Kirk Douglas

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kirk Douglas
Tavalludi
Issur Danielovitch

1916-yil 9-dekabr
Vafoti 2020-yil 5-fevral
Beverly Hills, California, AQSh
Fuqaroligi AQSh
Kasbi
  • Aktyor
  • rejissyor
  • prodyuser
  • ssenariy muallifi
  • xayriyachi
Faoliyat yillari 1944-yildan 2008-yilgacha
Partiyasi Demokratik partiya
Turmush oʻrtogʻi

Diana Douglas (turm.1943 — ajr.1951)

Anne Buydens (1954)
Bolalari 4 ta
Otasi Harry Danielovitch
Onasi Bertha Sanglel
Imzosi

Kirk Douglas (talaffuzi: Kirk Duglas; asl ismi: Issur Danielovitch talaffuzi: Issur Danielovich; 1916-yil 9-dekabr — 2020-yil 5-fevral) amerikalik aktyor va kinorejissyor. Qashshoq bolaligidan soʻng u Barbara Stanwyck bilan „The Strange Love of Martha Ivers“ (1946) filmida debyut qildi. Douglas tez orada 1950-yillarda jiddiy dramalar, jumladan, gʻarbiy va urush filmlari bilan mashhur boʻlgan yetakchi yulduzga aylandi. Faoliyati davomida u 90 dan ortiq filmlarda suratga tushgan va „portlovchi aktyorlik“ uslubi bilan tanilgan. U Amerika Kino Instituti tomonidan Klassik Gollivud kinosining 17-eng buyuk erkak yulduzi deb topildi va roʻyxatdagi eng yuqori oʻrinni egallagan tirik odam edi.

Douglas „Champion“ (1949) filmidagi vijdonsiz boks qahramoni roli uchun xalqaro yulduzga aylandi, bu esa unga „Eng yaxshi aktyor“ nominatsiyasida Oskar mukofotiga birinchi nominatsiyasini keltirdi. Uning boshqa ilk filmlari orasida "Our of the Past" (1947), "Young Man with a Horm" (1950), Lauren Bacall va Doris Day bilan o‘ynagan, „Ace in the Hole“ (1951) va "Detective Story" (1951) kiradi. U „The Bad and the Beutiful“ (1952) filmidagi dramatik roli uchun Lana Turner bilan birgalikda ikkinchi Oskar nominatsiyasini oldi va „Oltin globus“ mukofotini qoʻlga kiritgan „Lust for Life filmida (1956) Vincent van Gogh roli uchun „dramadagi eng yaxshi aktyor“ nominatsiyasida uchinchi mukofotni oldi. U, shuningdek, James Mason bilan „20,000 Leagues Under the Sea“ (1954) sarguzasht filmida rol oʻynagan.

Yoshligi va taʼlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Douglas Issur Danielovich (belaruscha: Іссур Даніелавіч, ruscha: Иссур Даниелович)[1], 1916-yil 9-dekabr Nyu-Yorkda Bryna „Bertha“ va Herschel „Harry“ Danielovitchning oʻgʻli boʻlib dunyoga kelgan[2][3][4]. Uning ota-onasi Rossiya imperiyasidagi (hozirgi Belarusiya) Mogilev gubernatorligining Chavusi shahridan muhojirlar boʻlgan[5][6][7] va oila uyda yahudiy tilida gaplashardi[8][9][10]. Douglas yetti farzandning toʻrtinchi farzandi va yagona oʻgʻil edi[11][12]. Uning oltita opa-singillari bor[13], uchta katta va uchta kichik: Pesha „Bessie“, Kaleh „Katherine“, Tamara „Mary“, Siffra „Frieda“[14], Haska „Ida“ va Rachel „Ruth“[15][16][17].

Ilgari koʻchib kelgan otasining akasi Demsky familiyasidan foydalangan, Douglasning oilasi Qoʻshma Shtatlarda uni qabul qilgan[18]. Douglas Izzy Demsky sifatida oʻsgan va Ikkinchi Jahon urushi paytida Amerika Qoʻshma Shtatlari dengiz flotiga kirishdan oldin oʻz ismini qonuniy ravishda Kirk Douglasga oʻzgartirgan[19].

1988-yilgi avtobiografiyasida „The Ragmanʼs Son“ Douglas ota-onasi va olti opa-singillari bilan Amsterdamda yashagan dastlabki yillarida boshdan kechirgan qiyinchiliklarni qayd etadi:

Douglasning kollej bitiruv fotosurati, 1939-yil

Rossiyada ot savdosi bilan shug‘ullangan otam o‘ziga ot va kichik arava olib, eski lattalar, metall parchalar, nikel, keraksiz narsalarni, tiyinga sotib olib, kambag'al bo‘lib qoldi... Hatto Burgut ko‘chasida ham, shaharning eng kambag'al qismida, barcha oilalar kurashayotgan joyda, kambag'allikning eng past pog'onasida edi. Men esa kambag'alning o'g'li edim.

Shaxsiy hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Anne Buydens va Douglas 2003-yilda davlat xizmati uchun Jefferson mukofotlarini topshirish marosimida

"The Ragmanʼs Son" filmida Duglas o‘zini „Son“ deb taʼriflab, „Men Gollivuddagi eng yoqtirmaydigan aktyorman. Va men buni juda yaxshi his qilyapman. Chunki bu menman… Men tajovuzkor boʻlib tugʻilganman va men tajovuzkor boʻlib oʻlaman“ degan. Burt Lancaster bir marta shunday degan edi: „Kirk birinchi boʻlib sizga u juda qiyin odam ekanligini aytadi. Men esa ikkinchi bo‘lardim[20].“ Douglasning shafqatsiz shaxsi uning qashshoqlikda yashagan qiyin tarbiyasi va yoshligida Kirkga beparvo boʻlgan tajovuzkor ichuvchi otasi bilan bogʻliq[21]. Douglasning soʻzlariga koʻra, „ichimda juda koʻp gʻazab bor edi, men oshkor etishdan qoʻrqdim, chunki otamda bu juda koʻp va kuchliroq edi“[21]. Douglasning intizomi, zukkoligi va hazil tuygʻusi ham tez-tez eʼtirof etilgan.

Filmografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2014-yilgi maqolasida Douglas aktyorlik faoliyati davomida eng gʻururlangan filmlar sifatida: „The Strange Love of Martha“, „Champion“, „Ace in Hole“, „The Bad and tha Beautiful“, „Act of Love“, „20,000 Leagues Under the Sea“, „The Indian Fighter“, „Lust for Life“, „Paths of Glory“, „Spartacus“, „Lonely Are the Brave“ va „Seven Days in May“ filmlarini keltirdi[22].

Radio chiqishlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yil Dastur Epizod/manba
1947 Suspense "Community Property"[23]
1950 Screen Directors Playhouse Champion[24]
1950 Suspense The Butcher’s Wife[24]
1952 Lux Radio Theatre Young Man with a Horn[25]
1954 Lux Radio Theatre Detective Story[24]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Kirk Douglas honoured by World Jewish Congress“. BBC (2016-yil 10-noyabr). Qaraldi: 2018-yil 10-may.
  2. Kirk Douglas profile, Filmreference.com; accessed July 25, 2016.
  3. Kirk Douglas. The Ragman's Son: An Autobiography, 1988 — 16 bet. ISBN 978-0671637170. 2020-yil 15-fevralda qaraldi. 
  4. „Kirk and Michael Douglas“. Land Of Ancestors – Belarus (2012-yil 17-noyabr). 2014-yil 3-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 6-dekabr.
  5. Paskin. „Hollywood gladiator Kirk Douglas has his eyes set on a third barmitzvah“. The Jewish Chronicle (2012-yil 20-sentyabr). Qaraldi: 2018-yil 25-may.
  6. Plessel. „5 reasons to celebrate actor Kirk Douglas on his 100th birthday“. Los Angeles Daily News (2016-yil 8-dekabr). Qaraldi: 2018-yil 10-may.
  7. Darrach. „Kirk Douglas“. People (1988-yil 3-oktyabr). Qaraldi: 2018-yil 10-may.
  8. Spence. „A Legend Looks Back: A Visit With Kirk Douglas“. The Jewish Daily Forward (2007-yil 18-iyul). Qaraldi: 2014-yil 6-dekabr.
  9. Farndale, Nigel. „Kirk Douglas: in 'pretty good shape' at 94“. The Telegraph (2011-yil 23-iyul). 2022-yil 10-yanvarda asl nusxadan arxivlangan.
  10. „Other Celebrity Houses of Worship“. seeing-stars.com. Qaraldi: 2012-yil 4-dekabr.
  11. Berkvist, Robert. „Kirk Douglas, a Star of Hollywood's Golden Age, Dies at 103“ (en-US). The New York Times (2020-yil 5-fevral). 2020-yil 6-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-fevral.
  12. Freeman. „Kirk Douglas: 'I never thought I'd live to 100. That's shocked me'“. The Guardian (2017-yil 12-fevral). Qaraldi: 2018-yil 10-may.
  13. Walsh. „Kirk Douglas Kids & Family: 5 Fast Facts You Need to Know“ (en-US). Heavy.com (2020-yil 6-fevral). Qaraldi: 2022-yil 11-fevral.
  14. Grondahl, Paul „Funeral for Kirk Douglas' sister in Albany“ (en-US). Times Union (2015-yil 23-sentyabr). Qaraldi: 2022-yil 11-fevral.
  15. „Guideposts Remembers: Kirk Douglas“ (en). Guideposts (2016-yil 8-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 11-fevral.
  16. „Kirk Douglas“. www.jewishvirtuallibrary.org. Qaraldi: 2022-yil 11-fevral.
  17. Tugend. „Kirk Douglas, an iconic star who reconnected to Judaism after near-fatal crash“. The Times of Israel.
  18. Douglas, Kirk. Letʼs Face It, John Wiley & Sons (2007); ISBN 0470084693.
  19. Douglas, Kirk. Let's face it: 90 years of living, loving, and learning. John Wiley and Sons, 2007 — 3 bet. ISBN 978-0470084694. 
  20. Darrach. „Kirk Douglas“. People (1988-yil 3-oktyabr). Qaraldi: 2019-yil 20-may.
  21. 21,0 21,1 Turan, Kenneth. „The Wrath of Issur: The Ragman's Son by Kirk Douglas“. Los Angeles Times (1988-yil 14-avgust). Qaraldi: 2019-yil 20-may.
  22. Douglas, Kirk. „I've Made About 90 Feature Films, but These Are the Ones I'm Proudest Of“. The Huffington Post (2014-yil 9-dekabr). Qaraldi: 2015-yil 12-iyul.
  23. „Suspense – Community Property“. Escape and Suspense!. Qaraldi: 2020-yil 5-fevral.
  24. 24,0 24,1 24,2 „Those Were the Days“. Nostalgia Digest. 42-jild, № 4. Autumn 2016. 35-bet.
  25. Kirby, Walter. „Better Radio Programs for the Week“. The Decatur Daily Review (1952-yil 2-mart), s. 42. Qaraldi: 2015-yil 28-may. Andoza:Open access