Qatarda jinoyatchilik

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Qatar koʻchalarida politsiya mashinasi

Qatarda jinoyatchilik sanoati rivojlangan davlatlarga nisbatan ancha past[1][2] .[2] Choʻntak oʻgʻrilik va sumka oʻgʻirlash kabi mayda jinoyatlar sodir boʻladi, lekin juda kam uchraydi.[3] Zoʻravonlik hodisalari odatda kamdan-kam uchraydigan deb hisoblansa-da, soʻnggi bir necha yil ichida Qatarning poytaxti va eng yirik shahri Doha aholisining koʻpayishi va chet el ishchilariga iqtisodiy bosimlar tufayli zoʻravonlik tez-tez sodir boʻldi.[1]

Immigrantlarni nishonga olish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Boshqa mamlakatlardan kelgan erkaklar, ayollar va bolalar baʼzan majburiy mehnatga va vaqti-vaqti bilan fohishalikka tortiladilar. Qarz qulligi, ish haqini kechiktirish yoki toʻlamaslik, pasportlarni musodara qilish va boshqa qarshiliklar sodir boʻladi. CIA World Factbook maʼlumotlariga koʻra, Qatar „Tier 2 kuzatuv roʻyxati“da. U „odam savdosini yoʻq qilish boʻyicha minimal standartlarga toʻliq mos kelmaydi, ammo buning uchun jiddiy harakatlar qilmoqda“.[4]

Oʻtmishda odam savdosi qurboni boʻlgan, oʻgʻirlangan yoki ekspluatatsiya qilingan bolalar baʼzan janubiy Osiyodan tuya chavandozlari sifatida foydalanish uchun mamlakatga olib kelingan.[5] Qatarning sobiq amiri Hamad Al Tani 2005-yilda bolalar jokeylarini taqiqlagan[6] va 2007-yilga kelib, barcha tuya poygalari robot-jokeylar tomonidan boshqarilishini buyurgan.[7]

2011-yil oktabr oyida Qatar odam savdosiga qarshi keng qamrovli qonunni, № 15 qonunni qabul qildi, unda odam savdosining barcha shakllari taqiqlanadi va jarimalar (82 000 AQSh dollari ekvivalenti) va 15 yilgacha qamoq jazosi nazarda tutilgan.[8]

Terrorizm[tahrir | manbasini tahrirlash]

Terrorchilik hujumi tahdidi tashvishli masala. Al-Qoida mintaqadagi Gʻarb fuqarolariga tahdid qilgan.[9] Avstraliya hukumatining Tashqi ishlar va savdo departamenti (DFAT) sayohatchilarga terrorizm xavfi yuqoriligi sababli „Qatarda yuqori darajada ehtiyot bo‘lishni“ tavsiya qildi. 2022-yil 14-iyun kuni Iqtisodiyot va tinchlik instituti (Avstraliyada joylashgan global tahlil markazi) hisobot eʼlon qildi, unda Qatar MENA mintaqasida 1-oʻrinni va xavfsizlik boʻyicha jahon miqyosida 23-oʻrinni egalladi. Ushbu hisobot uchta asosiy mezonga asoslanadi: jamiyatdagi xavfsizlik va xavfsizlik darajasi, ichki va xalqaro mojarolar koʻlami va harbiylashuv darajasi.[10] Davlat departamentining 2022-yil aprel oyida eʼlon qilingan xalqaro terrorizm boʻyicha hisobotiga koʻra, Qatar huquq-tartibot va sud muassasalariga Amerikaning texnologik yordami oshirilgan, chunki mamlakat terrorizmga qarshi kurash boʻyicha (ATA) oʻquv dasturida qatnashish uchun milliy mablagʻlardan foydalanadi. O‘shandan beri Qatarda hech qanday terrorchilik hodisasi qayd etilmagan.[11] DFAT terrorchilarning mamlakatdagi bir qator nishonlarga hujum qilish rejalari haqida xabarlar olganini daʼvo qildi. 2005-yilning 19-martida Doha oʻyinchilari teatrida xudkushning avtomobilni portlatib yuborishi mamlakatda bunday turdagi birinchi hujum boʻldi, Britaniya fuqarosi halok boʻldi va yana oʻn ikki kishi yaralandi.[9][12] Terrorchi Umar Ahmad Abdulloh Ali ismli misrlik edi. 2005-yil 17-martda Saudiya Arabistonining Al-Qoida rahbari Solih al-Oufi Qatar va Bahrayn, Ummon va Birlashgan Arab Amirliklari kabi boshqa mamlakatlarda „salibchi“ dushmanlarga qarshi hujumlar uyushtirishga chaqirdi.[12]

Korrupsiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Korrupsiyani idrok etish indeksida 2007-yilda Qatar korrupsiya boʻyicha 179 mamlakat ichida 32-oʻrinni egalladi (eng kam korrupsiyalashgan davlatlar roʻyxatning boshida). 0 dan 10 gacha boʻlgan shkala boʻyicha, 0 eng korrupsiyalashgan va 10 ta eng shaffof, Transparency International Qatarga 6,0 baho berdi.

Interpol maʼlumotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Interpol maʼlumotlariga koʻra, 1995-yildan 1999-yilgacha Qatarda jinoiy qotillik darajasi har 100 ming aholiga 1,52 dan 2,11 gacha oshgan. Bu 38,8 foizga oʻsdi. Zo‘rlash 67,1 foizga kamaygan bo‘lsa, talonchilik 100 foizga oshgan. 1995-yilda talonchilik darajasi 100 ming aholiga 0,67 ni tashkil etgan bo‘lsa, 1999-yilda bu ko‘rsatkich 100 000 aholiga 1,34 ga yetdi. Xuddi shunday ogʻirlashtirilgan hujum, talonchilik va avtotransport vositalarini oʻgʻirlash darajasi mos ravishda 75,1 %, 73,1 % va 13,5 % ga oshgan.[2]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 Qatar (Wayback Machine saytida 2013-12-11 sanasida arxivlangan) United States Department of State
  2. 2,0 2,1 2,2 „Qatar“. 2008-yil 16-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 9-sentyabr.
  3. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named DFAT
  4. {{cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/qatar/#people-and-society%7C website=The World Factbook|titel=Qatar: Trafficking in persons| access-date=22 May 2021}
  5. „Qatar Bans Use of Children as Jockeys for Camels“. The New York Times (2004-yil 30-dekabr). Qaraldi: 2021-yil 22-may.
  6. Can robots ride camels? by Ian Sample, The Guardian, Thursday, 2005-04-14
  7. Lewis, Jim (November 2005). "Robots of Arabia." Wired, Issue 13.11.
  8. „Qatar - Law No. 15 of 2011 concerning combating Human Trafficking.“. www.ilo.org. Qaraldi: 2022-yil 16-aprel.
  9. 9,0 9,1 Car bomb targets theatre in Qatar BBC News
  10. „Global Peace Index [GPI]“, The Palgrave Encyclopedia of Peace and Conflict Studies, Cham: Springer International Publishing: 452–452, 2022, qaraldi: 2022-07-11
  11. „THE 9/11 COMMISSION REPORT“. Gov Info (2004-yil 22-iyul).
  12. 12,0 12,1 Protest rally over Qatar bombing BBC News