Petra

Petra
30°19′44″N 35°26′25″E
Mamlakat	Iordaniya
Petra

Petra (arabcha: البتراء al-Batrāʼ) – Iordaniyaning janubi-gʻarbiy qismida joylashgan qadimiy shahar. Idumea va keyinchalik Nabateys podsholigining sobiq poytaxti. Dengiz sathidan 900 m dan ortiq balandlikda Siqning tor kanyonida joylashgan. Iordaniya poytaxti Ammandan 236 km uzoqlikda joylashgan.

Qadimgi Petra shahri dunyoning yangi moʻjizalari qatoriga kiradi. YuNESKOning Butunjahon merosi roʻyxatiga ham kiritilgan. Millionlab sayyohlar tosh shaharni oʻz koʻzlari bilan koʻrish uchun bu erga kelishadi. Bu tomosha haqiqatan ham taʼsirli, chunki bu bir necha ming yillar oldin yaratilganiga ishonish mumkin emas. Al-Xazna saroyi Petraning asosiy diqqatga sazovor joylaridan biri boʻlib, Nabatiylar qirolligi shohlaridan birining qabridir. Bino ulkan qoyaga oʻyilgan, nafis pediment va baland ustunlarga ega. Oʻsha paytlarda quruvchilar qanday qilib bunday tuzilmani – iskalasiz (bu hududda daraxtlar yoʻq) va maxsus jihozlarsiz yaratishga muvaffaq boʻlganligi bugungi kungacha sir boʻlib qolmoqda. Al-Xazna saroyi maʼbuda Isidaning ibodatxonasi boʻlgan degan versiya ham mavjud.

Iordaniyadagi Petra shahrining tarixi 18-asrda boshlangan. Miloddan avvalgi Edomliklar bu yerning egalari boʻlganlarida (miloddan avvalgi XVIII – II asrlar) ular koʻplab binolarga poydevor qoʻyishgan. Keyingi oʻrinlarda nabatiylar (miloddan avvalgi II asr – miloddan avvalgi 106 yil), keyin rimliklar, vizantiyaliklar, arablar joylashgan. XII asrda shahar salibchilar qoʻliga oʻtadi. Petra shahrining nomi yunon tilidan „tosh“ deb tarjima qilingan va bu ajablanarli emas – axir butun qadimiy shahar butunlay toshdan iborat. Shuningdek, u „pushti“ shahar deb ham ataladi, chunki quyosh chiqishi va botishida toshlar chindan ham qizil va pushti rangga ega boʻladi.