Kontent qismiga oʻtish

Sezar (kokteyl)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Sezar (inglizcha: Caesar) yoki Qonli Sezar (inglizcha: Bloody Caesar) – kanadaliklarning alkogolli kokteyli boʻlib, odatda aroq va Sezar ichimligi aralashmasidir (inglizcha: caesar mix). „Bloody Mary“ dan asosiy farqi bu tarkibidagi malyuska sharbati. Bu koktyelni michelada bilan taqqoslashadi, ular bir xil tarkib ega, lekin aroq oʻrnigi pivo qoʻshiladi.

Kokteyl 1969-yilda Alberta Kalgari shahrida restoranchi Walter Shell tomonidan shaharda ixtiro qilingan, yangi italyan restorani ochilishga uchun. Sezar tezda Kanadada talab ichimlikka qilingan, har yiliga 350 million porsiya kokteyl isteʼmol qilinadi. Sezar yangi koktyelarni shakllantirish uchun asosyi ichmlika yaratildi.

Yaratilish tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sezar birinchi marta 1969-yilda Calgary Inn's mehmonxonasida Owl’s Nest barining menejeri Walter Shell tomonidan tayyorlangan. U aroqni pomidor qaylasi, mollyuska sharbati, Worcestershire sousi va boshqa suyuqliklar bilan aralashtirgan[1] . Natijada, noyob ichimlik yaraladi va u Bloody Mary ichimligiga oʻxshab ketadi.

Walter Shellning soʻzlariga koʻra, kokteylning yaratilishi Italiya oshxonasidan ilhomlangan: Venetsiyada ular spagetti ichiga pomidor qaylasi va malyuska sharbatini qoshishadi u „nektar“ hosil qiladi. Aynan shu nektar Walter Shell boshqa tarkibi bilan aralashgan[2].

Walter Shellning nabirasining soʻzlariga koʻra, u „Sezar“ ichimlikni oʻzini italiya ildizlari tufayligdan nomlangan[1] . Uzunroq „Bloody Caesar“ nomi „Bloody Mary“ bilan oʻxshashlikni taʼkidlash uchun ixtiro qilingan. Uch oy davomida Walter Shellning ichimlikni takomillashtirildi, oʻzini mijozlarga sinab koʻrish va ularni tanqidni eshiting uchun xizmat qilgan. Angliyadan doimiy mijoz bir marta aytgan: Walter, bu juda yahshi „Bloody Caesar![2] .

Mashhurlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Besh yil davomida „Sezar“ ichmlikni menyuga kiritishdan keyin u Kalgarida eng mashhur ichmlik yaratildi. U Gʻarbiy va Sharqiy Kanadada keng tarqalgan[3]. 2009-yilda kokteylning 40 yilligi petitsiya eʼlon qilibgan, Sezarni millat ichimlig qilish uchun. Dave Bronconnier Kalgari hokimi ichimlik yubeleyni nishonlandi va 13-mayni 2009-yilni „Sezar“ kuni eʼlon qildi[4].

Amerikaning Mottʼs kompaniyasi maxsus ichimlik sota boshlaganida „Sezar“ birinchi marta tayyorlangan: pomidor qaylasi, ziravorlar va malyuska sharbati aralashmasi, Clamato nomi berilgan (inglizcha: clam – mollyuska va inglizcha: tomato – pomidor). Clamato sotuvi dastlab juda past boʻlgan, 1970-yilda atigi 500 quti; ammo „Sezar“ yaratilgandan keyin Clamato savdosi sezilarli darajada oshdi, chunki bu sharbat ichimlikning asosiy tarkibiy qismlaridan biri hisoblanadi. Clamatoning 70% Gʻarbiy Kanadada sotiladi[5]. Hisob-kitoblarga koʻra, har yili 350 million porsiyadan ortiq Sezar isteʼmol qilinadi [6] .

Amerika Qoʻshma Shtatlari „Sezar“ odatda Kanada-AQSh chegarasidagi barlarda mavjud. Boshqa joylarda, barmenlar koʻproq „Bloody Mary“ taklif qilshadi[7]. Yevropada „Sezar“ ichimlikni kanadaliklar koʻp boʻlgan joyda sotib olish mumkun. Barcha marketing harakatlariga qaramay, ichimlik koʻpchilik mamlakatlarda juda mashhur emas. Pomidor va malyuska sharbatlar ishlab chiqaruvchilari kokteyllarda chigʻanoqlarning mavjudligi baʼzi odamlarda nafratlanishga olib kelishi mumkinligini taʼkidladilar[8]. Masalan, Amerika Qoʻshma Shtatlardagi isteʼmolchilar ichimlik tarkibida juda koʻp malyuska boʻlishi mumkinligidan xavotirda[9].

„Sezar“ mast qiluvchi ichimlik nomi bilan ham mashxur[10][11], ammo bu nazariya shubha ostiga qoʻyilgan. Toronto universiteti tomonidan 1985-yilda oʻtkazilgan tadqiqot shuni koʻrsatdiki, aspirinni qabul qilishda „Sezar“ isteʼmol qilish odamning oshqozonini bir xil aspirinning salbiy taʼsiridan himoya qilishga yordam beradi[12].

Tayyorgarlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qaysarni pishirish „bir-ikki-uch-toʻrt“ qoidasiga amal qiladi: retsept talab qiladi1-1½ unsiya aroq, ikki tire (8-10 tomchi) issiq sous, uch tire tuz va murch, toʻrt tire Worcestershire sousi va4—6 untsiya Tsezar aralashmasi (Clamato); muz bilan birga beriladi[13]. Kokteyl rulonli usul yordamida tayyorlanadi, bu esa barcha ingredientlarni ikkita aralashtiruvchi stakan yordamida aralashtirishni oʻz ichiga oladi. Barcha ingredientlar koʻzoynaklardan biriga koʻrsatilgan tartibda qoʻshiladi, soʻngra hosil boʻlgan aralash boshqasiga quyiladi va bir necha marta orqaga qaytariladi[1]. Keyin kokteyl yuqori ballli stakanga quyiladi, uning cheti selderey tuzi yoki tuz va qalampir aralashmasi bilan bezatilgan. Kokteyl seldereyning sopi va bir boʻlak ohak bilan bezatilgan[7]. „Sezar“ ning oʻziga xos xususiyati shundaki, mexnatni oldindan aralashtirish va ishlatishdan oldin uzoq vaqt davomida saqlash mumkin.

Umumiy qoʻshimcha – Tabasko sousi[2]. Aroq baʼzan jin, tekila yoki rom bilan almashtirilishi mumkin; ammo Clamato oʻrnini bosa olmaydi[14]. Aroq pivo bilan almashtiriladigan kokteyl „Qizil koʻz“ deb ataladi va umuman alkogolsiz – „Bokira Sezar“ yoki „Bokira Sezar“[15].

Mottʼs shahzoda Eduard orolining xalqaro qisqichbaqasimon festivali[16] doirasida har yili „Shahardagi eng yaxshi Sezar“ tanlovini oʻtkazadi, unda 2009-yilda bekon aroqli chinor siropi tsezari taqdim etilgan[7].


Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 „Calgary's Bloody Caesar hailed as nation's favourite cocktail“. Canadian Broadcasting Corporation (2009-yil 13-may). 2016-yil 29-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 18-mart. Категория:Википедия:Обслуживание CS1 (бот: изначальный URL статус неизвестен)
  2. 2,0 2,1 2,2 Naccarato, Michael. Bloody Caesar Canada's cocktail It was invented 25 years ago in Calgary and 'took off like a rocket'. Toronto Star (1994-yil 11-may), s. C3.
  3. Haeseker, Fred. „Alberta drinkers take whisky first, vodka second“. Calgary Herald (1974-yil 31-dekabr), s. 26. 2017-yil 17-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 18-mart.
  4. Doody, Kelly. Page Six. Calgary Sun (2009-yil 14-may), s. 6.
  5. Lazarus, George. Clamato and vodka: 'the best bloody drink in town'. Chicago Tribune (1978-yil 30-iyun), s. E9.
  6. Lau, Andree. „Hail Caesar!“. Canadian Broadcasting Corporation (2009-yil 14-may). 2013-yil 24-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 19-mart.
  7. 7,0 7,1 7,2 Remington, Robert. Spicy beverage still causing a stir. Calgary Herald (2009-yil 13-may), s. A1, A6.
  8. Byrne, Ciara „A Caesar celebration: Saucy Canadian cocktail hits the big 4-0“. Fort Frances Times (2009-yil 12-mart). 2011-yil 16-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 26-mart.
  9. Thompson, Stephanie „Brand builders: juicing Clamato sales - Motts USA does marketing research to boost Clamato sales“. Brandweek. CBS Business Network (1998-yil 19-yanvar). 2012-yil 18-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 26-mart..
  10. Bloody good hangover cure. Toronto Star (2004-yil 10-aprel), s. H13.
  11. Haggarty, Elizabeth. „The two most effective ingredients to treat a hangover“. Toronto Star (2011-yil 18-yanvar). 2011-yil 22-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 26-mart.
  12. „Take two drinks...“. Windsor Star (1985-yil 23-oktyabr). 2017-yil 17-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 26-mart.
  13. Graveland, Bill. „We stand on guard -- for our favourite cocktail“. Winnipeg Free Press (2009-yil 14-may), s. A2. 2012-yil 6-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 18-mart.
  14. „Alcohol and nutrition“. Government of Ontario. Qaraldi: 2011-yil 20-mart.
  15. „Caesar School“. Toronto Institute of Bartending. 2011-yil 16-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 26-mart.
  16. „Mott’s Clamato Best Caesar in Town Contest“. Prince Edward Island International Shellfish Festival. 2012-yil 21-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 20-mart.