Nodir devonbegi
| Nodir Muhammad | |
|---|---|
| Buxoroning devonbegi | |
|
Mansab davri 1612 – 1642 | |
| Monarx | Imomqulixon |
| Hokim Samarqanda | |
|
Mansab davri 1632 – 1633 | |
| Monarx | Imomqulixon |
| Oʻtmishdoshi | Yalangtoʻsh Bahodir |
| Vorisi | Yalangtoʻsh Bahodir |
| Shaxsiy maʼlumotlari | |
| Tavalludi |
1568-yil Buxoro, Buxoro xonligi |
| Vafoti |
1644-yil Makka, Usmonli imperiyasi |
| Dafn etilgan joyi | Saudiya Arabistoni |
Nodir Muhammad devonbegi (oʻzbekcha: Nadir Muhammad; 1568-yil, Buxoro, Buxoro xonligi — 1644-yil, Makka Usmonli imperiyasi) — buxorolik siyosatchi, Arlat oʻzbek urugʻidan boʻlgan moliya vaziri.
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Nodir Muhammad 1568-yil Buxoro xonligida (Buxoro) tavallud topgan. Nodir Muhammad ona tomondan ashtarxoniylar xoni Imomqulixonning amakisi boʻlib, devonbegi — moliya vaziri lavozimini egallagan, shuning uchun uni Nodir devonbegi togʻay deb ham atashgan. Amalda u xonning vaziri edi. Nodir devonbegi Arlat oʻzbek oilasidan chiqqan. 1632—1633-yillarda Samarqand viloyati hokimi bo'lgan[1].
Binolari
[tahrir | manbasini tahrirlash]1619—1620-yillarda Nodir devonbegi hisobidan Buxoroda xonaqoh qurilgan. Ro‘parasida joylashgan Nodir devonbegi madrasasi bilan ko‘sh tuzdi. Labihouz ansambliga kiritilgan.
1622—1623-yillarda Nodir devonbegi Buxoroda karvonsaroy sifatida monumental bino qurdirgan, keyin esa u Nodir Devonbegi madrasasi sifatida aylantirilgan[2].
1632-yilda Samarqanddagi Xoja Ahror mozori yonida Nodir devonbegi katta madrasa qurishga kirishib, buning uchun xonaqoh elementlaridan foydalangan. Maʼnaviy-maʼrifiy muassasa qurilishi 1635—1636-yillarda tugallangan. Va yana Samarqand masjidi ham qurilgan
Oʻlimi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Imomqulixon umrining soʻnggi yillarida yomon koʻra boshladi va 1642-yilda ukasi Nodir Muhammad (1642—1645) foydasiga taxtdan voz kechdi va hajga boradi. Nodir Divonbegi Imomqulixonga safarda hamrohlik qildi. Imomqulixon 1644-yilda Makkada vafot etib, Madinada dafn etilgan. Nodir Muhammad devonbegi 1644-yil Makkada vafot etgan va jiyani yoniga dafn etilgan.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Ziyaev A., „Silsilat as-salatin“ kak istoricheskiy istochnik. T., 1990, s.56
- ↑ http://www.vostlit.info/Texts/rus11/Munschi_Yusuf/framepred.htm Мунши М. Ю. Муким-ханская история — Ташкент: АН УзССР, 1956
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Burton Audrey.. The Bukharans. A dynastic, diplomatic and commercial history 1550−1702, Curzon, 1997.
- История Узбекской ССР / Отв. ред. Я. Г. Гулямов — Ташкент, 1967. — Т. 1.
- История Узбекистана — 1993. — Т. 3.
Зияев А. Х. «Силсилат ас-салотин» как исторический источник. Рукопись диссертации на соискание ученой степени кандидата исторических наук. — Ташкент, 1990.