S.J.Asfendiyarov nomidagi Qozoq milliy tibbiyot universiteti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
S.J.Asfendiyarov nomidagi Qozoq milliy tibbiyot universiteti
(KazNMU)
Asl nomi qozoqcha: С.Ж.Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті
Xalqaro nomi inglizcha: Kazakh National Medical University named after S.D.Asfendiyarov
Shiori lotincha: Erat. Est. Fuit
Asos solingan 1930-yil 2-dekabr
Oʻquv yurti turi Milliy universitet
Sohasi Tibbiyot
Rektori Talgat Seyitjanuli Nurgojin
Talabalari 11000
Magistratura 140
Doktorantura 52
Fan doktorlari 167 ta
Manzili 050000, Tole bi ko'chasi, 84 Olmaota, Qozog'iston
Vebsayti http://kaznmu.kz/

Koordinatalari: 43°15′10.999999999999″N 76°55′53.000000000003″E / 43.25305555555555515°N 76.93138888888888971°E / 43.25305555555555515; 76.93138888888888971 G O


S.J.Asfendiyarov nomidagi Qozogʻiston Milliy Tibbiyot Universiteti (KazNMU, OAV va bayram tadbirlarida „Birinchi tibbiyot“) Qozogʻistondagi birinchi va yetakchi tibbiyot universitetlaridan biri boʻlib, 1930-yilda tashkil etilgan. YuNESKOning Universitetlar toʻgʻrisidagi xalqaro qoʻllanmasiga (IHU) kiritilgan universitetlardan biri.

S.J.Asfendiyarov nomidagi Qozogʻiston Milliy tibbiyot universitetida Qozogʻistonning taniqli olim va oʻqituvchilari, Qozogʻiston Milliy fanlar Akademiyasi, Rossiya Tibbiyot fanlari akademiyasi, xalqaro akademiyalarning akademiklari faoliyat yuritmoqda. Universitet professor-oʻqituvchilari tarkibida 1712 nafar ixtisoslashgan oʻqituvchilar, jumladan,6 nafar akademik, Qozogʻiston Respublikasi Milliy fanlar akademiyasining 3 nafar muxbir aʼzosi, Rossiya Fanlar akademiyasining 2 nafar akademigi, 167 nafar tibbiyot fanlari doktori, 454 nafar fan nomzodi va dotsentlari, 7 nafar „Qozogʻiston Respublikasining eng yaxshi oʻqituvchilari“.

KazNMU missiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

S.J.Asfendiyarov nomidagi Qozogʻiston Milliy tibbiyot universiteti tibbiyot va farmatsevtika taʼlimi modelini joriy etish, ilmiy salohiyatni doimiy oshirib borish, xorijiy va tibbiyot fanlarini jalb etish orqali farmatsevtika va sogʻliqni saqlash sohasida koʻp tarmoqli raqobatbardosh mutaxassislarni tayyorlash boʻyicha Markaziy Osiyoda yetakchi hisoblanadi mahalliy olimlar yoʻnaltirilgan va ijtimoiy mas’uliyatli universitet[1].

Universitet qadriyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

S.J.Asfendiyarov nomidagi KazNMU barcha darajadagi talabalari, xodimlari va oʻqituvchilarining xulq-atvorini belgilovchi ettita asosiy qiymat (KazNMU Ilmiy Kengashi tomonidan 2014-yil 28-yanvarda tasdiqlangan):[2]

  1. Mamlakatga xizmat (lotincha: Servire)
  2. Kasbga sodiqlik (lotincha: Officium)
  3. Shonyroq holati (lotincha: Honor)
  4. Oʻqituvchilarga hurmat (lotincha: Veneratio)
  5. Shogirdga eʼtibor (lotincha: Respectus)
  6. Nasl tomonidan koʻpaytiriladi (lotincha: Successio)
  7. Kelajakka intilish (lotincha: Objectare)

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Olmaotada tibbiyot institutini ochish toʻgʻrisida qaror RSFSR XKMning 1930-yil 10-iyundagi „1930-1931 oʻquv yili uchun RSFSR oliy oʻquv yurtlariga qabul qilish tarmogʻi, tuzilishi va kontingenti“ qarori bilan qabul qilingan. Mazkur qarorning ilovasida:"…Almati. Tibbiyot instituti. Davolash.Qabul: 1930/1931 qish-100 kishi". Bu qaror Qozogʻistonda tibbiyot instituti ochilishi haqidagi birinchi hujjat edi. 1912-yilda Sankt-Peterburgdagi Harbiy tibbiyot akademiyasini tamomlagan Sanjar Japarovich Aspandiyarov Qozogʻiston SSR Sogʻliqni saqlash xalq komissarligining 1930-yil 30-noyabrdagi 260-son buyrugʻi bilan Tibbiyot instituti direktori etib tayinlandi.

1931-yilda institut xodimlari 5 nafar professor,4 nafar dotsent,13 nafar assistent va 2 nafar oʻqituvchidan iborat edi. Professorlar:S.J.Asfendiyarov (ijtimoiy fanlar kafedrasi mudiri), V.V.Averburg (gistologiya kafedrasi mudiri), V.A.Zaxvatkin (biologiya kafedrasi mudiri), P.O.Isaev (morfologiya, keyin normal anatomiya kafedrasi mudiri), N.N. Litvinova (Kimyo kafedrasi mudiri).1936-yilda institutni 66 nafar bitiruvchi tamomladi..

Pediatrlarning etishmasligi 1938-yilda pediatriya fakultetining ochilishiga olib keldi. Fakultetning birinchi dekani va tashkilotchisi Saratov universitetining tibbiyot fakulteti bitiruvchisi A.I.Bu Mali edi.

Urush paytida[tahrir | manbasini tahrirlash]

Urush yillarida institutni 2000 nafar shifokor tugatgan boʻlsa, shundan 75% (84 nafar oʻqituvchi va 262 nafar talaba) frontga joʻnatilgan. Sovet Ittifoqi Qahramoni Mametova Manshuk Jiengalievna va artilleriya polki komandiri Vladimir Semyonovich Ivanilov (vafotidan keyin Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoni bilan taqdirlangan) ushbu institut bitiruvchilari. Universitet oʻqituvchilari orasida 4 nafar Urush Qizil Bayroq ordeni, 59 nafar Qizil Yulduz,1 nafar III darajali Shon-sharaf ordeni (Eljan Kusainov Muxamedjanov) bor.

1943-yilda urush davridagi epidemik xavfning kuchayishi munosabati bilan institutning uchinchi fakulteti-sanitariya-gigiyena fakulteti ochildi

XX asrda[tahrir | manbasini tahrirlash]

Keyinchalik talabalar soni ortib, fakultetlar soni ortib bordi, masalan, 1951-yilda farmatsiya fakulteti, 1959-yilda stomatologiya fakulteti ochildi. 1981-yilda tibbiyot instituti kadrlar tayyorlash va fanga qoʻshgan hissasi uchun Mehnat Qizil Bayroq ordeni bilan taqdirlangan. Qozogʻiston SSR Vazirlar Kengashining 1989-yil 11-yanvardagi 17- son qarori bilan S.J.Asfendiyarov nomi bilan atalgan.; XXI asrda

Qozogʻiston Respublikasi Prezidenti Nursulton Nazarboyevning 2001-yil 5-iyuldagi 648-sonli „Ayrim davlat universitetlariga alohida maqom berish toʻgʻrisida“gi farmonibilan institutga Qozogʻiston Milliy tibbiyot universiteti maqomi berildi.

2011-yilda S.J.Asfendiyarov nomidagi KazNMU Ilmiy Kengashining 2011-yil 10-maydagi 291-sonli rektor buyrugʻi bilan mavjud „Simulyatsiya markazi“ „Amaliy koʻnikmalar markazi“ etib qayta tashkil etildi. MDH[3][4]. 2011-yil 16-sentabrda tantanali ravishda ochildi va markazga mashhur bolalar jarrohi, professor, AMK akademigi, Qozogʻiston Respublikasi Davlat mukofoti laureati, KazNMU bitiruvchisi — Kasen Kojakanovich Kojakanov nomi berildi.

Amaliy malakalar markazi tuzilmasi quyidagi kafedralar tomonidan koʻrib chiqiladi[5].

  1. Tibbiy simulyatsiya markazi
  2. Aloqa koʻnikmalari markazi
  3. Farmatsevtika malakalari markazi
  4. Dental malakalar markazi
  5. Bilim va malakalarni mustaqil baholash markazi.
  6. Shoshilinch tibbiy yordam markazi.
  7. Kompyuter sinfi

Xalqaro hamkorlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

KazNMU yaqin va uzoq xorij bilan hamkorlik shartnomalariga ega, jumladan:Nagasaki universiteti (Nagasaki,Yaponiya), Osiyo-Tinch okeani universiteti (Yaponiya), Parkway kolleji (Singapur), Perugia universiteti (Perudiya, Italiya), Janubiy universitet Dunay (Krem, Avstriya); Qirgʻiziston Davlat Tibbiyot Akademiyasi (Bishkek, Qirgʻiziston Respublikasi), A.Bogomolts milliy tibbiyot universiteti (Kiyev, Ukraina), Milliy farmatsiya universiteti (Xarkov, Ukraina), I.Sechenov nomidagi Moskva tibbiyot akademiyasi (Moskva, Rossiya) va boshqalar. Umuman olganda, universitet 27 mamlakatdagi 102 ta universitet va Yaponiya, Germaniya, Rossiya Federatsiyasi va AQSh kabi mamlakatlarning ilmiy va tibbiy markazlari bilan aloqa oʻrnatgan[6]. Xalqaro universitetlar assotsiatsiyasi (inglizcha: International Association of Universities, IAU), Yevropa universitetlar assotsiatsiyasi (inglizcha: European University Association (EUA)[7] kabi 9 ta xalqaro assotsiatsiyaning aʼzosi. 2013-2014 oʻquv yilida universitetda 14 davlatdan 88 nafar tashrif buyurgan professor - oʻqituvchilar maʼruza qildilar. Universitetda 15 mamlakatdan kelgan talabalar tahsil olishadi:

KazNMU ramzlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Logotiplar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Logotip markazida „U“ harfi (universitetning milliy maqomini belgilaydi va uning chuqur tarixi haqida hikoya qiladi). Maktubda Qozogʻiston Respublikasining davlat bayrogʻi tasvirlangan boʻlib, u universitetning Qozogʻiston Respublikasining davlat ramzlariga boʻlgan hurmatini ifodalaydi. Maktubning pastki qismida „1930“ raqami, yaʼni birinchi universitetning yili koʻrsatilgan. Bu kompozitsiyaning tarkibi shon-shuhrat, farovonlik va abadiylik ramzi sifatida dafna shoxlari bilan qoplangan

Xoch „Y“ harfi va „Y“ harfining yozilishidan hosil boʻlgan anʼanaviy tibbiyot ramzidir.[8]

Bayrogʻi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Universitet logotipi oq matoda tasvirlangan. Oq rang poklik, umid ramzi, tibbiyotning professional rangi esa oq xalatdir.[9]

Madhiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Madhiya muallifi stomatologiya fakultetining 1966-yil bitiruvchisi Toʻrexon Abishdir. Madhiyaning toʻliq versiyasi bilan universitetning rasmiy saytida tanishish mumkin.[10]

Manbalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Universitet missiyasi“. 2016-yil 18-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 6-iyun.
  2. ↑ Universitet qұndiliqtari
  3. ↑ „AMSK jөnіndegі xaliqaraliq konferensiya qatisushilari TMD-da teңdesі joq Tәjіribelіk mashiq ortaligʻina bardi“. 2022-yil 8-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 6-iyun.
  4. ↑ V Almati otkrit noviy Meditsinskiy sentr prakticheskix navikov, analogov kotoromu net ni v odnoy iz stran SNG (rus.)
  5. ↑ Qasen Qojaqanov atindagʻi Tәjіrbielіk dagʻdilar ortaligʻi[sayt ishlamaydi]
  6. ↑ QazҰMU әrіptesterіnің tіzіmі[sayt ishlamaydi]
  7. ↑ EUA Members Directory (ingl.)
  8. ↑ Universitet logotipі[sayt ishlamaydi]
  9. ↑ Universitet tui[sayt ishlamaydi]
  10. ↑ Universitet Gimnі[sayt ishlamaydi] 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=S.J.Asfendiyarov_nomidagi_Qozoq_milliy_tibbiyot_universiteti&oldid=3983365" dan olindi