2018-yilgi Yozgi Osiyo oʻyinlari
![]() | Bu maqola oʻzbek tilining imlo qoidalariga muvofiq yozilmagan. Qarang: VP:ORFO. |
Andoza:Олимпиада ойындары2018-yilgi Osiyo o'yinlari (indonezcha: Pesta Olahraga Musim Panas Asia 2018) rasman XVIII Osiyo oʻyinlari sifatida tanilgan, 18- Osiyo mintaqaviy koʻp toifali musobaqasi.U Indoneziya poytaxti Jakarta va Sumatra orolidagi eng yirik shahar Palembangda bo'lib o'tishi rejalashtirilgan va 2018-yilning 18-avgustidan 2-sentabriga qadar o'tkazilishi rejalashtirilgan.Qirq bitta sport va sport intizomi taklif etiladi. Bu Jakartadagi ikkinchi Osiyo oʻyinlari boʻlib, birinchisi 1962-yilgi Osiyo oʻyinlari edi. Osiyo o'yinlari tarixida birinchi marta o'yinlar bir shaharda ikki marta o'tkaziladi: mamlakat poytaxti Jakarta va Janubiy Sumatra poytaxti Palembang. Ular mavjud sport maydonchalaridan foydalangan holda, Palembangni o'rab turgan Jakarta, Bandung, Banten va G'arbiy Javada o'yinlar o'tkazishni rejalashtirmoqdalar. Osiyo Olimpiya Kengashi Ijroiya kengashining 2014-yil 19-avgustdagi yigʻilishida Indoneziya Oʻyinlar mezboni sifatida tasdiqlangan. Oʻyinlar Indoneziyadagi prezidentlik saylovlariga toʻgʻri kelmaslik uchun dastlab 2018-yilda emas, 2019-yilda oʻtkazilishi rejalashtirilgan edi.
Dastlab Vetnamning Xanoy shahrining egasi sifatida saylangan.Biroq,shahar oxir-oqibat moliyaviy jihatdan yo'q qilindi.
Ta'minot va rivojlanish[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ilovalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Osiyo Olimpiya Kengashi prezidenti Shayx Fahd al-Sabah 2019-yilgi oʻyinlarni Dubayda oʻtkazish masalasini koʻrib chiqmoqda. Avvalroq Dubay 2014[1] Dubayda boʻlib oʻtadigan oʻyinlarga ariza topshirgan edi.
- Taypey arizani 2010-yil mart oyida Kaohsiung okrugida Taypey (Yangi Taypey nomi bilan tanilgan) mumkin boʻlgan shahar oʻyini sifatida qoldirdi.[2][3] narxi 19 milliard dollarga yetishi mumkin. Yangi Taypey 2019-yilda o'yinlarni o'tkazishi mumkin bo'ladi[4]. 2010-yil 18-avgustda Taypey[5] o'yin uchun ariza topshirganini e'lon qildi. 2009-yilgi Surdolimpiada o'yinlari Taypeyda muvaffaqiyatli o'tkazildi.
- Agar Tayvanga o'ynashga ruxsat berilsa, yangi inshootlar quriladi.Jumladan,media markazlar,60 000 oʻrinli bosh stadion,10 000 oʻrinli koʻp tarmoqli sport zali,suzish havzasi,shuningdek,yangi velosiped yoʻlaklari va oʻq otish zallari shular jumlasidandir.
- Vetnam Olimpiya qo'mitasi o'yinlar uchun ariza topshirdi.
- Yangi Dehli,Hindiston
- Hindistonda 2010-yilda Hamdo'stlik o'yinlari va 1951 va 1982-yillarda ikkita Osiyo o'yinlariga mezbonlik qilgan. Ular 2019-yilgi o'yinlarga qiziqish bildirayotgani xabar qilingandi. 2010-yil 4-noyabrda Sport vazirligi arizani rad etdi. Biroq, 2010-yil 11-noyabrda Randhir Singx Hindiston oʻyinni oʻtkazish huquqini qoʻlga kiritishda ishtirok etishini eʼlon qildi.
Xanoy[tahrir | manbasini tahrirlash]
2018-yilgi Osiyo oʻyinlarini mezbonlik qilish taklifi bahs-munozaralardan xoli emas edi.Xanoy dastlab ikki boshqa nomzod Surabaya va Dubayni mag'lub etganidan keyin o'yinlarni o'tkazish uchun tanlangan edi.2012-yil 8-noyabrda ularga Surabayaning 14 ovoziga qarshi 29 ovoz berildi. Dubay so'nggi daqiqada jo'nab ketdi va o'rniga kelajakda yana bir taklif e'lon qilish niyatini bildirdi.BAA Milliy olimpiya qoʻmitasi vitse-prezidenti Dubayni tark etgani va 2019-yilgi Osiyo oʻyinlariga mezbonlik qilish uchun ariza bermagani va “hozirgina koʻrib chiqilayotganini” aytdi.Indoneziya delegatsiyasining fikricha,Xanoyning gʻalabasiga Xitoyning mamlakatga boʻlgan katta qiziqishi sabab boʻlgan.
Biroq, 2014-yil mart oyida Vetnamda tarmoqli kengligi haqida ba'zi xavotirlar bor edi.Xavotirga qo'shimcha ravishda ular 150 million dollar yig'ishdi.Prognoz qilingan byudjet real edi.Unda aytilishicha,hukumat oxir-oqibat 300 million dollardan ko'proq mablag' sarflaydi.Tanqidchilar, shuningdek, 2003-yilgi Janubi-Sharqiy Osiyo oʻyinlari bilan birgalikda qurilgan bir qancha stadionlar oʻshandan beri foydalanilmayotganidan xavotir bildirishgan. Vetnam Olimpiya qoʻmitasining sobiq raisi Ha Kuang Duning aytishicha, Osiyo oʻyinlari Vyetnamdagi turizmni rivojlantirmaydi.
2014-yil 17-aprelda Vetnam Bosh vaziri Nguyen Tan Dung Xanoy sammitidan rasman chiqib ketishini eʼlon qildi.U tayyorlanmaganlik va iqtisodiy tanazzulni asosiy sabab qilib koʻrsatib,ular mamlakatda qura olmagani uchun ketishganini aytdi.Vetnam xalqining aksariyati o'tish huquqini bekor qilish qarorini qo'llab-quvvatladi.U ketgani uchun jarimaga tortilmagan.
Jakarta va Palembangni tanlash[tahrir | manbasini tahrirlash]
Xanoy haydab chiqarilgandan so'ng,OCA Indoneziya,Xitoy va Birlashgan Arab Amirliklari ushbu tadbir uchun asosiy da'vogarlar sifatida ko'rib chiqilishini ta'kidladi.Indoneziya favorit deb topildi,chunki Surabaya avvalgi taklifda ikkinchi oʻrinni egallagan va tanlangan taqdirda tayyor edi.Filippin ham,Hindiston ham bunday o'yinlarga qiziqish bildirgan, biroq Hindiston OCA davomida Bosh vazir Narendra Modi bilan kerakli auditoriyaga erisha olmagani uchun yakuniy taklifdan chetda qolgan.
2014-yil 5-may kuni OSA Indoneziyaning bir qancha shaharlariga,jumladan Jakarta,Surabaya,Bandung va Palembangga tashrif buyurdi.Bu safar Surabaya oʻz oʻyinlarini tark etishga qaror qildi va oʻrniga 2021-yilga moʻljallangan Yoshlar oʻrtasidagi Osiyo oʻyinlariga ariza berishga e’tibor qaratishni maslahat berdi.[6]2014-yil 25-iyul kuni Quvaytda boʻlib oʻtgan yigʻilishda OSA Jakarta Oʻyinlarning bosh mezbonligi va Palembang egasiga yordamchi shahar etib tayinlandi.Jakarta yaxshi jihozlangan sport zali,mehmonxonalar,boshpana va transport va boshqa mehmonlar uchun dam olish joylari kabi yaxshi rivojlangan ob'ektlarga ega bo'lgani uchun tanlangan.Indoneziyada 2019-yilgi prezidentlik saylovi boʻlib oʻtishi sababli oʻyin 2019-yildan 2018-yilga koʻchirildi.[7]2014-yil 20-sentabrda Indoneziya mezbonlik qiluvchi munitsipal kelishuvni imzoladi[8]va 2014-yilgi Incheon shahrida boʻlib oʻtgan Osiyo oʻyinlarining yopilish marosimida Indoneziya ramziy maʼnoda CCA bilan quyidagi oʻyinlarni oʻtkazish uchun tayinlandi.[9]
Tashkillashtirish[tahrir | manbasini tahrirlash]
Marketing[tahrir | manbasini tahrirlash]
Original logotip 2015-yil 9-sentabrda Milliy sport kunida taqdim etilgan.Logotipda Indoneziyadagi eng kam uchraydigan qushlardan biri boʻlgan jannat qushi tasvirlangan.Demak,toʻrt yildan buyon oʻtkazilayotgan mazkur tadbirdan mamlakat sportidan umidlar katta. Drava 2015-yil 28-dekabrda Jannat-Qushning asosiy tumori sifatida taqdim etilgan.Biroq,uning eski va yoqimsiz dizayni ommaviy tanqid qilinganidan so'ng,[10]tashkilotchilar maskot va logotipdan voz kechishdi va Ijodiy Iqtisodiy Kengashga (' Badan Ekonomi Kreatif')uni qayta ishlab chiqishni buyurdilar.
2016-yil 28-iyulda logotip qayta koʻrib chiqildi va Creative Economics Council (Badan Economic Creative),Indoneziya Olimpiya qoʻmitasi va Indoneziya Yoshlar va sport vazirligining (“Kementerian Pemuda dan Olahraga”) yangi maskotlari eʼlon qilindi.Yangi logotip 1962-yilda Jakartada boʻlib oʻtgan Osiyo oʻyinlari uchun qurilgan,sakkiz qatorli stadionga olib boradigan va Osiyo Olimpiya Kengashining Olimpiya emblemasi oʻrtasida joylashgan Gelora Bung Carnot bosh stadionining tom dizayniga asoslangan.[11]
Yangi tumorlar Indoneziyaning xilma-xilligini ko'rsatadi, har biri Indoneziyaning turli mintaqalarini ifodalovchi uchta hayvon.Bhin Bhin jannat qushini ifodalaydi,jiletli Asmatning an'anaviy naqshlari Papua Sharqiy Indoneziya mintaqasi strategiyasini ifodalaydi.Atung batik sarong parang kiygan va tezkorlik va "hech qachon berilmaydigan jangovar ruh" ramzi bo'lgan Markaziy Indoneziya mintaqasini tasvirlaydigan Bavean bug'usini ifodalaydi.Kaka bir shoxli qora Yavan karkidonini ifodalaydi,bu G'arbiy Indoneziya mintaqasining kuchini ifodalaydi,u gulli naqshlar bilan kiyingan Palembang Songket skrafini ifodalaydi.[12] Ramzlarni birlashtirganda,ularning nomlari (Bhin Bhin - Atung-Kaka) - Bhinneka Tunggal Ika (xilma-xillikdagi birlik), Indoneziyaning milliy shiorini ifodalaydi.
Indoneziyaning beshta provinsiyasida:Jakarta,Janubiy Sumatra,Banten va Gʻarbiy Yavada ba’zi inshootlar qayta quriladi,ta’mirlanadi va oʻyinlarga tayyorlanadi.2015-yilning 7-yanvarida maʼlum boʻlishicha,Jakarta markazi Kemayronda Olimpiya shaharchasi va suv sporti majmualari quriladi.[13]Jakarta konferentsiya markazi bilan hamkorlikda ishlaydigan media-markaz quriladi.Tashkilot mavjud sport inshootlari va infratuzilmalaridan,jumladan,2011-yilgi Janubi-Sharqiy Osiyo oʻyinlari uchun qurilgan inshootlardan foydalanish orqali xarajatlarni past darajada ushlab turishga umid qilmoqda.[14]Janubiy Sumatra provinsiyasi hukumati ularni mavjud Jakabaring Siti sport majmuasidan foydalangan holda kamida 18 ta sport tadbirlarini oʻtkazishga tayyor ekaniga ishontirmoqda. Ular, jumladan, bir nechta xizmat ko'rsatish majmualari ta'mirlanadi, Gelora Srivijaya stadioni sig'imi 36 000 o'rindan 60 000 o'ringa ko'tariladi. Shuningdek, ular Jakabaring koʻli uzunligini 2300 metrga yetkazmoqchi.[15]
Transport[tahrir | manbasini tahrirlash]
Oʻyinlarga tayyorgarlik doirasida Jakarta tezyurar tranzit yoʻnalishi qurilishini tezlashtiradi.[16]Palembang ham oʻz avtomobillarini qurishni davom ettiradi va Sulton Mahmud Badaruddin II xalqaro aeroportidan Jakabaring Sport Sitigacha boʻlgan 25 kilometrlik monorels yoʻlini quradi.[17] Boshqa transport vositalari kabi yoʻl oʻtkazgichlar,yoʻl oʻtkazgichlar va koʻpriklar ham quriladi.[18]Bu Sulton Mahmud Badaruddin II xalqaro aeroportida mavjud parvoz va qoʻnish terminallarini kengaytirish, shuningdek,yengil temir yoʻl transporti (LRT) terminali bilan osma koʻprik qurish orqali yoʻlovchilarni Jakabaring shahriga tashish imkonini beradi.[19]
Xarajatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Hukumat tarafidan Oʻyinlarga tayyorgarlik koʻrish uchun byudjetdan 3 trillion IP ajratdi,viloyat ma’muriyatlari uning bir qismini moliyalashtirishi kerak boʻladi.
O'yinlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Protseduralar[tahrir | manbasini tahrirlash]
OSA ochilish va yopilish marosimlarini Jakartada o'tkazishni rejalashtirmoqda[20]va bundan oldin sport vaziri yopilish marosimi Palembangda bo'lib o'tishini e'lon qildi.[21]
Sport[tahrir | manbasini tahrirlash]
2018-yilgi Osiyo oʻyinlarida 33 ta olimpiya sporti, shuningdek,11 ta noolimpiya sport turlari ishtirok etadi.[22]Birinchi marta Penchak Silat va ko'prikni o'tkazish tavsiya etiladi.[23][24]
Muammolar va qarama-qarshiliklar[tahrir | manbasini tahrirlash]
O'yinlarga tayyorgarlik jarayonida ba'zi shubhalar paydo bo'ldi, jumladan:Jakarta va Palembang o'rtasida o'tkaziladigan sport turlari soni,ochilish va yopilish marosimlari o'tkaziladigan joy,o'yin maydonchalari va sportchi qishlog'i qurilishi, logotip va maskot. Indoneziyada futbolsiz o'yinlar va Olimpiya o'yinlari.
Indoneziya Olimpiya qoʻmitasi (KOI) vitse-prezidenti Mudday Madangvise Osiyo Olimpiya Kengashi (OCA) Osiyo oʻyinlariga mezbon davlat sifatidagi rolini yoʻqotishidan qoʻrqishini aytdi.U,shuningdek,hamkorlik jarayonini boshlamagan Jakarta ma'muriyatini tanqid qildi.[25]
2015-yil 28-dekabrda Jakarta gubernatori Basuki Thahaka Purnama Palembangni o'yinlarning yagona egasi sifatida ko'rishini e'lon qildi.Uning so'zlariga ko'ra,agar OSA Palembangni Jakartasiz o'yinlarni o'tkazish uchun mos emas deb qaror qilsa,bu Palembangni o'yinlarning yagona mumkin bo'lgan egasi deb atashga imkon beradi.
Shu qatorda[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Para Osiyo oʻyinlari - 2018
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Odi Aria Saputra. Keppres Asian Games Turun Pertengahan April (Indonesian), Sriwijaya Post (10 April 2015). Тексерілді 10 сәуірдің 2015.
- ↑ 18-8-18 start planned for 18th Asian Games, Olympic Council of Asia (27 January 2015). Тексерілді 28 қаңтардың 2015.
- ↑ Ade Irma Junida. GBK akan direnovasi demi Asian Games 2018 (Indonesian), Antara (2 October 2014). Тексерілді 10 сәуірдің 2015.
- ↑ Skateboarding added to 2018 Asian Games programme after late agreement reached (English), Inside The Games (25 September 2016).
- ↑ Pembukaan dan Penutupan Asian Games 2018 diadakan di Jakarta, Antara News (16 September 2015). Тексерілді 17 қыркүйектің 2015.
- ↑ {{Veb manbasi}} andozasidan foydalanishda
sarlavha=
parametrini belgilashingiz kerak. „{{{title}}}“. - ↑ „Тайбэй на Азия ойындарында 2019“ (24-mart 2010-yil). Qaraldi: 3 ақпан 2011.
- ↑ „Проведение Азиатских игр по оценкам, стоит NT $19 млрд.“ (24-mart 2010-yil). Qaraldi: 3 ақпан 2011.
- ↑ „Тайбэй, Хибей делают совместную заявку на Азия ойындары 2019“ (3-avgust 2010-yil). Qaraldi: 3-fevral 2011-yil.
- ↑ „Тайбэя подал заявку на проведение Азиатских игр 2019“ (19-avgust 2010-yil). Qaraldi: 3-fevral 2011-yil.
- ↑ „arxiv nusxasi“ (5-may 2014-yil). Qaraldi: 1-iyun 2022-yil.
- ↑ {{Yangiliklar manbasi}} andozasidan foydalanishda
title=
parametri belgilanishi kerak. - ↑ {{Yangiliklar manbasi}} andozasidan foydalanishda
title=
parametri belgilanishi kerak. - ↑ {{Yangiliklar manbasi}} andozasidan foydalanishda
title=
parametri belgilanishi kerak. - ↑ {{Veb manbasi}} andozasidan foydalanishda
sarlavha=
parametrini belgilashingiz kerak. „{{{title}}}“. - ↑ „RI gets down to business with new logo, cute mascots“ (29-iyul 2016-yil).
- ↑ „arxiv nusxasi“. 2-oktabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 1-iyun 2022-yil.
- ↑ Aziza, Kurnia Sari. „Jelang Asian Games 2018, DKI Akan Bangun Kampung Atlet di Kemayoran“. KOMPAS (7-yanvar 2015-yil). Qaraldi: 7-yanvar 2015-yil.
- ↑ Goddard, Emily. „Preparations for Jakarta 2018 Asian Games praised by OCA President“. inside the games (8-yanvar 2015-yil). Qaraldi: 11-yanvar 2015-yil.
- ↑ „Sumsel Siap Gelar 18 Cabang Olahraga Asian Games 2018“. Suara Pembaruan (3-mart 2015-yil). Qaraldi: 10-aprel 2015-yil.
- ↑ {{Yangiliklar manbasi}} andozasidan foydalanishda
title=
parametri belgilanishi kerak. - ↑ {{Yangiliklar manbasi}} andozasidan foydalanishda
title=
parametri belgilanishi kerak. - ↑ „arxiv nusxasi“ (9-mart 2015-yil). Qaraldi: 1-iyun 2022-yil.
- ↑ {{Yangiliklar manbasi}} andozasidan foydalanishda
title=
parametri belgilanishi kerak. - ↑ „Pembukaan Asian Games 2018 Batal di Palembang“ (17-sentabr 2015-yil). Qaraldi: 17-sentabr 2015-yil.
- ↑ „Minister: 2018 Asian Games Closing Ceremony in Palembang“. Qaraldi: 13-sentabr 2015-yil.
- ↑ {{Yangiliklar manbasi}} andozasidan foydalanishda
title=
parametri belgilanishi kerak. - ↑ {{Yangiliklar manbasi}} andozasidan foydalanishda
title=
parametri belgilanishi kerak. - ↑ {{Yangiliklar manbasi}} andozasidan foydalanishda
title=
parametri belgilanishi kerak. - ↑ {{Yangiliklar manbasi}} andozasidan foydalanishda
title=
parametri belgilanishi kerak.