Kanada — Misr munosabatlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kanada — Misr munosabatlari

Misr
Kanada

Kanada — Misr munosabatlari Kanada va Misr oʻrtasidagi tashqi aloqalardir. Har ikki davlat 1954-yilda oʻz poytaxtlarida elchixonalarni ochgan. Kanadaning Qohirada elchixonasi bor. Misrning Ottavada elchixonasi va Monrealda Bosh konsulligi bor. Garchi ikkalasi ham Britaniya imperiyasining bir qismi boʻlgan boʻlsa-da, faqat Kanada Hamdoʻstlikning bir qismidir, Misr tashkilotga aʼzo emas.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kanada va Misr birinchi marta 1954-yilda 1952-yilgi Misr inqilobi va Misr monarxiyasi taxtdan voz kechganidan keyin diplomatik aloqalarni oʻrnatdilar va shu tariqa Prezident Jamol Abdul Nosir boshchiligidagi Misr Respublikasini tuzdilar[1]. Ularning ikkalasi ham oʻzlarining poytaxtlarida, Kanadaning Qohirada va Misrning Ottavadagi elchixonasida vakolatxona ochdilar. Ikki davlat yaxshi munosabatlarga ega edi, ammo Kanada 1956-yildagi Suvaysh inqiroziga aralashdi. Nosir Suvaysh kanalini milliylashtirdi. Bunga javoban Fransiya, Buyuk Britaniya va Isroil Misrga qarshi harbiy harakatlar boshladilar[2].

Kanada Fransiya, Buyuk Britaniya va Isroilning Misrga qarshi harakatlarini qoraladi va jangovar harakatlar tugagandan soʻng Kanada tashqi ishlar vaziri Lester B.Pirson Birlashgan Millatlar Tashkilotiga Birlashgan Millatlar Tashkilotining Favqulodda Kuchlarini (UNEF) yaratishni taklif qildi. Tashkilotning vazifasi Misr hududi va bosib olingan hududda Misr kuchlari va Isroil kuchlari oʻrtasida vosita vazifasini bajaradi[3]. Kanada UNEF missiyasiga katta miqdordagi qoʻshinni yuborishga vaʼda berdi. 1967-yil 16-mayda Misr UNEFning barcha kuchlarini Misr hududidan olib chiqishga buyruq berdi va ularning aksariyati olti kunlik urush boshlanishidan oldin chekinishdi[4].

2010—2012-yillar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kanada Misrga yordam berdi. 2010—2011-yillarda Kanadadan Misrga rasmiy taraqqiyot yordami 17 million AQSH dollariga baholanmoqda. Yordam mikromoliyalashtirishga, xususiy sektorning kichik korxonalarda oʻsishiga yordam berishga, kadrlar tayyorlash, oʻqitish va savodxonlikni oshirishga qaratilgan[5].

2013-yilgi davlat toʻntarishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kanada hukumati Misr harbiylari tomonidan prezident Muhammad Mursiyning hokimiyatdan agʻdarilganini tasvirlash uchun „toʻntarish“[6] soʻzini ishlatganlar orasida edi. Biroq, toʻntarishdan keyingi haftalarda Kanada hukumati yangi rejimning qonuniyligiga shubha qilmadi va buning oʻrniga tinchlik va muloqotga umumiy chaqiriqlarga kirishdi[7].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Hilliker, John. Canada's Department of External Affairs: Coming of Age, 1946-1968. (Institute of Public Administration of Canada) McGill-Queen's University Press, 1995 — 98 bet. ISBN 0-7735-0738-8. 2-fevral 2011-yilda qaraldi. 
  2. ↑ Hillmer, Norman. Pearson: the unlikely gladiator. McGill-Queen's University Press, 1999 — 26 bet. ISBN 0-7735-1768-5. 
  3. ↑ Chandra, Satish. International conflicts and peace making process: role of the United Nations, 1st, Mittal Publications, 2006 — 29 bet. ISBN 978-81-8324-166-3. 2-fevral 2011-yilda qaraldi. 
  4. ↑ „Canada-Egypt Relations“. Government of Canada (11-iyun 2010-yil). 2011-yil 1-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-fevral 2011-yil.
  5. ↑ „Canada's development assistance in Egypt“. Acdi-cida.gc.ca (16-avgust 2016-yil). 2014-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-oktabr 2016-yil.
  6. ↑ „Canada Calls for Calm after Egyptian Coup“. International.gc.ca (5-iyul 2013-yil). Qaraldi: 1-oktabr 2016-yil.
  7. ↑ „Egyptian ambassador lauds 'prudent' diplomatic stance by Canada in wake of coup | National Post“. News.nationalpost.com. Qaraldi: 1-oktabr 2016-yil.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Kanada_—_Misr_munosabatlari&oldid=3273871" dan olindi