Pyotr Stolipin

Pjotr Stolypin

Pyotr Arkadyevich Stolipin (1862.14.4, Drezden — 1911.18.9, Kiyev) — Rossiya davlat arbobi. Peterburg universitetini tugatgan (1884). 1889 yildan Rossiya Ichki ishlar ministrligida xizmat qilgan. Grodno (1902), Saratov (1903—06) gubernyalari gubernatori, Rossiya Ichki ishlar ministri (1906 y. 26 apreldan), ayni paytda Ministrlar Soveti raisi (1906 yil 8 iyundan). Stolipin hukumat raisi boʻlgach, Rossiya qishloq xoʻjaligi. asosida uning iqtisodiyotini tubdan isloh qilish gʻoyasini amalga oshirishga kirishdi. Rossiyada krestyanlar (dehqonlar)ga qishloq jamoasidan ajralib chiqib, ularga alox.ida chek yerlari (tomorqa) ajratilishi haqidagi farmon (1906 yil 9 noyabr), uning asosida III Davlat dumasining qonuni (1910 yil 14 iyun) qabul qilingach, islohotlar boshlandi. Stolipin tashabbusi va uning ishtirokida tayyorlangan islohotlar Stolipin islohoti sifatida mashhur boʻlgan. Unga koʻra, dehqonlarga ajratilgan chek yerlarni sotib olish va sotishga ruxsat berildi. Islohot davomida yer tuzish ishlarida asosiy eʼtibor dehqonlarning chek yerlarida xutorlar tashkil etishga qaratilgan. Islohotdan koʻzda tutilgan yana bir maqsad Rossiyaning markaziy gubernyalaridan dehqonlarni Sibir, Ural, Oltoy, Turkiston va boshqa chekka oʻlkalarga koʻchirish boʻlgan.

Podsho Rossiyasining koʻchiruvchilik siyosati oqibatida Stolipin islohoti paytida Turkiston oʻlkasida rus Agʻolisining soni 20-asr boshlarida 197 420 kishiga yetgan (19-asr oxirlarida ular 70 745 kishi boʻlgan), ularning aksariyati hozirgi Qozogʻiston va Qirgʻiziston hududlariga, Fargʻona vodiysiga joylashtirilgan.

Stolipin suiqasd natijasida oʻldirilgan.