Nensi, Kolder yaratgan haykal

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

"Nensi" (inglizcha: Nancy) — amerikalik haykaltarosh Aleksandr Kolder (1898-1976) tomonidan yaratilgan kinetik haykal (Mobile[en]). 1971-yilda yaratilgan. Taxminan Palma shahrida joylashgan. Mayorka (Balear orollari) Ispaniya. Almudayna qirollik saroyi yaqinidagi Qirollik boʻgi[uk]da oʻrnatilgan.

Haykal 1972-yil sentabr-oktabr oylarida Palmadagi Sala Palayres galereyasida oʻtkazilgan Kolder asarlari koʻrgazmasining bir qismi edi. Haykaltarosh Mallorkada ispaniyalik rassom Joan Miro (1893-1983) bilan uzoq vaqt doʻst boʻlgan va u oʻz navbatida Palayresda Kolder koʻrgazmasini tashkil etishda muhim rol oʻynagan. Ikkala rassom ham 1928- yilda Parijda yashab ishlaganda tanishib, doʻst boʻlishgan.

Miro 1973-yilda doʻsti Kolderni haykalni Palma meriyasiga sovgʻa qilishga koʻndirdi, ammo shahar meriyasi sovgʻani qabul qilmadi, aks holda ular katta miqdorda bojxona toʻlovlari va aksiz soligʻini toʻlashlari kerak edi. Keyinchalik, Madridda sanʼat asari milliy meros obyekti sifatida tasniflandi va haykaltaroshlik soliqlardan ozod qilindi. 1974-yil 14-fevralda Palma meriyasi uni sovgʻa sifatida qabul qildi.

Kolder oʻzining kinetik haykalini yangi dengiz parkida, sobor va dengiz oʻrtasida joylashtirishni xohladi, bu esa shamol haykalni harakatga keltirishi mumkin edi. Ammo Palma shahar hokimiyati uni Qirollik bogʻiga oʻrnatishga qaror qildi (1974-yildan 1985-yilgacha); 1994-yilda vandalizmdan tiklanganidan keyin oʻz joyiga qaytarildi.

Haykal temirdan quyib ishlangan, goʻyo, harakatdagi barqaror yodgorlikdir.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]