Jakarta xalqaro stadioni

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Jakarta xalqaro stadioni (JIS)
SJakarta xalqaro stadioni
Fayl:Jakarta International Stadium Logo.png
Oldingi nomlari Jakarta BMW Stadium (rejalashtirish bosqichi)
Manzili Tanjung Priok, North Jakarta, Indoneziya
Koordinatalari 6°7′31.1″S 106°51′36.4″E / 6.125306°S 106.860111°E / -6.125306; 106.860111 G OKoordinatalari: 6°7′31.1″S 106°51′36.4″E / 6.125306°S 106.860111°E / -6.125306; 106.860111 G O
Jamoat transporti Andoza:Rint JIS
Andoza:Rint JIS (under construction)
Operator PT Jakarta Propertindo (JAKPRO)
Sigʻimi 82,000
Chim turi Hybrid grass
Konstruksiya
Buzilgan joy 14-mart, 2019-yil (5 yil avval) (2019-03-14)
Qurilgan September 2019 – April 2022
Ochilgan 13-aprel, 2022-yil (2 yil avval) (2022-04-13) (soft opening)
24-iyul, 2022-yil (20 oy avval) (2022-07-24) (grand opening)
Qurilish qiymati Rp 4.5 trillion ($312 million)
Arxitektor PDW Architects
Asosiy pudratchilar Joint operation by PT WIKA Gedung, PT PP (Pembangunan Perumahan) and PT Jaya Konstruksi
Ijarachilar
Persija Jakarta (2022–present)
Indonesia national football team (selected matches)

Jakarta xalqaro stadioni (indonezcha: Stadion Internasional Jakarta) Tanjung Priok, Jakarta, Indoneziyadagi tomga tortiladigan futbol stadioni. Bu PSSI va PT JAKPRO oʻrtasidagi kelishuvdan soʻng, avvalgi stadioni Gelora Bung Karno stadionidan koʻchib oʻtgan Persija Jakartaning uy maydoni va vaqti-vaqti bilan Indoneziya milliy futbol jamoasining uyi boʻlib, ob’ektdan foydalanish boʻyicha[1]. Stadion 82 000 tomoshabinga moʻljallangan boʻlib, u Indoneziyadagi eng katta va Osiyodagi eng katta futbol oʻziga xos stadionlaridan biriga aylandi[2][3].

Stadion qurilishi stadionga yoʻl ochish uchun uylari buzib tashlangan sobiq bosqinchilarning yerga oid nizolar va jamoaviy daʼvolari tufayli kechiktirildi[4]. Stadion qurilishi 2019-yil sentabrida boshlangan va 2022-yil aprelida yakunlangan[5]. Koʻp kechikishlar va tayyorgarliklardan soʻng, stadion 2022-yil 24-iyulda tantanali ochilish marosimi uchun ochildi[6].

Stadion majmuasi 22 gektar maydonda qurilgan va stadion binosining oʻzi 375.7 m2 (4,044 kv. ft) ga qurilgan[7]. Ushbu stadion Osiyodagi eng katta sigʻimli, tom qismi yopiladigan stadioni va sigʻimi boʻyicha dunyodagi Arlington, Texasdagi AT&T stadionidan keyingi ikkinchi eng katta yopiladigan tomga ega stadion hisoblanadi.

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oldindan qurish va rejalashtirish[tahrir | manbasini tahrirlash]

2000-yillarning oxiri, 2010-yillarning boshlarida BMW Park yaqinidagi 26,5 gektar maydonda Persija Jakarta uchun yangi uy stadioni qurish rejalari paydo boʻldi (indonezcha: Taman BMW (Bersih, Manusiawi dan Berwibawa)). Shimoliy Jakartaning Tanjung Priok shahrida, soʻnggi bir necha yil davomida noqonuniy ravishda uylar qurilgan[8]. Stadion yuqorida tilga olingan qoʻshni park nomi bilan „BMW Stadium“ deb nomlanishi kerak boʻlgan va 2013-yilda qurilishi va 2015-yilda yakunlanishi rejalashtirilgan edi[9]. Stadion rejalashtirilgan sigʻimi dastlab 50 000 edi va dastlab yugurish yoʻlakchasi boʻlishi rejalashtirilgan edi. Ushbu stadion Jakarta metropoliteni poyezd deposi uchun buzib tashlangan Lebak Bulus stadionining oʻrnini egallashi kerak edi.

2014-yilga kelib, stadionning qurilishi boshlanmadi, chunki yerning egasi sobiq bosqinchilar va shahar hukumati tomonidan haligacha bahslashmoqda edi. 2018-yilgi Osiyo oʻyinlari uchun 80 000 sigʻimga ega boʻlgan yangi dizayndagi stadionni qurish boʻyicha yangi rejalar muhokama qilingan edi[10], biroq keyinchalik bu rejalar ham bekor qilingan va hukumat 2016-yil oxirida „Gelora Bung Karno“ stadionini rekonstruksiya qilishga qaror qildi.

Bir necha ketma-ket muvaffaqiyatsiz rejalashtirish va qurilishni tashkillashtirishdan soʻng nixoyat yer mojarosi tugadi va 2017-yilda qurilish uchun kerkali yer maydoni tozalashga tayyor boʻldi va keyinchalik sobiq yer egalarining binolari buzildi. Yer tozalanganidan ikki yil oʻtib, yillar davomidagi oldingi loyiha loyihalaridan farqli oʻlaroq, 82 ming sigʻimga ega, tomi tortiladigan va yugurish yoʻlagisiz stadionning rasmiy rejasi eʼlon qilindi. Yangi ishlab chiqilgan loyihaga „Jakarta xalqaro stadioni“ nomi berildi va 2019-yil 14-martda Jakarta gubernatori Anies Baswedan qurilishni boshlab yubordi[11]. Qurilish boshlanganidan beri Kampung Bayamning jabrlangan qoʻshni aholisi yetkazilgan zarar uchun tovon puli soʻragan va koʻpchilik aholi keyinchalik hududni tark etgan[12][13].

Qurilish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Stadion qurilishi RE Martadinata koʻchasidan 2021-yil fevral oyida koʻrilgan.

Stadion qurilishi 2019-yilning sentyabr oyida boshlangan. Stadion qurilishi COVID-19 pandemiyasi davrida ham toʻxtatilgani yoʻq, garchi xavfsizlik choralari koʻrilgan va ishchilar tibbiy koʻrikdan oʻtkazilgan boʻlsada[14], Pandemiya sababli qurilish ishlari sekinlashdi, qurilishda ishchilar sonining kamayishi va qurilish materiallarini etkazib berish va loyiha uchun tashish kechikishi sabab boʻldi. Ushbu muammo taxminiy ochilish sanasini 2021-yil oktyabridan 2022-yil apreliga koʻchirdi.

2021-yil 4-iyun kuni poʻlatdan yasalgan tom qismini koʻtarish boshlandi. Uch bosqichli yuk koʻtarish 2021-yil 17-iyunda, boshlanganidan salkam 2 hafta oʻtib yakunlandi. Asosiy trassning umumiy massasi 3900 tonna va uzunligi 70 metr (230 ft). Jakarta gubernatori Anies Basvedanning taʼkidlashicha, bunday ogʻir koʻtarilish dunyodagi stadion tomida qilingan eng katta va eng ogʻir yuk boʻlgan[15] va 2021-yil 28-iyulda Stadion tom qismining eng ogʻir yuk koʻtarilishi boʻyicha MURI rekordini qoʻlga kiritgan.

2021-yil 10-dekabrda lavha tomning qurilishi yakunlandi, stadion qurilishi esa 87,85% ga yetdi[16]. Ertasi kuni ovoz tizimi, projektorlar va gibrid oʻtlar sinovdan oʻtkazildi, Padi rok guruhining vokalisti Fadli stadionda qurilish ishchilari uchun chiqish qildi[17].

Ochilish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Stadion 2021-yil 11-dekabrda yumshoq ochilishi rejalashtirilgan edi, ammo ochilishdan bir hafta oldin hukumat Omicron variantining avj olishi sababli uni kechiktirishga qaror qildi[18]. Yumshoq ochilish sanasi 2022-yil 6-fevralga[19][20] kechiktirildi, ammo keyinchalik COVID-19 holatlari koʻpayganligi sababli yana kechiktirildi[21].

Stadion nihoyat 2022-yil 13-aprelda Indoneziya, Barselona, Bali Yunayted va Atletiko Madrid yoshlar terma jamoalari ishtirokidagi 2021-yilgi Xalqaro yoshlar chempionatining birinchi oʻyiniga toʻgʻri kelib, yumshoq tarzda ochildi. U 2022-yil 13-19 aprel kunlari boʻlib oʻtdi. Chempionatning guruh bosqichi oʻyinlari Balidagi yangi taʼmirdan chiqarilgan Kapten I Wayan Dipta stadionida oʻtkazilishi rejalashtirilgan edi, biroq stadion COVID-19 cheklovlari tufayli olib qoʻyildi[20]. Tadbir tashkilotchisi, Pancoran Soccer Field rahbari Gede Vidiadening aytishicha, musobaqa „dunyoga Yevropa sifatidagi stadionlar Indoneziya ramzi boʻlishini koʻrsatish uchun“ stadionda oʻtkazildi[22]. 2022-yil 19-aprel kuni „Barselona U-18“ yoshlar jamoasi final uchrashuvida „Atletiko Madrid U-18“ yoshlar jamoasiga qarshi oʻyinda 1:0 hisobida gʻalaba qozonib, musobaqa gʻolibiga aylandi[23].

Stadionda 2022-yil 25-iyun kuni Jakarta shahrining 495 yilligiga bagʻishlangan tantanali yopilish marosimi boʻlib oʻtdi[24]. 2022-yil 24-iyul kuni stadionning tantanali ochilish marosimi boʻlib oʻtdi, asosiy voqea Persiya Jakarta jamoasining „Chonburi“ klubiga qarshi mavsumoldi oʻrtoqlik oʻyini boʻldi[25].

Imkoniyatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

BMW Park, stadion majmuasini qoʻshni Cincin suv ombori va shahar oʻrmoni bilan bogʻlaydigan rejalashtirilgan agroturistik rivojlanish.

Jakarta xalqaro stadioni FIFA standartlari asosida qurilgan va shuningdek, musiqa kontsertlari va sanʼat tadbirlari kabi sportga oid boʻlmagan turli maqsadlarda foydalanish imkoniyatiga ega. Stadion majmuasida ochiq havoda mashgʻulot maydonchalari ham mavjud va qoʻshimcha ishlanmalarni oʻz ichiga olishi rejalashtirilgan[26][27]. Keng piyodalar uchun pandus stadion majmuasini yaqin atrofdagi BMW Park bilan bogʻlaydi. Bu stadion majmuasini qoʻshni Cincin suv ombori va shahar oʻrmoni bilan bogʻlaydigan rejalashtirilgan agroturizm rivojlanishi uchun moʻljallangan[28].

Stadionda umumiy sigʻimi 82 000 tomoshabinga moʻljallangan uch qavatli tribunalar mavjud. Stadionning umumiy balandligi 73 metr (240 ft) baland boʻlib, uni dunyodagi eng baland stadionlardan biriga aylantiradi. Stadion fasadida yoʻlbars chiziqli naqsh mavjud boʻlib, u Persiyaning rangi va maskotiga ishora qiladi, stadion shaklining oʻzi esa anʼanaviy Betavi kiyimlaridan ilhomlangan.

Stadionning oʻyin maydoni – 105 m × 68 m (344 ft × 223 ft) FIFA qoidalariga muvofiq va gibrid chim sirtidan foydalanadi. Gibrid chim – zoysia matrella tabiiy chimi va Italiyadan olib kelingan Limonta Mixto sunʼiy chimlarining kombinatsiyasi boʻlib, u ochiq havoda mashgʻulotlarda ham qoʻllaniladi[29]. Biroq, FIFA U-17 Jahon chempionatiga tayyorgarlik koʻrayotganda, FIFA tekshiruv hisobotini eʼlon qildi, unda oʻtlarning FIFA standartiga mos kelmasligi aniqlandi. Bu hukumatni stadionga kirish va infratuzilmani yaxshilash maqsadida qayta koʻrib chiqishga va birlashtirishga undadi[30]. Bu Indoneziyadagi yarim sunʼiy yuzaga ega boʻlgan birinchi futbol stadionidir. Mashgʻulot maydonlari ham, asosiy maydon ham PT tomonidan qurilgan.

Qayta ochiladigan tom ETFE membranasidan yasalgan va 100 metr (330 ft) uzunlikdadir. Bu, shuningdek, Indoneziyada tortiladigan tomga ega boʻlgan birinchi futbol stadioni va Singapur Milliy stadionidan keyin tortiladigan tomga ega boʻlgan Janubi-Sharqiy Osiyodagi ikkinchi futbol stadionidir.

JIS Sky View Deck[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jakarta xalqaro stadionida tortiladigan tomning yon tomonida osmonni tomosha qilish uchun maydon mavjud boʻlib, u Janubi-Sharqiy Osiyodagi birinchi stadiondir. Pastki balandligi 70 metr (230 ft) yoki yerdan 20 qavat balandlikda joylashgan boʻlib, Ankol majmuasi va Shimoliy Jakartaning qolgan qismining 180 graduslik koʻrinishini taqdim etadi. Pastki yugurish va toqqa chiqish uchun foydalanish mumkin[31].

Sport[tahrir | manbasini tahrirlash]

2023-yilgi FIFA U-17 Jahon chempionati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jakarta xalqaro stadioni 2023-yilgi 17 yoshgacha boʻlgan futbolchilar oʻrtasidagi Jahon chempionatida 16 ta oʻyinga mezbonlik qiladi.

Sana Mahalliy vaqt 1-sonli jamoa Natija 2-sonli jamoa Bosqich Muhlislar tashrifi
2023-yil 11-noyabr 16:00  Yangi Kaledoniya 0–10  Angliya Group C 6,684
2023-yil 11-noyabr 19:00  Braziliya 2–3  Eron Group C 9,283
2023-yil 12-noyabr 16:00  Fransiya 3–0  Burkina Faso Group E 7,033
2023-yil 12-noyabr 19:00  Janubiy Koreya 1–3  AQSh Group E 4,317
2023-yil 14-noyabr 16:00  Braziliya 9–0  Yangi Kaledoniya Group C 4,529
2023-yil 14-noyabr 19:00  Angliya 2–1  Eron Group C 7,698
2023-yil 15-noyabr 16:00  AQSh 2–1  Burkina Faso Group E 3,235
2023-yil 15-noyabr 19:00  Fransiya 1–0  Janubiy Koreya Group E 7,476
2023-yil 17-noyabr 16:00  Polsha –  Argentina Group D
2023-yil 17-noyabr 19:00  Angliya –  Braziliya Group C
2023-yil 18-noyabr 16:00  Germaniya –  Venesuela Group F
2023-yil 18-noyabr 19:00  AQSh –  Fransiya Group E
2023-yil 22-noyabr 15:30 Winner of Group C – Third place of Group A/B/F Round of 16
2023-yil 22-noyabr 19:00 Winner of Group E – Runner-up of Group D Round of 16
2023-yil 24-noyabr 15:30 Winner of Match 38 – Winner of Match 44 Quarter-final
2023-yil 24-noyabr 19:00 Winner of Match 37 – Winner of Match 40 Quarter-final

Konsert tadbirlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sana Artistlar Tadbirlar Muhlislar tashrifi
2023-yil 4-fevral Dewa 19 Pesta Rakyat 30 Tahun Berkarya Dewa 19 75 000
2023-yil 23-dekabr Twice World Tour boʻlishga tayyor TBA

Transport[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jakarta LRT stantsiyasini KRL Commuterline Pink Line stantsiyasi bilan bogʻlash taklif etiladi, chunki stadion stansiyaga yaqin joylashgan[32]. JISdan Senen, Xuanda va Tanjung Priokga uchta TransJakarta BRT yoʻnalishi hozirda ishlaydi[33]. Jakartaning ichki halqa yoʻli stadion yonidan oʻtadi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Raya. „Timnas Indonesia Akan Pakai Jakarta International Stadium“ (id-ID). sepakbola. detikcom. Qaraldi: 2021-yil 2-oktyabr.
  2. ↑ „Jakarta to begin BMW Stadium construction“. The Jakarta Post. Qaraldi: 2018-yil 28-noyabr.
  3. ↑ Purba, David Oliver. „Ini Fasilitas Stadion BMW yang Akan Dibangun dengan Estimasi Dana Rp 4,7 Triliun“. Kompas (2018-yil 4-may). Qaraldi: 2018-yil 28-noyabr.
  4. ↑ „Jakarta to resume BMW stadium construction project“. The Jakarta Post. Qaraldi: 2018-yil 28-noyabr.
  5. ↑ Saputra. „Jakarta begins construction of new stadium“ (en). The Jakarta Post (2019-yil 15-mart). Qaraldi: 2020-yil 20-oktyabr.
  6. ↑ Mashabi. {{{editor}}}: „"Grand Launching" JIS Digelar 24 Juli, Diawali Pertandingan antara Persija dan Klub dari Thailand“ (id). KOMPAS.com. Kompas Cyber Media (2022-yil 19-iyul). Qaraldi: 2022-yil 20-iyul.
  7. ↑ „#STADIONKITA on Instagram: “Jakarta International Stadium mulai dicetuskan sejak 2012, resmi mulai dibangun 2019 dan direncanakan selesai pada 2021. Stadion dibangun…”“ (en). Instagram. Qaraldi: 2020-yil 20-oktyabr.
  8. ↑ „Menunggu Keadilan di Atas Tanah Gusuran Rp 737 M“ (id-ID). detiknews. detikcom. Qaraldi: 2020-yil 5-iyun.
  9. ↑ „Jokowi Bangun Stadion 'Kandang Persija' Rp 1,05 Triliun“ (id-ID). detiknews. detikcom. Qaraldi: 2020-yil 5-iyun.
  10. ↑ „Ahok Berharap Bantuan Pemerintah Pusat Untuk Asian Games 2019 di Jakarta“ (id-ID). detiknews. detikcom. Qaraldi: 2020-yil 5-iyun.
  11. ↑ Utama. „Asyik! Jakarta International Stadium Mulai Dibangun“ (id-ID). detiknews. detikcom. Qaraldi: 2020-yil 1-noyabr.
  12. ↑ Fauzi. {{{editor}}}: „Warga Kampung Bayam antusias lakukan ganti untung lahan permukiman“ (id). antaranews.com (2020-yil 23-iyul). Qaraldi: 2020-yil 23-noyabr.
  13. ↑ Utama. „Pembangunan Stadion JIS Warga Kampung Bayam Mulai Pindah“ (id-ID). detiknews. detikcom. Qaraldi: 2020-yil 23-noyabr.
  14. ↑ Bahfein. {{{editor}}}: „UPDATE: Konstruksi Jakarta International Stadium Capai 21,94 Persen Halaman all“ (id). KOMPAS.com. Kompas Cyber Media (2020-yil 28-aprel). Qaraldi: 2020-yil 20-may.
  15. ↑ Fadli. {{{editor}}}: „Anies klaim atap tertutup Jakarta International Stadium yang pertama di Indonesia“ (id). PT. Kontan Grahanusa Mediatama (2021-yil 17-iyun). Qaraldi: 2021-yil 2-oktyabr.
  16. ↑ Sembiring. {{{editor}}}: „Atap Jakarta International Stadium Selesai Dipasang, Bisa Dibuka Tutup Otomatis“ (id). KOMPAS.com. Kompas Cyber Media (2021-yil 9-dekabr). Qaraldi: 2021-yil 13-dekabr.
  17. ↑ {{{editor}}}: „Anies Bersila Duduk Santuy di Hamparan Rumput Jakarta International Stadium (JIS)“ (id). Warta Ekonomi. Qaraldi: 2021-yil 13-dekabr.
  18. ↑ „International Youth Championship 2021 Resmi Ditunda“ (id-ID). olahraga. CNN Indonesia. Qaraldi: 2021-yil 4-dekabr.
  19. ↑ Azzahra. „Pembangunan 92 Persen, Soft Launching Stadion JIS Februari 2022“ (id-ID). detiknews. detikcom. Qaraldi: 2022-yil 3-yanvar.
  20. ↑ 20,0 20,1 Azzahra. „Batal di Bali, Seluruh Pertandingan Real Madrid-Barcelona Digelar di JIS“ (id-ID). detiknews. detikcom. Qaraldi: 2022-yil 27-yanvar.
  21. ↑ Rojab. „Covid-19 Melonjak, Kedatangan Barcelona dan Real Madrid di JIS Tertunda“ (id). iNews.ID (2022-yil 5-fevral). Qaraldi: 2022-yil 5-fevral.
  22. ↑ Pratama. „MNC Group Mitra Resmi International Youth Championship 2021, Gede Widiade Jelaskan Alasan Final Digelar di Jakarta International Stadium : Okezone Bola“ (id-ID). bola.okezone.com/. Okezone (2021-yil 18-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  23. ↑ Satrio. „Hasil Barcelona U-18 vs Atletico U-18: Menang 1-0, Barcelona U-18 Juara International Youth Championship 2021 : Okezone Bola“ (id-ID). bola.okezone.com. Okezone (2022-yil 19-aprel). Qaraldi: 2022-yil 26-aprel.
  24. ↑ Azzahra. „Grand Launching JIS Digelar Saat HUT DKI, Rich Brian-NIKI Akan Isi Acara“ (id-ID). detiknews. detikcom. Qaraldi: 2022-yil 24-may.
  25. ↑ Rachman. „Persija Jakarta Resmi Tantang Chonburi FC di Grand Launching Jakarta International Stadium : Okezone Bola“ (id-ID). bola.okezone.com. Okezone (2022-yil 20-iyul). Qaraldi: 2022-yil 20-iyul.
  26. ↑ „BMW Stadium to include luxury hotel, TOD infrastructure, art facility“. The Jakarta Post. Qaraldi: 2018-yil 30-noyabr.
  27. ↑ Sari, Nursita. „Stadion di Taman BMW Dibangun 2018 dengan Anggaran Rp 1,3 Triliun“. Kompas (2017-yil 16-avgust). Qaraldi: 2018-yil 28-noyabr.
  28. ↑ „North Jakarta plans to develop Cincin-BMW stadium agritourist site“. The Jakarta Post. Qaraldi: 2019-yil 10-yanvar.
  29. ↑ {{{editor}}}: „Proyek Jakarta International Stadium Sudah 32 Persen, Kini Pemasangan Rumput Hybrid Halaman all“ (id). KOMPAS.com. Kompas Cyber Media. Qaraldi: 2020-yil 26-oktyabr.
  30. ↑ Media. „JIS Tak Masuk, Ini Ketentuan dan Spesifikasi Stadion Menurut Standar FIFA Halaman all“ (id). KOMPAS.com (2023-yil 6-iyul). Qaraldi: 2023-yil 14-sentyabr.
  31. ↑ „#STADIONKITA's Instagram photo: "Ada yang menarik di #StadionKita tapi bukan tangan. #JakartaInternationalStadium #GueBanggaAmaElo #SkyViewDeck"“ (en). Instagram. Qaraldi: 2020-yil 20-iyun.
  32. ↑ „Targetkan Selesai 2020, Sandi Ingin Stadion BMW Sekelas Rusia“. CNN Indonesia. Qaraldi: 2018-yil 28-noyabr.
  33. ↑ Mantalean. {{{editor}}}: „Transjakarta Buka Rute Jakarta International Stadium-Harmoni, Ini Lintasannya“ (id). KOMPAS.com. Kompas Cyber Media (2021-yil 9-dekabr). Qaraldi: 2021-yil 10-dekabr.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Jakarta_xalqaro_stadioni&oldid=3979610" dan olindi