Kontent qismiga oʻtish

Mixail Sheverdin

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Mixail Ivanovich Sheverdin
Tavalludi 6-oktyabr 1899-yil
Polshaning Modlin qishlogʻi
Vafoti 1-noyabr 1984-yil(1984-11-01)
(84 yoshda)
Toshkent
Kasbi yozuvchisi
Yoʻnalish nasr
Mukofotlari Oʻzbekiston SSR xalq yozuvchisi (1969)

Mixail Ivanovich Sheverdin (1899-yil 22-iyun (ba’zi manbalarda 4-iyul), 1984-yil noyabr sanasida) — rus va oʻzbek sovet yozuvchisi, Oʻzbekiston SSR xalq yozuvchisi (1969).

Adib M.I.Sheverdin — S.Ayniy, Gʻ.Gʻulom va boshqa oʻzbek hamda tojik adiblari ijodiga bagʻishlangan ertaklar, hikoyalar, ocherklar, tanqidiy maqolalar muallifi sanaladi.

Mixail Ivanovich Sheverdin 1899-yil 22-iyunda (ba’zi manbalarda 4-iyul) Polshaning Modlin qishlogʻida Novogeorgiyevskiy qal’asida harbiy shifokor oilasida dunyoga keladi, shu yili oilasi bilan Turkistonga koʻchib oʻtadi.

M.I.Sheverdin 1908—1917-yillarda Samarqanddagi erkaklar gimnaziyasida tahsil olib, uni 1917-yilda tugatgan. Keyin Petrogradda muhandislar yangi yoʻli institutida tahsil oldi. Vatanga qaytgach M.Sheverdin Samarqand viloyatida inqilobiy voqealar va Sovet hokimiyatini oʻrnatishda qatnashdi, mahalliy komissarliklarda ishladi, Oʻzbekiston, Turkmaniston, Tojikistonda ekspedisiyalarga rahbarlik qildi, Qizil Armiyada siyosiy ishlarni olib bordi, Sovet Mehnati va Mudofaa Kengashining ishonchli vakili boʻldi. Soʻng Sharqiy Buxoro Davlat plan qoʻmitasi raisi va 1927-yilda Toshkentdagi Turkiston Sharq institutini tamomlagan[1].

M.I.Sheverdin talabalik yillarida ijod bilan shugʻullana boshladi. U jurnalistika sohasida 1920—1930-yillarda "Pravda Vostoka"(Sharq haqiqati) gazetasida ishlagan, "Yangi Sharq", "Yetti kun", "Yaqin Sharq matbuoti xabarnomasi" jurnallarida muharrir boʻlib ishlagan. U uzoq yillar “Haqiqat” gazetasining Oʻrta Osiyo boʻyicha shaxsiy muxbiri boʻlgan. 40-yillarda Oʻzbekiston Kompartiyasi Markaziy Qoʻmitasida ishlagan, 1946—1950-yillarda “Sharq yulduzi” jurnali va “Fotogazeta”da muharrir boʻlgan. 1950—1954-yillarda Oʻzbekiston SSR qoʻshma korxonasi boshqaruvi raisining oʻrinbosari. Adib Qoraqalpogʻiston ASSR Oliy Sovetining deputati edi.

Adib 1984-yil noyabr oyida vafot etdi[2] va Toshkentdagi Chigʻatoy qabristoniga dafn etilgan.

Bibliografiya

[tahrir | manbasini tahrirlash]

• “Zarafshon qissalari” (1944-yilda)

• “Jasur Sanjar” Roman (1946-yilda)

• “Boʻrining izidan” Roman (1951-yilda)

• "Tugri va Egri" qissasi (1955-yilda)

• "Nabat". Roman (1-kitob "Oʻrgimchak toʻri", 2-kitob "Agat uzuk") (1958-yilda)

• “Choʻl soyalari” (1963-yilda)

• “Ertaklar karvoni”, ertaklar toʻplami (1966-yilda)

• “Yetti halokatli gunoh”. Roman. (1-2-kitoblar), (1967-yilda)

• Olti jildlik tanlangan asarlar, 1-6-jildlar, Toshkent, (1969—1972-yillarda)

• "Tubsizlikdan oshib oʻtish" (1974-yilda)

• Jagarnaut aravasi (1980-yilda)

• “Jayhun”. Roman (1980-yilda)

• “Avliyo darvesh”. Roman (1982)

• “Qizil qum girdobi”. Roman (1984)

• “Qalbimni boʻronlarga beraman”. Roman (1988-yilda vafotidan keyin nashr etilgan)

• Oktabr inqilobi ordeni (1979-yilda)

• Mehnat Qizil Bayroq ordeni (1959-yilda)

• Xalqlar doʻstligi ordeni (1984-yilda)

• 2 ta “Shon-sharaf belgisi” ordeni  medallari

  1. Туркестанский Восточный институт позднее был реорганизован в Восточный факультет Среднеазиатского университета.
  2. «Литературная газета» № 48 (5010) от 28.11.1984, с. 7
  • М. И. Шевердин;
  • Писатели Советского Узбекистана. Библиографический справочник, 1977. «Михаил Иванович Шевердин»;
  • Владимиров Г., «Становление художника», «Звезда Востока», 1952, № 2;
  • Гус М., «Злободневные уроки», «Литературная Россия», 1964, 11 сентября;
  • Бухлова Л., «Летопись славных побед. О творчестве М. И. Шевердина», «Звезда Востока», 1965, № 1;
  • Кедрина З., «На основе творческого братства. К 70-летию со дня рождения Михаила Шевердина», «Звезда Востока», 1969, № 7.