Lenin haykali Riga

Tashqi tasvir
	Латвия, Рига.; Демонтаж памятника В. И. Ленину.; 25 августа 1991 года

V. I. Lenin haykali — 1950-yilda Latviya Sovet Sotsialistik respublikasi poytaxti Riga markazida oʻrnatilgan yodgorlik. Sobiq Lenin koʻchasi va Kirov koʻchasi (hozirgi Elizabeth) chorrahasida oʻrnatilgan. 1991-yilda demontaj qilingan.

Yodgorlik mualliflari: meʼmor — Ernest Shtalberg, haykaltaroshlar — Veniamin Bogolyubov va Vladimir Ingal.

Yodgorlik tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

V. I. Leninning haykaltaroshlar V. Ya. Bogolyubov va V. VA. Ingal modeli loyihasiga koʻra bronza haykali quyilgan. Haykal Leningraddagi M. G. Manizer nomli, Qizil bayroq ordenli „Monumentskulptura“ badiiy quyma tajriba zavodida quyilgan.

Yodgorlik Latviya respublikasi poytaxti Riga shahrining markaziy xiyobonida, Ozodlik monumentidan joʻka xiyobonining qarama-qarshi tomonida, Nativity sobori va hozir Latviya Respublikasi Vazirlar Mahkamasi joylashgan maʼmuriy binodan uncha uzoq boʻlmagan joyda oʻrnatilgan.

Yodgorlik tagkursisi yuqori darajadagi binolar uchun ishlatiladigan qizil Shroksha kvartsiti bilan qoplangan. Bunday kvartsit SSSRning 1937-yil (Parij) va 1939-yilgi (Nyu-York) Butunjahon koʻrgazmalaridagi pavilonlarida, shuningdek, Moskva metro stantsiyalarida ishlatilgan.

V.I.Lenin haykalining tantanali ochilishi 1950-yil 20-iyulda, Latviya Sovet Sotsialistik Respublikasi eʼlon qilinganligining oʻn yilligi arafasida (21-iyul) boʻlib oʻtgan.

Oʻsha vaqtda urf boʻlgan sovet anʼanalariga muvofiq, shaharliklar qariyb qirq yil davomida davlat bayramlari va unutilmas sanalarda yodgorlik poyiga gullar keltirishgan. Meʼmor bu holatni ham inobatga olgan. Tantanali tadbirlar chogʻida qizil granitdan yasalgan poydevorning keng supasiga gullar qoʻyilgan.

1991-yil 25-avgustda yodgorlik demontaj qilingan^[1]. Demontaj paytida shikastlangan haykal Riga shahar chekkasidagi omborlardan birida saqlanmoqda^[2].

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ „О памятниках В. И. Ленину в Риге“. 2021-yil 16-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 28-oktyabr.
↑ „Livejournal. Восстановят ли в Риге памятник Ленину?“. 2012-yil 15-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 28-oktyabr.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Leninu V. I. pamyatnik // Riga : Ensiklopediya = Enciklopēdija Rīga / [per. s latish. ; gl. red. P. P. Yeran]. — Riga : Glavnaya redaksiya ensiklopediy, 1989. — S. 423-424. — ISBN 5-89960-002-0.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Lenin haykali Riga haqida Vikipediyaning qardosh loyihalarida koʻproq bilib oling
	Maʼno va tarjimalari Vikilugʻatda
	Media fayllar Vikiomborda
	Taʼlim resurslari Vikiversitetda
	Xabarlar Vikiyangiliklarda
	Iqtibos, maqol va matallar Vikiiqtibosda
	Asarlar matnlari Vikimanbada
	Kitob va darsliklar Vikikitobda

[1] „О памятниках В. И. Ленину в Риге“. 2021-yil 16-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 28-oktyabr.

[2] „Livejournal. Восстановят ли в Риге памятник Ленину?“. 2012-yil 15-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 28-oktyabr.

[1]

[2]