Najran - Suriyadagi qishloq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Najran (arabcha: نجران , shuningdek, Nijran deb ham ataladi) — Suriya janubidagi qishloq, Leja tekisligidan janubda joylashgan, maʼmuriy jihatdan al- Suvayda gubernatorligi tarkibiga kiradi, al - Suvayda shimoli-gʻarbida joylashgan. Yaqin atrofdagi joylarga shimoli-gʻarbda Harran, shimoli-sharqda Ariqah, gʻarbda ad -Duveri va Qarrasa, janubi-gʻarbda ad-Dur va Sami', janubda al-Mazra va al-Majdal, janubi-gʻarbda Kafr al-Laha kabilar kiradi. Suriya Markaziy Statistika Byurosi (CBS) maʼlumotlariga koʻra, 2004-yilgi aholini roʻyxatga olish natijalariga koʻra, Najran aholisi 2995 kishidan iborat boʻlgan edi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vizantiya va islom davri[tahrir | manbasini tahrirlash]

Najran oʻz nomini Janubiy Arabistonning Najran shahridan oldi, uning koʻp aholisi Balhorit[1] 520-yillarda shahardan quvib chiqarilgan va oʻsha paytda Arabistonning Petreya provinsiyasining bir qismi boʻlgan Traxonit tumanida (Leja nomli tekisligida) joylashgan. Ular oʻzlarining qadimiy qarindoshlari Gʻasoniylar himoyasiga kirgan edilar[2].

Vizantiya davrida (IV asr oxiri – VI asr) Najranda monofizit arab nasroniylari tomonidan cherkov qurilgan, ehtimol Janubiy Arabistonning Najran shahridaligi aytilgan. Ilk islom davrida Najran nasroniy jamoasi Umar ibn al-Xattob tomonidan quvib chiqarildi, buning natijasida baʼzilar Najran Hauronga koʻchib ketishdi[3].

XIII asrning boshlarida Vizantiya davridagi cherkovga suriyalik geograf Yoqut al-Hamaviy tashrif buyurdi, u strukturaning goʻzalligini olqishladi va uning mozaikalari va marmar ustunlarini taʼkidladi. U shuningdek, cherkov nazr ziyoratgohi ekanligini yozgan[3].

Usmonli davri[tahrir | manbasini tahrirlash]

1596-yilda Najran Usmonli soliq registrlarida Qada Havrondagi Bani Miglad nahiyasi sifatida paydo boʻldi. Unda 65 xonadonli aholi va 25 nafar aholi bakalavr boʻlgan, hammasi musulmon edi. Qishloq aholisi bugʻdoy, arpa, yozgi ekinlar, vaqti-vaqti bilan olinadigan daromadlar, echki va asalari uyalari uchun soliq toʻlab borishgan, jami esa 5000 AK berishgan[4].

Najranga 1685-yilda Livan togʻidan kelgan 200 nafar druza muhojir oilasi joylashtirgan[1]. Qishloq avvalroq arab qabilasi Muqri al-Vahsh tomonidan tashlab ketilgan edi[5], garchi oʻsha davrda ham nasroniylar bor edi.[6] Tarixchilar Hanna Abu Rashid va Bouronning fikriga koʻra, Najron Livan Druzi togʻining ikkinchi toʻlqini joylashadigan birinchi joy boʻlgan, tarixchi Said Sgʻayar esa Leja tekisligidagi yana ikkita qishloq Najrandan oldin bu muhojirlar guruhi tomonidan vaqtincha joylashtirilganligini taʼkidlaydi yaʼni doimiy yashash joyi sifatida tanlangan[5]. Tarixchi Abu Shaqra druzlarning Najranga kelishini shunday quyidagicha tasvirlagan:

Bunday hollarda odat boʻlganidek, Najran shayxi qishloq choʻqqisida gulxan yoqishni buyurdi … keyin Jabel Havrandagi har bir qishloq choʻqqisida urush belgisi sifatida gulxanlar yoqildi. . . Ertalab [Druzlar] har bir qishloqdan Najranga kelishdi. Uch ming livanlik [Druzlar] Havronning turli qismlariga tarqatildi[7].

1711-yilda qal’aga ega boʻlgan Najran Haurandagi boshqa beshta qishloqni boshqargan al-Hamdan urugʻining markaziga aylandi[8].

1838-yilda Edward Robinsonga Najran katolik qishlogʻi boʻlib, „Lejaning janubidagi Luhfda“ joylashgani haqida xabar beriladi[9].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ 1,0 1,1 Shahid, 2002, p. 7
  2. ↑ Shahîd, 1995, p. 145
  3. ↑ 3,0 3,1 Shahid, 2002, p. 151
  4. ↑ Hütteroth and Abdulfattah, 1977, p. 218.
  5. ↑ 5,0 5,1 Firro, 1992, p. 39
  6. ↑ Firro, 1992, p. 157
  7. ↑ Firro, 1992, p. 129
  8. ↑ Firro, 1992, p. 40
  9. ↑ Robinson and Smith, 1841, vol 3, 2nd appendix, p. 156 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Najran_-_Suriyadagi_qishloq&oldid=4210653" dan olindi