchi ahamiyatga ega boʻldi“[25]

Ayollar salomatligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2010—2015-yillar oraligʻida Suriyada ayollarning oʻrtacha umr koʻrishi 77,7 yoshni, erkaklarnikiniki esa 74,5 yoshni tashkil qilgan.[17]

Mojaroning Suriya ayollariga taʼsiri[tahrir | manbasini tahrirlash]

2011-yilda boshlangan mojarodan beri Suriyada, xususan, mojaro zonalarida ayollar zoʻravonlik, jinsiy zoʻravonlik, majburiy koʻchirish, qamoqqa olish, oiladagi zoʻravonlik, yosh turmushga chiqish va boshqa huquqbuzarliklarga duch kelishmoqda.[26][27]

Mojarolar, ishonchsizlik va iqtisodiy inqiroz yillarida ayollar va qizlarning zaifligini sezilarli darajada oshirdi.[28] Bundan tashqari, koʻplab qizlar maktabda oʻqimay va tibbiy xizmatdan foydalana olmadilar.[28][29] 2013-yilda boshlangʻich taʼlimga qamrab olish darajasi 61 % ni tashkil etdi, umumiy sonining 61,1 %ni ayollar tashkil etgan boʻlsa, oʻrta taʼlim uchun bu koʻrsatkich 2013-yilda 44 %ni tashkil etdi — 43,8 % ayollar.[29]

2015-yilda Birlashgan Millatlar Tashkiloti Suriyadagi jangchilar tomonidan ayollar va qizlarning muntazam jinsiy tajovuz qilishiga oid dalillar toʻpladi va bu „ Islomiy davlat“ (IShID) va boshqa terroristik tashkilotlar tomonidan kuchaytirildi.[29][30]

Ayollarga qarshi jinoyat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Namus qotilliklar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Suriyada nomus uchun qotillik ayollar oilaga sharmandalik keltirgan, oilaning jamiyatdagi „obroʻsiga“ taʼsir qilgan holatlarda sodir boʻladi. Baʼzi hisob-kitoblarga koʻra, Suriyada har yili 200 dan ortiq namus qotillari sodir boʻladi.[31]

Majburiy va yoshlar nikohi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Suriyadagi mojaro bolalar nikohi koʻpayishiga olib keldi. Ogʻir turmush sharoiti, ishonchsizlik va zoʻrlash qoʻrquvi oilalarni qizlarini erta turmushga berishga majbur qilgan.[32][33] Erta turmush qurish natijasida Suriyada koʻplab qizlarga oʻqishni tugatish taqiqlangan, chunki qiz turmushga chiqsa, u faqat yaxshi xotin va yaxshi ona boʻlishi kutiladi. Bola nikohi jismoniy va ruhiy salomatlikka salbiy taʼsir koʻrsatishi mumkin. Jismoniy shikastlanish, ayniqsa, 18 yoshgacha boʻlgan ayollar uchun bola tugʻilishi va keyinchalik tugʻa olmaslik ehtimoli bilan bogʻliq boʻlishi mumkin va oʻta ogʻir hollarda oʻlimga olib kelishi mumkin. Psixologik omillarni er bilan muloqot qilishdagi qiyinchiliklar yoki nikoh hayoti va uning mas’uliyati haqida etarli darajada xabardor boʻlmaslik deb taʼriflash mumkin.[34]

Oiladagi zoʻravonlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aleppodagi kam taʼminlangan ayollarni qamrab olgan tadqiqot shuni koʻrsatadiki, uydagi zoʻravonlik mintaqaning qabilaviy tabiati tufayli koʻproq boʻladi, jismoniy zoʻravonlik (oʻtgan yili kamida 3 marta kaltaklash) ayollarning 23 %ida aniqlangan. 2003-yilda ayollarni tekshirgan, turmush qurgan ayollar orasida 26 %. Muntazam zoʻravonlik (kamida haftasiga bir marta kaltaklash) turmush qurgan ayollarning 3,3 %ida aniqlangan, turmushga chiqmagan ayollar tomonidan muntazam zoʻravonlik qayd etilmagan. Mamlakat aholisi oʻrtasida jismoniy zoʻravonlikning tarqalishi shahar aholisi orasida 18,8 %ga nisbatan 44,3 %ni tashkil etdi. Aksariyat hollarda (87,4 %) zoʻravonlik er tomonidan, 9,5 % hollarda esa bir necha kishi tomonidan sodir etilgan. Jismoniy zoʻravonlikning oʻzaro bogʻliqligi ayollarning maʼlumoti, dini, yoshi, oilaviy ahvoli, iqtisodiy ahvoli, ruhiy iztirobi, chekish va yashash joyidir.[35]

Shimoliy Suriya Federatsiyasi — Rojava[tahrir | manbasini tahrirlash]

Suriyadagi fuqarolar urushi bilan Shimoliy Suriyadagi kurdlar yashovchi hudud Shimoliy Suriya Federatsiyasi — Rojava sifatida de-fakto avtonomiyaga ega boʻldi, yetakchi siyosiy aktyor esa progressiv Demokratik Ittifoq partiyasi (PYD) boʻldi. Kurd ayollari Rojavada bir nechta qurolli va qurolsiz tashkilotlarga ega va ayollar huquqlarini oshirish siyosiy va ijtimoiy kun tartibining asosiy yoʻnalishi hisoblanadi. Ayollar Himoya Birliklaridagi (YPJ) kurd ayol jangchilar Kobani qamalida va Sinjar togʻida qamalib qolgan yazidiylarni qutqarishda muhim rol oʻynagan va ularning yutuqlari ayollar faol boʻlgan mintaqada kuchli ayollar muvaffaqiyatining noyob namunasi sifatida xalqaro eʼtiborni tortgan. qattiq repressiya qilinadi.[36][37][38][39]

Suriyaning fuqarolik qonunlari Rojava Konstitutsiyasiga zid kelmasa, Rojavada amal qiladi. Tuzatishning diqqatga sazovor misollaridan biri Suriyada hali ham shariatga asoslangan,[9][10] Rojava fuqarolik qonunini kiritgan va ayollarning qonun ostida mutlaq tengligini eʼlon qilgan va majburiy nikoh, shuningdek, koʻpxotinlilik taqiqlangan shaxsiy maqom qonunidir.[40] voyaga etmaganlarning nikohi ham qonundan tashqari deb topilgan edi.[41] Suriya tarixida birinchi marta fuqarolik nikohiga ruxsat berilyapti va targʻib qilinmoqda, bu dunyoviy ochiq jamiyat va turli diniy kelib chiqishi boʻlgan odamlar oʻrtasidagi nikohlar sari muhim qadamdir.[42]

Voyaga etmaganlarning nikohi, koʻpxotinlilik va nomus oʻldirish holatlarini kamaytirish boʻyicha huquqiy saʼy-harakatlar keng qamrovli tushuntirish-targʻibot ishlari bilan taʼminlanmoqda.[43] Har bir shahar va qishloqda ayollar uyi tashkil etilgan. Bular ayollar tomonidan boshqariladigan jamoat markazlari boʻlib, oiladagi zoʻravonlik, jinsiy zoʻravonlik va boshqa turdagi zararlardan omon qolganlarga xizmat koʻrsatadi. Ushbu xizmatlarga maslahat, oilaviy vositachilik, huquqiy yordam va ayollar va bolalar uchun xavfsiz uylarni muvofiqlashtirish kiradi.[44] Xotin-qizlar uylarida ham iqtisodiy mustaqillik va ijtimoiy imkoniyatlarni oshirish dasturlari boʻyicha darslar oʻtkazilmoqda.[45]

Rojavadagi barcha maʼmuriy organlarda erkak va ayol hamraislar boʻlishi talab qilinadi va Rojavadagi har qanday boshqaruv organi aʼzolarining qirq foizi ayollar boʻlishi kerak.[46] Rojava kantonlaridagi Asayish politsiyasining taxminan 25 foizini ayollar tashkil qiladi va Asayishga qoʻshilish xalqaro ommaviy axborot vositalarida etnik kurd va etnik arab ayollari uchun oʻta patriarxik muhitdan shaxsiy va jamiyatni ozod qilishning ulkan harakati sifatida taʼriflanadi.[47]

Mashhur ayollar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Hadiya Xalaf Abbos, Suriya Xalq kengashi spikeri (2016-yildan).
  • Asya Abdulla Rojavadagi yetakchi siyosiy partiya — Demokratik ittifoq partiyasi (PYD) hamraisi.
  • Asma al-Assad, Suriyaning birinchi xonimi va amaldagi prezident Asadning rafiqasi
  • Najoh al-Attor, Suriya vitse-prezidenti (2006-yildan).
  • Randa Kassis, Suriya muxolifatining Ostona platformasi prezidenti.
  • Suheyr Atassi, muxolifat hukumati vitse-prezidenti.[48]
  • Samar Al Dayyoub, adabiyotshunos va yozuvchi
  • Xavla Dunia, muxolifat faoli va shoir
  • Ilham Ehmed Suriya Demokratik Kengashi hamraisi.
  • Hêvi ibrahim Afrin kantonining bosh vaziri.
  • Samira Xalil, dissident
  • Ulfat Idilbiy, eng koʻp sotilgan arab tilidagi roman muallifi.
  • Assala Nasri musiqa sanʼatkori
  • Souad Navfal, muxolifat faoli va maktab oʻqituvchisi.
  • Rasha Omran, shoir
  • Buteyna Shaaban, Bashar al-Assadning siyosiy maslahatchisi va sobiq muhojirlar vaziri
  • Muna Wassef, teatr, televidenie va kino aktrisasi.
  • Hediya Yusuf sobiq partizan va Shimoliy Suriya — Rojava federatsiyasi ijroiya qoʻmitasi hamraisi.
  • Razan Zaytouneh, huquqshunos va huquq faoli.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Syria Population“. Syria Population. 7–Apr 2015–yil.{{cite magazine}}: CS1 maint: date format ()
  2. ↑ Women's history in global perspective Smith: . Urbana, Ill.: University of Illinois Press, 2005 — 100 bet. ISBN 9780252029905. 
  3. ↑ „Syrian Women Making Change“. PBS (19-iyul 2012-yil). 26-iyul 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-mart 2013-yil.
  4. ↑ Keddie, Nikki R.. Women in the Middle East: past and present. Princeton: Princeton University Press, 2007 — 96 bet. ISBN 9780691128634. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Tohidi, ed. by Herbert L. Bodman, Nayereh. Women in muslim societies: diversity within unity. Boulder (Colo.): L. Rienner, 1998 — 103 bet. ISBN 9781555875787. 
  6. ↑ „Syria: Extremists Restricting Women's Rights“. Human Rights Watch (13-yanvar 2014-yil).
  7. ↑ „Archived copy“. www.cnn.com. 28-yanvar 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-yanvar 2022-yil.
  8. ↑ „Female ISIS morality police units terrified and terrorized Mosul“. NBC News.
  9. ↑ 9,0 9,1 „Syria“. Carnegie Endowment for International Peace. Qaraldi: 16-noyabr 2016-yil.
  10. ↑ 10,0 10,1 „Islamic Family Law: Syria (Syrian Arab Republic)“. Law.emory.edu. Qaraldi: 16-noyabr 2016-yil.
  11. ↑ „MENA Gender Equality Profile“. www.unicef.org. 12-noyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-avgust 2020-yil.
  12. ↑ Charles, Lorraine; Kate Denman (2012-yil oktabr). „"Every knot has someone to undo it." Using the Capabilities Approach as a lens to view the status of women leading up to the Arab Spring in Syria“. Journal of International Women's Studies. 13-jild, № 5. 195–211-bet. {{cite magazine}}: sana kiritilishi kerak boʻlgan parametrga berilgan qiymatni tekshirish lozim: |date= (yordam)
  13. ↑ „Legal rights - Syria | Kvinfo.dk“. kvinfo.org. Qaraldi: 21-aprel 2015-yil.
  14. ↑ „Table 4: Gender Inequality Index“. United Nations Development Programme. 11-noyabr 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-noyabr 2014-yil.
  15. ↑ Pamela, Paxton. Women, Politics, and Power: A Global Perspective. Thousand Oaks, California: Pine Forge Press, 2007 — 48–49 bet. 
  16. ↑ Moubayed, Sami. „A History of Syrian Women“. The Washington Post.
  17. ↑ 17,0 17,1 „Syrian Arab Republic“. United Nations Statistics Division. Qaraldi: 15-mart 2014-yil.
  18. ↑ „250 New Parliament Members Take Constitutional Oath“. Syria Times (6-iyun 2016-yil). Qaraldi: 6-iyun 2016-yil.
  19. ↑ Wright, Robin B.. Dreams and Shadows: the Future of the Middle East. Penguin Group, 2008. ISBN 978-1-59420-111-0. 
  20. ↑ „Assad's fair ladies: the western-educated women who lulled the world into a false impression of Syria - The Commentator“ (inglizcha). www.thecommentator.com. 14-avgust 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-mart 2020-yil.
  21. ↑ „Syrian Constitutional Committee a 'sign of hope': UN envoy tells Security Council“ (inglizcha). UN News (22-noyabr 2019-yil). Qaraldi: 16-mart 2020-yil.
  22. ↑ „Names of the members of the Small Body of the Constitutional Committee“. www.unog.ch. Qaraldi: 16-mart 2020-yil.
  23. ↑ „Labor force, female (% of total labor force) | Data“.
  24. ↑ Sly, Liz; Ramadan, Ahmed. „The all-female militias of Syria“. The Washington Post (25-yanvar 2013-yil). Qaraldi: 21-aprel 2015-yil.
  25. ↑ Christia, Fotini (7–mart 2013–yil). „How Syrian Women Are Fueling the Resistance“. Foreign Affairs. Qaraldi: 6–sentabr 2016–yil.{{cite magazine}}: CS1 maint: date format ()
  26. ↑ tsekoio. „2.12.1. Violence against women and girls: overview“ (inglizcha). EUROPEAN ASYLUM SUPPORT OFFICE (28-avgust 2020-yil). Qaraldi: 5-iyul 2021-yil.
  27. ↑ „Syria's decade of conflict takes massive toll on women and girls“ (inglizcha). www.unfpa.org. Qaraldi: 5-iyul 2021-yil.
  28. ↑ 28,0 28,1 „Syria's decade of conflict takes massive toll on women and girls“ (inglizcha). www.unfpa.org. Qaraldi: 5-iyul 2021-yil.
  29. ↑ 29,0 29,1 29,2 „Loss of Access to Education Puts Well-being of Syrian Girls at Risk - Our World“. ourworld.unu.edu. Qaraldi: 5-iyul 2021-yil.
  30. ↑ „Conflict-related Sexual Violence“ (inglizcha). IISS. Qaraldi: 5-iyul 2021-yil.
  31. ↑ Sinjab, Lina. „Honour crime fear of Syria women“. BBC News (12-oktabr 2007-yil).
  32. ↑ „Archived copy“. europa.eu. 1-aprel 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-yanvar 2022-yil.
  33. ↑ „Number of Syrian child brides triples since start of conflict“. Australian Broadcasting Corporation (14-oktabr 2015-yil).
  34. ↑ „Early/Child Marriage in Syrian Refugee Communities“ (2014-yil iyul). 9-may 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-oktabr 2020-yil.
  35. ↑ Maziak, Wasim; Asfar, Taghrid (2003-yil aprel). „Physical Abuse in Low-Income Women in Aleppo, Syria“. Health Care for Women International. 24-jild, № 4. 313–326-bet. doi:10.1080/07399330390191689. ISSN 0739-9332. PMID 12746003. {{cite magazine}}: sana kiritilishi kerak boʻlgan parametrga berilgan qiymatni tekshirish lozim: |date= (yordam)
  36. ↑ „Female Kurdish fighters battling ISIS win Israeli hearts“. Rudaw. Qaraldi: 8-mart 2015-yil.
  37. ↑ „The Fight Against ISIS in Syria And Iraq December 2014 by Itai Anghel“. The Israeli Network via YouTube (22-dekabr 2014-yil). Qaraldi: 8-mart 2015-yil.
  38. ↑ „Fact 2015 (Uvda) – Israel's leading investigative show“. The Israeli Network (22-dekabr 2014-yil). 24-noyabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-mart 2015-yil.
  39. ↑ „Kurdish female fighters named 'most inspiring women' of 2014“. Rudaw. Qaraldi: 8-mart 2015-yil.
  40. ↑ Gol, Jiyar. „Kurdish 'Angelina Jolie' devalued by media hype“. BBC (12-sentabr 2016-yil). Qaraldi: 12-sentabr 2016-yil.
  41. ↑ „Syrian Kurds tackle conscription, underage marriages and polygamy“. ARA News (15-noyabr 2016-yil). 2016-yil 16-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-noyabr 2016-yil.
  42. ↑ „Syria Kurds challenging traditions, promote civil marriage“. ARA News (20-fevral 2016-yil). 2016-yil 22-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-avgust 2016-yil.
  43. ↑ „Syrian Kurds give women equal rights, snubbing jihadists“. Yahoo News. Qaraldi: 9-yanvar 2016-yil.
  44. ↑ Owen. „Gender and justice in an emerging nation: My impressions of Rojava, Syrian Kurdistan“ (11-fevral 2014-yil). Qaraldi: 9-yanvar 2016-yil.
  45. ↑ „Revolution in Rojava transformed the perception of women in the society“. 29-avgust 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-yanvar 2016-yil.
  46. ↑ Tax, Meredith (14–oktabr 2016–yil). „The Rojava Model“. Foreign Affairs.{{cite magazine}}: CS1 maint: date format ()
  47. ↑ „Syrian women liberated from Isis are joining the police to protect their city“. The Independent (13-oktabr 2016-yil). Qaraldi: 14-oktabr 2016-yil.
  48. ↑ „Gulf states back Syria opposition“. BBC News (13-noyabr 2012-yil).

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Suriya_ayollari&oldid=3819419" dan olindi