Haloze
Haloze (Slovencha talaffuzi: ˈxaːlɔzɛ ) Sloveniyaning geografik subregioni. U mamlakatning shimoli-sharqida, Shtiriya viloyatida joylashgan.
Umumiy xususiyatlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Haloze hududi tepaliklardan iborat boʻlib, sharqdan gʻarbga choʻzilgan, janubda Xorvatiya, shimolda Dravinya va Drava daryolari bilan chegaradosh. Hududi 300 km2 (120 kv mi), 21 000 ga yaqin aholi yashaydi[1]. Uning gʻarbiy qismi qalin olxa va qaragʻay oʻrmonlari bilan qoplangan, sharqiy qismi esa Rim davridan beri mashhur uzumchilik hududi boʻlgan.
Geologiya
[tahrir | manbasini tahrirlash]Halozening iqlimi Drava vodiysining qolgan qismiga oʻxshash. Tuproqlari odatda dolomit jinsiga asoslangan oʻrta uchlamchi qumtoshlardan iborat. Drava vodiysining janubiy qismida joylashgan Haloze tepaliklari, taxminan 600 000 yil oldin, Pleystotsen davrining oʻrtalarida Pannoniya dengizining qurishi yakunida paydo boʻlgan[2]. Halozening eng baland nuqtasi Jelovitseda, 623 metr (2,044 ft)[3].
Dialekt
[tahrir | manbasini tahrirlash]Haloz dialekti — Sloven tilining pannoniya dialektlaridan qatoriga kiradi[4].
Vino
[tahrir | manbasini tahrirlash]Haloze — Podravje vino mintaqasiga kiruvchi yetti tumanidan biri. Qolganlari Ljutomer — Ormoz, Radgona — Kapela, Maribor, Prekmurje, Markaziy Sloven tepaliklari va Shmarje-Virštanj.
Halozeda uzumchilik keltlar tomonidan miloddan avvalgi IV asrda boshlangan va Rimliklarning tashrifidan soʻng keng tarqalgan. Xristian dini ham uzumchilik anʼanasini davom ettirdi, chunki ularning marosimlarida sharob muhim rol oʻynadi. Keyinchalik Halozega joylashib olgan slavyan qabilalari oʻzlarining oʻtmishdoshlaridan uzum yetishtirishni oʻzlashtirdilar[5].
Bu yerdagi uzumzorlar asosan tepalik yonbagʻirlarida joylashgan, chunki pastki yon bagʻirlari koʻpincha haddan tashqari soyali.
Hududda asosan oq sharob tayyorlanadi. Laski Rizling navi eng koʻp ekilgan uzumdir. Boshqa mashhur oq sharoblar orasida Traminec, Beli Pinot, Sauvignon va Renski Rizling mavjud. Qizil sharob uchun ishlatiladigan yagona nav Modri Pinot[6].
Halozeda yetishtirilgan vinolarning aksariyati qoʻshni Markaziy Sloveniya tepaliklari hududida joylashgan Ptujda ishlab chiqariladi, saqlanadi va qadoqlanadi.
Yodgorliklar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Borl qalʼasi, birinchi marta 1199-yilda yozma ravishda eslatib oʻtilgan, Drava daryosidagi qadimiy oʻtish nuqtasiga qaraydigan baland toshli togʻda joylashgan. Ikkinchi Jahon urushi paytida qalʼa nemislar tomonidan internirlanish lageri sifatida ishlatilgan, urushdan keyin u mehmonxonaga aylantirilgan, keyinchalik tashlab ketilgan. Yaqinda qayta tiklash ishlari olib borildi[7].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Projekti - Razvojni program podeželja za Haloze (Projects - The development program for rural Haloze)“ (sl). Halo.si. Poslovni center Halo (2007-yil 5-mart). 2007-yil 29-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 17-yanvar.
- ↑ Mat'Kurja. „Wines of Slovenia - Winegrowing regions - Podravje - Haloze“. Matkurja.com. 2013-yil 16-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-yanvar.
- ↑ „Haloška planinska pot“.
- ↑ Ramovš. „The Slovenian Linguist - Fran Ramovš's Dialect Map“. Nl.ijs.si. 2007-yil 16-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-yanvar. from Karta slovenskih narečij v priročni izdaji, Cankarjeva založba, Ljubljana, 1957.
- ↑ J. Robinson (ed) The Oxford Companion to Wine. Third Edition pp. 632-633 Oxford University Press 2006 ISBN 0-19-860990-6
- ↑ „Wine news - Features - The wine market in Slovenia“. WineAlley.com (2008-yil 2-sentyabr). 2012-yil 16-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-yanvar.
- ↑ „Borl, Borl Castle - Architectural Heritage - Slovenia - Official Travel Guide“. Slovenia.info. 2016-yil 3-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 17-yanvar.