Medium

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Medium
Fayl:Medium logo official.webp
Joriy holati Faol
Roʻyxatdan oʻtish Maqola yaratish talab qilinadi
Qaysi tillarda Ingiliz tili (ba'zi manbalar Ispan, Fransuz va boshqa tillarda bo'lishi mumkin)
Muassisi Medium Korparatsiyasi
Bosh ijrochi direktor Tony Stubblebin
Ochilgan sanasi Avgust 15, 2012; 10 yil oldin
Ishchilar soni 179 (Iyun 2021)
URL medium.com

Medium — bu maqolalar chop etish platformasi boʻlib 2012-yil, Avgust oyida Evan Williams tomonidan kashf qilingan. Bu Medium Korparatsiyasi tomonidan egalik qilinadi[1]. Bu platforma Ommaviy jurnalizmga, havaskor odamlar birlashmasiga va albatta professional yozuvchilar hamda matbuotchilar uchun juda qulay boʻlgan platforma sanaladi.

Williams, dastlab Bloger va Twitter asoschisi boʻlgan va keyinchalik Medium platformasini maqolalar va turli xil dokumentlarni chiqarish uchun Twitterning belgilaridan (140) koʻp boʻlgan holda uni yaratadi (hozir belgilar soni 280 taga yaqin)[2].

2021-yil mart oyida, Medium platformasida strategik va businessga oid bir qancha oʻzgarishlar kiritildi. Bu oʻzgarish esa — bu platformada haq toʻlanadigan professional yozuvchilar oʻzlarining nashriyotlarida ishlashi va erkin yozuvchilar uyushmasini qoʻllab quvvatlash boʻldi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2012 (tashkil qilindi) — 2016[tahrir | manbasini tahrirlash]

Twitter asoschisi va dastlabki boshligʻi boʻlgan Evan Williams, Medium veb-saytini Twitterning belgilaridan (140) koʻp boʻlgan holda, koʻproq va undan ham uzunroq maqolalar yaratilishi maqsadida yaratildi. Williamsning taʼkidlab oʻtishicha „Bu platformada shu paytgacha ishlab chiqilgan maqolalarda kamroq siljish bor edi, endi esa koʻpdir“.

Uilyamsning xabar berishicha, 2013-yil aprel oyigacham bu platformada 30 ga yaqin toʻliq stavkadagi ishchilar boʻlgan va „Qissa yaratuvchilar“ ham shular qatordadir va ularning hissasi 98 foizga yetkan. Williams bu veb-sayt Avgust oyigacha kichik shaklda boʻlgan, hatto u bu haqida u ajoyib fikrda boʻlishiga qaramasdan. U shunday taʼkidlab oʻtgan "Biz bu veb-saytni imkon qadar osson qilib yaratishga harakat qilayapmiz chunki foydalanuvchilar bundan oʻzining shaxsiy fikrlarini bemalol yozichi uchun".

Medium platformasi shu saytdagi foydalanuvchilarning undagi maqolalarni oʻqishi va ulardan foydalanishiga koʻproq etibor berishgan va hisob kitoblarga koʻra bu saytdan foydalanish 2015-yil Mart oyida 1.5 millioni tashkil qiladi. 2015-yili Aprel oylarida Uilyams tanqid qilishicha, bu platformada sifatli maqolalardan koʻra sifatsizlari koʻpayib ketayotgan edi va shuni toʻgʻirlash maqsadida u koʻproq sifatli va oʻqishga arzigulik maqolalar yaratishni buyuradi va shu tariqa bu platformada eng sifatli maqolalar yaratila boshlanadi. Kompaniya maʼlumotlariga koʻra 2017-yil May oyida, Medium veb-saytida 60 millionga yaqin oylik yagona maqola oʻquvchilar boʻlgan.

Medium platformasi professional yozuvchilar va bosmachilarni oʻz safida saqlab qoldi va keyinchalik bir qancha matbuot bosmaxonalarida oʻz faoliyatini yuritib boshladi. Matter deb nomlanuvchi jurnal Medium Bosh boshqarmasi tomonidan 2015-yilda San Francisco shahrida eng sara jurnallardan biri sifatida nomzod qilib koʻrsatildi.2015-yil may oyida Medium juda katta oʻzgarishlar qildi jumladan; bir qancha nashr qiluvchilar oʻz ish faoliyatini toʻxtatishdi chunki tahrir qilish budjeti ancha kamaytirildi va yana buning natijasida bir qancha nashr qiluvchilar ham bu platformani tark etishdi.

2017-yilda Medium faqat obunachilar foydalanishi mumkin bo‘lgan to‘lovli kontentni taqdim etdi. 2017-yilda Medium mualliflarga har bir foydalanuvchi bir necha marta faollashtirishi mumkin boʻlgan „like“ tugmasi orqali foydalanuvchilar oʻz minnatdorchiligini bildirganiga qarab toʻlay boshladi. Tez orada kompensatsiya formulasi „like“ tugmasidan foydalanish bilan bir qatorda oʻquvchilarning oʻqishga sarflagan vaqtini ham oʻz ichiga oladigan qilib moslashtirildi.

Oʻrta va maʼlum bir maqola seriyasining mahalliy reklamasi va homiyligi orqali yaxshi daromad keltirdi. Medium oʻz kontentini platformada joylashtirish uchun bir nechta yangi noshirlarni qoʻlga kiritdi. Saytga reklama kiritishga urinish toʻxtatildi, bu esa 2017-yil yanvar oyida Medium xodimlarini 50 nafar xodimga qisqartirishga va Nyu-York va Vashingtondagi ofislarini yopilishiga olib keldi. Williams tushuntirdiki, "biz mahsulotlarni sotish va qoʻllab-quvvatlash uchun jamoalarni kengaytira boshladik, bu esa reklamaga asoslangan nashriyot modeli boʻyicha bosqichma-bosqich takomillashtirildi", ammo Medium buning oʻrniga „yangi [biznes] modelni yaratishni maqsad qilgan“. yozuvchilar va ijodkorlar odamlar uchun yaratgan qadr-qimmatidan kelib chiqib, mukofotlanishi kerak".Oʻsha paytda kompaniya venchur kapitali firmalari va Uilyamsning oʻzidan 134 million dollar sarmoya toʻplagan edi.

2016-yilda Medium koʻplab veb-saytlar, jumladan, Mediumning oʻzi uchun kontent integratsiyasi xizmatlarini taqdim etuvchi „Embedly rich“ media oʻrnatish platformasini sotib oldi. Oʻsha yili platformada 7,5 million post chop etilgan va 60 million oʻquvchi media.com dan foydalangan.

Foydalanuvchi maʼlumotlari va xususiyatlari tahrirlash


Foydalanuvchilar tahrirlash

Medium oʻz veb-saytida rasmiy foydalanuvchi statistikasini eʼlon qilmaydi. AQSh bloglariga koʻra, 2016-yilda platformaga oyiga 60 millionga yaqin tashrif buyuruvchi tashrif buyurgan.2015-yilda foydalanuvchilarning umumiy soni 25 millionga yaqin edi.


Platformani tahrirlash

Platformalik dastur onlayn tarzda tahrirlashda toʻliq WYSIWYG foydalanuvchi interfeysini taqdim etadi, chunki foydalanuvchi boy matn formatida foydalanuvchi tahrirlash uchun turli xil variantlar mavjud.

Yozuv eʼlon qilingandan soʻng, u Twitter ijtimoy tarmoq saytiga oʻxshash tarzda boshqa odamlar tomonidan tavsiya etilishi va baham koʻrilishi mumkin. Xabarlar Reddit vebsaytiga oʻxshash tarzda qayta ishlash mumkin va tarkibni Tumblr kabi bir xil mavzuga tayinlash mumkin.

2017-yil avgust oyida Medium „Tavsiya qilish“ tugmachasini „clap“ funksiyasi bilan almashtirdi, bu funksiyani o‘quvchilar bir necha marta bosish orqali maqoladan qanchalik zavqlanganini ko‘rsatishlari mumkin. Medium mualliflarga qancha „claps“ olganiga qarab to‘lashini eʼlon qildi.

Foydalanuvchilar Facebook yoki Google hisobidan foydalanib yangi hisob yaratishlari mumkin. Foydalanuvchilar Medium.com mobil ilovasi orqali roʻyxatdan oʻtayotganda elektron pochta manzili orqali ham roʻyxatdan oʻtishlari mumkin.

Aʼzoliklarni tahrirlash

Medium foydalanuvchilarga oylik 5 dollar yoki yillik 50 dollar evaziga aʼzo boʻlish uchun obunalarni taklif qiladi. Medium aʼzoligi bilan "eksklyuziv kontent, mashhur hikoyalarning audio rivoyatlari va yaxshilangan xatchoʻplar boʻlimiga" kirish imkoniyati yoqilgan.

Hamkorlik dasturini tahrirlash[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oʻrta Hamkorlik Dasturi Mediumning oʻz yozuvchilari uchun kompentatsiya dasturidir. Hamkorlik dasturi mualliflari,Oʻrta aʼzolar oʻz ishlarini qanchalik chuqur oʻqiganiga qarab maosh olardilar. Agar aʼzolar uzoqroq oʻqisa, yozuvchilar koʻproq pul olardilar. Medium har bir aʼzoning obuna toʻlovining bir qismini ularga har oyda eng koʻp oʻqiydigan yozuvchilarga taqsimlaydi.


Medium tahrirlash senzurasi

Malayziya tahriri

2016-yil yanvar oyida Medium Malayziya Aloqa va Multimedia Komissiyasidan (MCMC) Saravak Reportida chop etilgan maqolalardan biri uchun olib tashlash bildirishnomasini oldi. Sarawak Report oʻz maqolalarini 2015-yil iyul oyidan beri, oʻz veb-sayti Malayziya hukumati tomonidan bloklanganidan beri Mediumda joylashtirgan. Unda Malaysiya Development Berhad (1MDB) davlat investitsiya jamgʻarmasi bilan bogʻliq pullar Bosh vazir Najib Razzoqning bank hisoblariga tushgani haqida xabar berilgan edi.

Misr tahriri

2017-yilning iyun oyidan boshlab, Misr hukumati tomonidan amalga oshirilgan bosim ostida Medium va 60 dan ortiq OAV veb-saytlari Misrda bloklangan. Bloklangan saytlar roʻyxatiga Al-Jazira, The Huffington Post ning Arabcha sayti va Mada Masr ham kiradi. Medium 2022-yilning oxirida, 2022-yil noyabridan boshlab yana sotuvga chiqarildi.

Xitoy tahriri

2016-yil aprel oyida Medium sayti Xitoyda bloklangan edi, sizib chiqqan Panama hujjatlaridan maʼlumot saytda chop etilgan.

Albaniya tahriri

Albaniya audiovizual media maʼmuriyati 2020-yilning 19-21-aprelida Albaniyada Mediani blokladi.

Vyetnam tahriri

2020-yil oxiriga kelib, Medium Vyetnamdagi baʼzi internet provayderlar tomonidan bloklangani xabar qilindi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „A Medium Corp – Company Profile and News – Bloomberg Markets“. Bloomberg. Qaraldi: 2021-yil 15-noyabr.
  2. Sussman, Ed „The New Rules of Social Journalism“. Pando Daily. 2014-yil 30-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 29-mart.