Makao masjidi va qabristoni

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Masjid
Makao masjidi va qabristoni
Joylashuvi 22°12′10″N 113°33′16″E / 22.20278°N 113.55444°E / 22.20278; 113.55444 G OKoordinatalari: 22°12′10″N 113°33′16″E / 22.20278°N 113.55444°E / 22.20278; 113.55444 G O
Manzil 4 Ramal Dos Moros, Nossa Senhora de Fátima, Makao, Xitoy
Binokorlik ???—1980-yil[1]
Makao masjidi
Makao musulmonlar qabristoni

Makao masjidi va qabristoni (xitoycha: 澳門伊斯蘭清真寺及墳場; portugalcha: Mesquita e Cemitério de Macau) – Nossa Senhora de Fátima cherkovi hududida joylashgan Xitoyning Makao shahridagi yagona masjid va musulmon qabristoni.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Makao masjidi Portugaliya armiyasi bilan kelgan musulmonlar tomonidan qurilgan, deb ishoniladi. Dastlab bu musulmonlar Janubiy Osiyodan armiyaga jalb qilingan. Kompleksda, shuningdek, musulmon qabristoni mavjud boʻlib, baʼzi qabrlar yuzlab yillar oldin boʻlgan, bu Islom Makaoga yuzlab yillar oldin kelganligini koʻrsatadi[2].

1996-yilda IAM masjidni qayta qurish rejasini Portugaliya Makao hukumatiga taqdim etdi, ammo tasdiqlanmadi. Makaoda tobora koʻpayib borayotgan musulmonlarni joylashtirish uchun IAM 2006-yilda hozirgi masjid binosiga tutash hududda yangi kattaroq masjid qurish uchun hukumatdan ruxsat soʻrab murojaat qildi. 2007-yilning oxirida Makao masjidi taʼmirlandi.

Kelajakda yangi masjidning umumiy maydoni 1881 m2, balandligi 50 metr boʻlgan va 600 nafargacha namozxonni sigʻdira oladigan Makao uchun zamonaviyroq masjid boʻlishi rejalashtirilgan. Shuningdek, ikki barobar kattalashtirish rejada mavjud. Islom markazi, arzon halol restoran, 30 xonali yotoqxona va sinfxona hamda 127 metr balandlikdagi 38 qavatli turar-joy binosi quriladi[3][4].

COVID-19 pandemiyasi paytida Makao hukumati masjidni bir oyga yopishni buyurdi[5].

Arxitekturasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Makao masjidi va qabriston hududi Aomin masjidi, masjidning kengaytirilgan maydoni, Aomin musulmon qabristoni, Aomin Islom uyushmasi shtab-kvartirasi, tahoratxonasi, badminton maydoni va oʻyin maydonchasidan iborat. Makao masjidining oʻlchami taxminan 6,5 x 12 metr boʻlib, 100 ga yaqin namozxonni sigʻdira oladi[6]. Makao masjidi va qabristoniga kirish eshigi Halima binti Shayk tomonidan 1973-yil 27-iyunda Odam Shayx xotirasiga bagʻishlangan.

Faoliyatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Makao Islom uyushmasi shtab-kvartirasi

Makao masjidida Makao Islom uyushmasining shtab-kvartirasi joylashgan (IAM; xitoycha: 澳門伊斯蘭會; portugalcha: Associação Islâmica de Macau), masjidning kundalik faoliyatini boshqaradi[7]. Uyushma 1935-yilda Portugaliyaning Makao shahrida tashkil etilgan[8][4]. Uyushmaga Gonkongdagi Gonkong islom ittifoqi moliyaviy yordam beradi[9].

Yakshanba kuni dam olish kunlarida masjidga koʻproq odamlar ish kunlarida yoki toʻyda va Qurbon hayiti kabi katta islomiy bayramlarda ish vaqtining zichligi sababli tashrif buyurishadi[10]. Ularning aksariyati Qur’on oʻqish yoki islomshunoslik bilan shugʻullanadi[11][12][13]. Qurbon hayiti paytida musulmonlar qurbonlik qilishadi[14].

Transporti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kelajakda Makao masjidi va qabristoniga Makao LRT ning Zona do Nordeste stantsiyasidan xizmat koʻrsatiladi. Biroq, LRT Macau Line loyihasi toʻxtatildi.

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Macau Mosque and Muslim Cemetry, Macau Special Administrative Region, Macau – Islamic Centers, Masjids Mosques, Muslim Owned Businesses, Islamic Schools and Colleges“. Islamicfinder.org (2013-yil 15-mart). 2016-yil 2-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 21-aprel.
  2. „Macau Mosque – Mosques in China“. muslim2china.com. Qaraldi: 2014-yil 21-aprel.
  3. Fazle Elahi Ahmad. „Muslim Population“. Islamicpopulation.com. Qaraldi: 2014-yil 21-aprel.
  4. 4,0 4,1 „Yearbook 2003“. 2013-yil 26-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 25-dekabr. (PDF).
  5. Pinheiro, Gonçalo Lobo. „Covid-19 has shrunken Macau's Islamic community“. Plartaforma (2020-yil 28-avgust). Qaraldi: 2021-yil 1-sentyabr.
  6. „Segala berkaitan Muslim di Macau yang anda perlu tahu sebelum ke sana !“ (ms). Surga Route (2020-yil 27-may). Qaraldi: 2021-yil 1-sentyabr.
  7. „Islamic Association of Macau – Islamic Centers, Masjids Mosques, Muslim Owned Businesses, Islamic Schools and Colleges“.
  8. Humphrey, Gilbert. „What Ramadan and Eid-al-Fitr mean to Macao's Muslims“. The Macao News (2023-yil 20-aprel). Qaraldi: 2023-yil 1-avgust.
  9. „Islamic Union of Hong Kong (IUHK)“. The Incorporated Trustees of the Islamic Community Fund of Hong Kong. Qaraldi: 2021-yil 1-sentyabr.
  10. Pinto. „Muslims gather to celebrate Eid al-Adha in Macau“. Macau Daily Times (2015-yil 25-sentyabr). Qaraldi: 2021-yil 1-sentyabr.
  11. Sasongko. „Denyut Islam di Macau“ (id). Republika.co.id (2016-yil 19-sentyabr). Qaraldi: 2021-yil 1-sentyabr.
  12. „Macau's Muslims celebrate 'Festival of Sacrifice'“. Macau Daily Times (2010-yil 19-noyabr). Qaraldi: 2014-yil 21-aprel.
  13. „Masjid Gerbang Empat Bahasa: Lawatan ke Masjid-masjid di Mancanegara (4)“. Wisata.kompasiana.com. 2013-yil 26-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 21-aprel.
  14. Lau. „Local Muslim community celebrates Eid al-Adha“. Macau Daily Times (2014-yil 6-oktyabr). Qaraldi: 2021-yil 30-avgust.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]