Sport vazirligi (Saudia Arabistoni)
Sport vazirligi (MO ; arabcha: وزارة الرياضة), ilgari Bosh sport idorasi (GSA ; arabcha: الهيئة العامة للرياضة) Saudiya Arabistonida sport uchun mas’ul boʻlgan hukumat vazirligidir. Sport vazirligi avval umumiy sport organi, undan oldin esa 1974-yilda tashkil etilgan Yoshlar farovonligi boʻyicha Bosh prezidentlik (GPYW) sifatida tanilgan[1][2]
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yoshlar farovonligi boʻyicha Bosh prezidentlik (GPYW) 1974-yilda qirolning marhum qirol Faysal Bin Abdul-Aziz farmoni bilan tashkil etilgan.[1] 1987-yil iyul oyida GPYW Saudiya Arabistonining asosiy tashkiloti boʻlgan Liderlik Instituti kampusini ishga tushirdi, bu yoshlarni sport boʻyicha mutaxassis murabbiylar boʻlishga oʻrgatish bilan shugʻullanadi.[3]
GPYW 2016-yilning may oyida shoh farmoni bilan tashkilotni qayta qurish va shahzoda Abdulloh bin Musaad Al Saudni uning raisligiga tayinlaganidan soʻng Bosh sport organi sifatida tanildi.[4]
Muhammad Al-Shayx 2017-yil aprelida shahzoda Abdulla bin Musaad Al Saud oʻrniga GSA raisi lavozimiga tayinlangan edi.[5] 6- sentyabr kuni Muhammad Al-Shayx bu lavozimda Turki bin Abdel Muhsin Al-Ashayxga almashtirildi.[6]
Jamoaviy sporti[tahrir | manbasini tahrirlash]
Sport vazirligining Saudiya Arabistoni Podshohligida sport muhitini yaxshilash va rivojlantirish boʻyicha vakolati asosiy eʼtiborni sport va jismoniy faollikni ragʻbatlantirishni oʻz ichiga oladi. Shu maqsadda Saudiya sporti hamma uchun federatsiyasi (SFA) 2018-yilda jamoat sportini rivojlantirish uchun maxsus organ sifatida tashkil etilgan. 2019-yilda unga Saudiya Vision 2030 maqsadlarini qoʻllab-quvvatlovchi jamoat sporti tashabbuslariga rahbarlik qilish rasmiy mandati berildi.[7] „Hayot sifati“ dasturi qirollikda 2030-yilga kelib muntazam jismoniy faollik bilan shugʻullanuvchilar sonini 40 foizga oshirishni talab qiladi[8] Sport vazirligi qoshida SFA sport imkoniyatlarini yaratish, turmush tarzini oʻzgartirishni ragʻbatlantirish va jismoniy faollikni ragʻbatlantiruvchi kampaniyalar va chaqiriqlarni boshlash orqali Qirollikka ushbu maqsadga erishishda yordam bermoqda.[9] SFA yil boʻyi tashabbuslar bilan shugʻullanadi, jumladan, jamoat tadbirlari, sport musobaqalari, virtual yurish va yugurish musobaqalari, turnirlar va sport bilan bogʻliq tadbirlarni oʻtkazish uchun jamoat joylarini faollashtirish.[10]
The King Cup (sometimes spelled Kingʻs),[11] officially known as The Custodian of the Two Holy Mosques' Cup (arabcha: كأس خادم الحرمين الشريفين), is the Saudi Arabian football knockout cup competition, run by the Saudi Arabian Football Federation. 2020-yilda iOS va Android qurilmalari uchun ishga tushirilgan SFA ilovasi ushbu tashabbuslar uchun markaziy markaz boʻlib xizmat qiladi. Ilova, shuningdek, SFA Rewards dasturiga mezbonlik qiladi, unda foydalanuvchilar sovgʻalar yoki xayriya xayriyalari evaziga sotib olinadigan ball toʻplash orqali faol qolishga undaydi.[12]
SFA Saudiya Arabistoni Olimpiya qoʻmitasi (SAOC),[13] Sport vazirligi,[14] Munitsipal va qishloq ishlari vazirligi[15] va Saudiya maʼlumotlari va AI boshqarmasi (SDAIA) kabi davlat va xususiy sektor tashkilotlari bilan yaqin hamkorlik qiladi.[16] Saudiya Arabistonini sogʻlom va faolroq qilish maqsadini amalga oshirish.
Futbol[tahrir | manbasini tahrirlash]
2014-yilda Sport vazirligi 2014-yilgi Qirol kubogi finaliga mezbonlik qilgan King Abdulla Sports City (KASC) nomli yangi stadionni ochdi.[17] 2017-yilda Turki Al-Asheyx rais etib tayinlangach, Saudiya Arabistoni yoshlari orasidan mahalliy iqtidorlarni izlab topish, ularni professional futbolchi qilib tarbiyalash boʻyicha qoʻmita tuzildi. Dasturning birinchi nashriga 70 nafar yoshlar qabul qilindi.[18] Baʼzi turnirlar va mukofot tizimlari ham qayta tuzildi: Valiahd shahzoda kubogi Superkubogi deb oʻzgartirildi va birinchi darajali turnir Shahzoda Faysal bin Fahd turniriga aylandi. Ikki muqaddas masjid posboni kubogi mukofoti 5,5 million SARdan 10 million SARga koʻtarildi.[19]
Saudiya Arabistoni birinchi marta Ispaniya Superkubogiga mezbonlik qiladi va qirollikda yana bir yirik sport tadbirini oʻtkazadi va unda „Barselona“, „ Valensiya“ va „Real Madrid“ kabi kuchli jamoalar ishtirok etadi. Biroq, Saudiya Arabistoniga oʻyinda qatnashish uchun uchib kelgan xorijlik tarafdorlar soni 200 dan kam boʻlib, 2000 funt sterlingdan koʻproq pul toʻlaydi. AS xabariga koʻra, 40 dan kam madridlik muxlislar yarim finalga uchishni tanlagan. Sotuvga qoʻyilgan barcha chiptalarning 10 % dan kamrogʻi faqat sotilgan, aksariyati esa umuman sotilmagan.[20]
Sportda ayollar[tahrir | manbasini tahrirlash]
2016-yil 1-avgustda malika Rima bint Bandar Al Saud Sport vazirligining ayollar ishlari boʻyicha vitse-prezidenti boʻldi.[21]
2017-yil iyul oyida Saudiya Arabistoni hukumati davlat maktablarida qizlarga jismoniy tarbiya darslari berilishini eʼlon qildi.[22]
WWE[tahrir | manbasini tahrirlash]
Eng katta Royal Rumble[tahrir | manbasini tahrirlash]
2018-yilning 5-martida WWE va Saudiyaning umumiy sport boshqarmasi 27-aprel kuni Jidda shahridagi King Abdullah Sports City -da boʻlib oʻtadigan Buyuk Royal Rumbleni reklama qildi.
Tadbir WWE tarixida birinchi marta anʼanaviy 30 kishilik emas, balki 50 kishilik Royal Rumble oʻyinini namoyish etdi. Uchrashuvda 41-chi ishtirokchi boʻlgan Braun Strowman oxirgi marta Big Cassni magʻlub etib, gʻalaba qozondi. Keyinchalik Strowman WWE eng katta Royal Rumble kubogini va Saudiya umumiy sport boshqarmasi raisi Turki bin Abdel Muhsin Al-Ashayx va WWE raisi Vins Makmaxondan yangi Belt Kingdom chempionatini oldi.
Ushbu voqea WWE va Saudiya bosh sport boshqarmasi bilan oʻn yillik strategik koʻp platformali hamkorlikning boshlanishi edi.
Boshqaruv[tahrir | manbasini tahrirlash]
Quyidagilar Bosh sport boshqarmasining avvalgi raislari:
- Xolid bin Faysal Al Saud
- Faysal bin Fahd
- Sulton bin Fahd Al Saud
- Abdulloh bin Musaad bin Abdulaziz Al Saud Dots. Doktor Mansur Bin Abdulloh AlMansur
- Muhammad bin Abdulmalik al-Ashayx
- Turkiy Abdulmohsin Al-Ashayx
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Saudiya Arabistonida sport
- Saudiya valiahd shahzodasi kubogi
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Rasmiy veb-sayt (Wayback Machine saytida 20-iyun 2022-yil sanasida arxivlangan)
- ↑ 1,0 1,1 General Sport Authority (Wayback Machine saytida 1-dekabr 2017-yil sanasida arxivlangan), Kasc.com
- ↑ Naif Khalaf Alotaibi, A Historical Study of Saudi Theatre with Reference to the History of Theatre in the General Presidency for Youth Welfare, Exeter.ac.uk, 3 June 2013
- ↑ Fawaz Khairy Alhakami, An examination of sport clubs privatisation strategy in Saudi Arabia, Brunel.ac.uk, 2014
- ↑ General Presidency of Youth Welfare (GPYW) (Wayback Machine saytida 2019-05-28 sanasida arxivlangan), Saudinf.com
- ↑ Mariam Al Jaber, تعرف على رئيس هيئة الرياضة السعودية الجديدv, Alarabiya.net, 23 April 2017
- ↑ بأمر الملك سلمان ... تركي آل الشيخ رئيساً لهيئة الرياضة السعودية, Aawsat.com, 6 September 2017
- ↑ [https://www.mos.gov.sa//en/sport/programs/Pages/communitysport.aspx, mos.gov.sa
- ↑ [https://www.vision2030.gov.sa/v2030/vrps/qol/, vision2030.gov.sa
- ↑ [https://www.arabnews.com/node/1831516/corporate-news, arabnews.com, 25 March 2021
- ↑ [https://www.arabnews.com/node/1837291/sport, arabnews.com, 04 April 2021
- ↑ Official SAFF site in English
- ↑ [https://www.eyeofriyadh.com/news/details/sports-for-all-federation-mobile-app-adds-fitness-tracker-integration-and-self-challenges-to-its-features-and-expands-the-sfa-rewards-program, eyeofriyadh.com, 17 February 2021
- ↑ [https://www.arabnews.com/node/1821526/sport, arabnews.com, 7 March 2021
- ↑ [https://www.arabnews.com/node/1821526/sport, arabnews.com, 7 March 2021
- ↑ [https://saudigazette.com.sa/article/596747, saudigazette.com.sa, 17 August 2020
- ↑ [https://saudigazette.com.sa/article/605873/SAUDI-ARABIA/SDAIA-SFA-join-hands-to-boost-tech-innovation-and-wellness-activities , saudigazette.com.sa, 22 April 2021
- ↑ استاد الملك عبدالله جوهرة في جيد العروس (Wayback Machine saytida 20-avgust 2018-yil sanasida arxivlangan), Alwatan.com, 18 July 2013
- ↑ Master plan (Wayback Machine saytida 12-fevral 2018-yil sanasida arxivlangan), Sauditd.com
- ↑ Kingdom’s sports authority chief announces major revamp on Saudi football, Arabnews.com, 2 September 2017
- ↑ „Supercopa's Saudi Arabia adventure given short shrift by fans in Spain“. The Guardian. Qaraldi: 8-yanvar 2020-yil.
- ↑ Her royal highness Princess Reema bint Bandar Al Saud (Wayback Machine saytida 2017-08-29 sanasida arxivlangan), Worldcancercongress.org
- ↑ Minky Worden, Saudi sports reforms give girls in the kingdom a running start (Wayback Machine saytida 2017-10-14 sanasida arxivlangan), Nytimes.com, 9 July 2017