Niuji masjidi

مسجد نيوجيه
Niuji masjidi
مسجد نيوجيه Niuji masjidi
牛街清真寺 Niú Jiē Qīng Zhēn Sì
Yoʻnalish	Sunniy islom
Joylashuvi	Niuji, Xicheng, Beijing, Xitoy
	Beijing
Geografik koordinatalar	39°53′04″N 116°21′29″E / 39.88444°N 116.35806°E / 39.88444; 116.35806
Arxitektura
Turi	masjid
Arxitektura stili	Xitoy arxitekturasi
Qurilgan yili	996
Sigʻimi	1,000 kishi

Niuji masjidi^[1]^[2] (xitoycha: 牛街清真寺) — Pekindagi eng qadimgi masjid. 996-yilda Liao sulolasi davrida qurilgan va Sin sulolasining Kansi imperatori (1661–1722-yillar hukmronligi) davrida rekonstruksiya qilingan va kengaytirilgan^[3].

Masjid Pekinning Xicheng tumanidagi Niuji hududida joylashgan bo'lib, yaqin atrofda yashovchi 10 000 musulmonlar uchun ma'naviy markaz bo'lib, Pekindagi eng katta va eng qadimgi masjiddir. 2010-yilda Xichengga qo'shilishidan oldin u Syuanvu tumanida edi. Masjid joylashgan Xicheng tumanidagi Niuji Pekindagi musulmonlar yashaydigan eng katta hudud hisoblanadi.

Niuji masjidi taxminan 10 000 kvadrat metr maydonni egallaydi. Masjid islom va Xan xitoy madaniyati va me'morchiligi ta'sirining aralashmasini aks ettiradi. Tashqi tomondan, uning arxitekturasi an'anaviy Xitoy uslubiga oʻxshash va ichkarida islomiy xattotlik va xitoy dizayni uyg'unlashgan. Asosiy namoz zalining maydoni 600 kvadrat metr bo‘lib, 1000 dan ortiq namozxonni sig‘dira oladi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pekindagi masjidlar orasidagi eng kattasi boʻlgan Niuji masjidi ilk marta 996-yilda Liao sulolasi davrida (916–1125) qurilgan^[4]^[1]. Mahalliy musulmon jamoasi masjidni an'anaviy xitoy me'morchiligidan foydalangan holda qurgan, bundan tashqari uning ichki qismida arab xattotligi aks etgan. 1215-yilda Chingizxon qo'shinlari tomonidan vayron qilinganidan so'ng, masjid 1443 yilda Min sulolasida qayta qurilgan.

Musulmon amaldorlari 1496-yilda Niuji masjidini ta'mirlash uchun pul ajratdilar^[5].

1696-yilda Sin sulolasi davrida sezilarli darajada kengaytirildi. Sin sulolasi davrida qo'shni bozorlar halol mol go'shti va qo'y go'shti bilan mashhur bo'lgan, hatto bugungi kungacha yo'l bo'ylab arabcha yozuvlari bo'lgan musulmon oziq-ovqat do'konlarining mavjud. Masjidning haqiqiy nomi Lǐbàisì boʻlib, uni 1474-yilda Chengxua imperatori bergan, lekin u Oxen koʻchasida joylashganligi uchun (Niú — hoʻkiz, jiē — koʻcha degani) bu masjid oddiygina Niuji deb ataladi^[4].

Masjid Xitoy Xalq Respublikasi tashkil topganidan buyon (1949-yil) 1955-, 1979- va 1996-yillarda uch marta taʼmirlangan.

2002-yildan boshlab Niuji shahrini ta'mirlashning bosh rejasida masjid hozirgi joyida qolishi va masjid atrofida o'tloqli maydon va katta maydon ishlab chiqilishi ko'rsatilgan^[6].

Arxitekturasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Masjid anʼanaviy xitoy meʼmorchiligi meʼyorlariga asosidagi bir qancha binolardan iborat. Siheyuan tartibiga ko'ra ikkita hovliga ega^[2].

Turizm va rasmiy tashriflar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xitoy Xalq Respublikasi hukumati tez-tez Niuji masjididan islom davlatlaridan kelgan delegatsiyalar tashrif buyuradigan joy sifatida foydalanadi. Xitoydan tashqaridan kelgan xan xitoylik va hui sayyohlari va musulmonlar Niuji masjidiga sayyohlik maqsadida tashrif buyurishadi^[7].

Transporti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Masjidga Pekin metrosining Caishikou bekatidan janubi-g'arbiy tomonga piyoda borish mumkin.

Galereyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Asosiy zal
Asosiy ibodat zali
Minora
Hovli
Oy minorasi
Kirish

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ ^1,0 ^1,1 Hagras, Hamada Muhammed (2017). „An Ancient Mosque in Ningbo-China, 'Historical and Architectural Study“. Journal of Islamic Architecture. 4-jild, № 3. 102–113-bet. doi:10.18860/jia.v4i3.3851. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":1" defined multiple times with different content
↑ ^2,0 ^2,1 Hagras, Hamada (2019). „Xi'an Daxuexi Alley Mosque: Historical and Architectural Study“. Egyptian Journal of Archaeological and Restoration Studies. 9-jild. 97–113-bet. doi:10.21608/ejars.2019.38462. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":2" defined multiple times with different content
↑ „Restorations: Olympic Torch Or Rural Touch?“. China Heritage Quarterly. Qaraldi: 2012-yil 28-oktyabr.
↑ ^4,0 ^4,1 „Niujie Mosque“. China Culture. 2011-yil 16-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 28-oktyabr. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "china_culture_ref" defined multiple times with different content
↑ Susan Naquin. Peking: Temples and City Life, 1400-1900. University of California Press, 16 December 2000 — 213– bet. ISBN 978-0-520-92345-4.
↑ Wang, Wenfei, Shangyi Zhou, and C. Cindy Fan. "Growth and Decline of Muslim Hui Enclaves in Beijing" (Archive). Eurasian Geography and Economics, 2002, 43, No. 2, pp. 104-122. Cited page: p. 117.
↑ Wang, Wenfei, Shangyi Zhou, and C. Cindy Fan. "Growth and Decline of Muslim Hui Enclaves in Beijing" (Archive). Eurasian Geography and Economics, 2002, 43, No. 2, pp. 104-122. Cited page: p. 118.

[:1-1] 1,0 ^1,1 Hagras, Hamada Muhammed (2017). „An Ancient Mosque in Ningbo-China, 'Historical and Architectural Study“. Journal of Islamic Architecture. 4-jild, № 3. 102–113-bet. doi:10.18860/jia.v4i3.3851. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":1" defined multiple times with different content

[:2-2] 2,0 ^2,1 Hagras, Hamada (2019). „Xi'an Daxuexi Alley Mosque: Historical and Architectural Study“. Egyptian Journal of Archaeological and Restoration Studies. 9-jild. 97–113-bet. doi:10.21608/ejars.2019.38462. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":2" defined multiple times with different content

[chn_heritage_quarterly-3] „Restorations: Olympic Torch Or Rural Touch?“. China Heritage Quarterly. Qaraldi: 2012-yil 28-oktyabr.

[china_culture_ref-4] 4,0 ^4,1 „Niujie Mosque“. China Culture. 2011-yil 16-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 28-oktyabr. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "china_culture_ref" defined multiple times with different content

[Naquin2000-5] Susan Naquin. Peking: Temples and City Life, 1400-1900. University of California Press, 16 December 2000 — 213– bet. ISBN 978-0-520-92345-4.

[WangZhouFanp117-6] Wang, Wenfei, Shangyi Zhou, and C. Cindy Fan. "Growth and Decline of Muslim Hui Enclaves in Beijing" (Archive). Eurasian Geography and Economics, 2002, 43, No. 2, pp. 104-122. Cited page: p. 117.

[WangZhouFanp118-7] Wang, Wenfei, Shangyi Zhou, and C. Cindy Fan. "Growth and Decline of Muslim Hui Enclaves in Beijing" (Archive). Eurasian Geography and Economics, 2002, 43, No. 2, pp. 104-122. Cited page: p. 118.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]