Gustavo Kuerten
| Gustavo Kuerten | |
|---|---|
.jpg) | |
| Mamlakat |
 Braziliya |
| Istiqomat joyi | Florianopolis, Braziliya |
| Tugʻilishi |
10-sentyabr 1976-yil Florianopolis, Braziliya |
| Boʻyi | 1.91 m (6 ft 3 in)[1] sm |
| Professionallik | 1995 |
| Faoliyati tugashi | 25-may 2008 |
| Ishlatadigan qoʻli | Oʻng qoʻl |
| Olgan jami pul mukofot(lar)i miqdori | $$14,807,000 |
| Int. Tennis HoF | 2012 (aʼzolik sahifasi) |
| Yakkalik bahslar | |
| Rekordi | 358–195 |
| Jami titullari | 20 |
| Eng yuqori pozitsiyasi | No. 1 (4-dekabr 2000) |
| „Katta dubulgʻa“ turniri yakkalik bahslari natijalari | |
| Australian Open | 3R (2004) |
| French Open | W (1997, 2000, 2001) |
| Wimbledon | QF (1999) |
| US Open | QF (1999, 2001) |
| Boshqa turnirlar | |
| Tour Finals | W (2000) |
| Olympic Games | QF (2000) |
| Juftlik bahslari | |
| Rekordi | 108–95 |
| Jami titullari | 8 |
| Eng yuqori pozitsiyasi | No. 38 (13-Oktabr 1997) |
| „Katta dubulgʻa“ turniri juftlik bahslari natijalari | |
| Australian Open | QF (1999) |
| French Open | QF (1998) |
| Wimbledon | 1R (1999, 2000) |
| US Open | 1R (1997, 2003, 2004, 2007) |
| Jamoa musobaqalari | |
| Davis Cup | SF (2000) |
Gustavo „Guga“ Kuerten (1976-yil 10-sentyabrda tugʻilgan) — braziliyalik sobiq dunyoning 1-raqamli tennischisi. U Fransiya Ochiq chempionatining yakkalik bahslarida uch marta (1997, 2000 va 2001) gʻolib chiqdi va 2000-yilda Tennis Masters kubogi chempioni boʻldi. Faoliyati davomida u 20 ta yakkalik va 8 ta juftlik bahslarida gʻolib chiqqan.
Kuerten 2002 va 2004 va 2008-yillar oraligʻidagi jarohatlar bilan koʻp muammolarga duch keldi va koʻplab turnirlarda qatnasha olmadi. Ikkita jarrohlik amaliyoti va bir nechta muvaffaqiyatsiz urinishlardan soʻng, u 2008-yil may oyida yuqori darajadagi tennisni tark etdi. U 2012-yilda Xalqaro tennis shon-sharaf zaliga kiritilgan.
2016-yilda Kuertendan Rio Olimpiadasi mash’alachisi boʻlish soʻralgan edi.
Professional faoliyat[tahrir | manbasini tahrirlash]
Janubiy Amerikadagi oʻsmir oʻyinchi sifatida Guga mintaqadagi koʻplab muhim turnirlarda gʻolib chiqdi. U koʻpincha oʻzidan yuqori yoshdagi guruhda ichida oʻynadi.
Ikki yillik professional faoliyatdan soʻng, Kuerten Braziliyada Fernando Meligenini ortda qoldirib, 2-raqamli oʻyinchi darajasiga koʻtarildi va u Braziliya Devis Kubogi jamoasida 1996-yilda Avstriyani magʻlub etish va musobaqaning birinchi divizioniga chiqishga yordam berish orqali oʻzining eng yuqori nuqtasiga erishdi.
1997-yilgi Fransiya Ochiq chempionatidagi kutilmagan gʻalabasidan soʻng — bu nafaqat uning ATP turniridagi ilk gʻalabasi[2], balki u professional reyting finaliga birinchi marta chiqqani ham — Kuerten oʻzining toʻsatdan shon-shuhratidan soʻng, bir yarim yilni qiyinchilik bilan oʻtkazdi.1998-yil uning faoliyatidagi jarohatlar bilan bogʻliq boʻlmagan eng yomon yil boʻldi. Uning Braziliyada tennis boʻyicha „elchisi“ boʻlishi uchun bosim 1998-yilda Fransiya Ochiq chempionatida oʻsha paytda nomaʼlum Marat Safinga erta magʻlubiyatga uchraganidan keyin yaqqol namoyon boʻldi. Braziliyadagi turnirning qolgan qismini hisobsiz qoldirib, uyiga qaytdi.
Janubiy Amerikaning koʻplab oʻyinchilari singari, uning eng sevimli maydoni — qum. U uchta „Katta Dubulgʻa“ chempionligini qoʻlga kiritdi, ularning barchasi Fransiya Ochiq chempionatida, Rolan Garrosning qizil tuproqli kortlarida oʻynadi. U bu unvonlarni 1997, 2000 va 2001-yillarda qoʻlga kiritgan. Fransiya Ochiq chempionatidagi uchta gʻalabaning har birida u chorak finalda rossiyalik Yevgeniy Kafelnikovni va chempionlik yoʻlida ikkita kuchli 10 nafar tennischini magʻlub etdi. Kuerten 2000-yilda dunyoning 1-raqamli tennischisiga aylandi.
Kuerten 1997-yildan 2004-yilgacha yiliga kamida bir marta chempion boʻlgan. Bu seriya 2005-yilda, jarohatlar va oʻrtachadan past koʻrsatkichlar uni turnirlarda gʻolib chiqishga toʻsqinlik qildi. U Braziliya terma jamoasi safida Devis Kubogida ham doimiy ishtirokchi boʻlgan.
1997-yil: Birinchi 10 talikka kirish[tahrir | manbasini tahrirlash]
Challenger chempionligini qoʻlga kiritgan Kuerten kutilmaganda 1997-yilda Fransiya ochiq chempionatida gʻalaba qozondi, 1966-yilgi AQSh ochiq chempionatida Mariya Buenodan keyin „Katta dubulgʻa“ chempionligini qoʻlga kiritgan birinchi braziliyalik boʻldi. Turnir uning uchinchi katta dubulgʻasi boʻlib, Mats Wilander bilan tenglashib, ochiq davrdagi istalgan oʻyinchi uchun rekord oʻrnatdi. U ketma-ket haftalarda Challenger va Katta Dubulgʻa chempionligini qoʻlga kiritgan yagona tennischi boʻlib qolmoqda. Oldingi toʻrtta Fransiya Ochiq chempionatining sobiq chempioni — Tomas Muster (1995) uchinchi raundda besh setda, chorak finalda Yevgeniy Kafelnikov (1996) besh setda va Sergi Bruguera (1993, 1994) finalda gʻalaba qozondi. uchinchi eng past reytingdagi Katta dubulgʻa chempioni (66-oʻrin) va uning gʻalabasi unga professional tennischilar uyushmasi 20taligiga kirishiga olib keldi. Faqat Mark Edmondson (212-oʻrin) va Goran Ivanishevich (125-oʻrin) „Katta Dubulgʻa“ turnirining yakkalik bahslarida gʻoliblikni qoʻlga kiritishda Kuertendan pastroq boʻlgan.[3]
U Fransiya Ochiq chempionati kubogini sobiq chempionlar Byorn Borg va Gilermo Vilasdan oldi. Gʻoliblik kubogini olish uchun sahnaga chaqirilganda, Kuerten zina tepasida qoʻlini silkitishni kutib turgan bolalikdagi kumiri Borgga bir necha bor hurmat bilan taʼzim qildi. Keyinroq, marosim chogʻida Vilas Kuertenning qulogʻiga nimadir pichirladi, bu esa tadbir raisi nutqi chogʻida kulgiga sabab boʻldi. Keyinchalik Kuerten Vilas nima deganini oshkor qilishdan bosh tortdi va buni qilish mantiqiy emasligini aytdi, ammo jurnalistlar Vilasning lablarini oʻqiy olishdi va u ispan tilida shunday degani maʼlum boʻldi: — Tayyor boʻl bolam, tizzangizga ayollar yomgʻir yogʻadi!.[4]
1999-yil: Top 5 debyut[tahrir | manbasini tahrirlash]
U 1999-yilda oʻz avlodining etakchi kort oʻyinchisi sifatida oʻzini namoyon qildi va u ATP reytingining barcha tarixida yilni eng yaxshi 10 talikka kiritgan uchta janubiy amerikaliklardan biri boʻldi. Aprel oyida u Monte-Karlo Masters turnirida chililik Marselo Riosni magʻlub etdi. May oyida u finalda Patrik Rafterni magʻlub etib, Rim Masters musobaqasida gʻolib chiqdi. Iyun oyida u Fransiya Ochiq chempionatida chorak finalga chiqdi. Ikkinchi oʻrin egasi Andrey Medvedevga yutqazdi. Uimbldonda u 1968-yilda Tomaz Kochdan keyin chorak finalga chiqqan birinchi braziliyalik boʻldi. U chorak finalda Andre Agassidan magʻlub boʻlgan, biroq oʻsha bosqichgacha bor-yoʻgʻi bir setda magʻlub boʻlgan edi. Iyul oyida u 1999-yilgi Devis kubogi chorak finalida Braziliya va Fransiya oʻrtasidagi beshinchi setda Sebastyan Grosjanni 9:7 hisobida magʻlub etdi. Oʻsha oʻyin 4 soat 43 daqiqa davom etdi. U, shuningdek, bugungi kunda ATP World Tour Finals deb nomlanuvchi ATP Tennis Masters Cup turniriga yoʻllanmani qoʻlga kiritgan birinchi braziliyalik boʻldi.
2000-yil: Jahonda № 1[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kuerten oʻzining 11-oʻyinida Magnus Normanni (bir necha hafta oldin Rim Masters finalida magʻlub etgan) magʻlub etib, ikkinchi Fransiya Ochiq chempionligini qoʻlga kiritdi. Kuerten ATP reytingi tarixida (1973-yildan beri) yilni jahon 1-oʻrinida yakunlagan birinchi janubiy amerikalik boʻldi.[2][5] Bu Portugaliyaning Lissabon shahrida boʻlib oʻtgan yilning soʻnggi musobaqasi, tennis boʻyicha Masters kubogi (birinchi yili shu nom ostida oʻtkazilgan)da yosh yigit Marat Safin bilan yaqin bellashuv boʻldi, Safin 1-oʻrinni egallagan edi. Safin yilni dunyoning 1-raqami sifatida yakunlash uchun 4 ta imkoniyatga ega boʻlishiga qaramay, Kuerten barcha imkoniyatlarga qarshi chiqdi va yopiq qattiq kortda Pit Sampras va Andre Agassini ketma-ket oʻyinlarda magʻlub etib, yilni 1-oʻrinda yakunladi.[2] U yil yakuni boʻyicha 1-oʻrinni egallab, AQSH oʻyinchilarining sakkiz yillik ustunligiga yakun yasadi.[6] Shuningdek, u 1977-78 yillarda argentinalik Gilermo Vilasdan keyin ketma-ket yillar davomida Top-5likka kirgan birinchi janubiy amerikalik boʻldi.[6]
2001-yil: Doimiy hukmronlik, jarohatlar boshlanishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
2001-yilda u Fransiya ochiq chempionatining uchinchi gʻolibi boʻlib, sobiq buyuklar Byorn Borg (6), Ivan Lendl (3) va Mats Vilanderga (3) qoʻshilib, Ochiq davrda uch yoki undan ortiq Fransiya Ochiq chempioni unvoniga ega boʻldi; sobiq chempion Jim Kuryer unga kubokni topshirdi. Uning chempionlik sari yoʻli toʻrtinchi raunddagi raqibi Maykl Rassellga qarshi oʻyin ochkosini saqlab qoldi.[7][8] U, shuningdek, avgust oyida Cincinnati Masters musobaqasida oʻz faoliyatsidagi eng katta unvonini qoʻlga kiritdi va u finalda Patrik Rafterni magʻlub etdi. AQSh ochiq chempionatida u birinchi raqam ostida saralangan edi, ammo chorak finalda ettinchi raqam ostida tasniflangan Yevgeni Kafelnikovga toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub boʻldi.[9]
Kuerten yilni yakunlash uchun keyingi 9 oʻyinning 8 tasida magʻlub boʻlganligining asosiy sabablari jarohatlar edi. Ketma-ket ikkinchi yil dunyoda 1-oʻrinni egallash uchun favorit boʻlishiga qaramay, mavsum yakunidagi yomon natija Lleyton Xyuittni ortda qoldirdi.
Devis kubogi[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Jami | Maydon | Ichki/tashqi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Loy | Gilam | Oʻt | Qattiq | Ichki | Ochiq havoda | ||
| Yutuq | 34 | 28 | 6 | - | - | 8 | 26 |
| Yoʻqotilgan | 15 | 8 | 5 | 2 | - | 5 | 10 |
Kuerten birinchi marta 1996-yilda Devis Kubogida Braziliya terma jamoasi safida oʻynashga chaqirilgan, oʻshanda u mamlakatning ikkinchi eng yaxshi oʻyinchisiga aylangan edi(Fernando Meligeniga). Oʻshandan beri Kuerten har doim oʻynash takliflariga javob berib, bu oʻz mamlakatini namoyish qilish uchun noyob imkoniyat ekanligini taʼkidladi.
1999 va 2000-yilgi mavsumlarda Kuerten oʻz muxlislarining tanqidiga uchradi, ular uni Devis kubogi oʻyinlarida 100 % natija bermaganlikda aybladilar. Ularning taʼkidlashicha, u ATP turnirlari uchun oʻz kuchini tejashga koʻproq eʼtibor qaratgan.
Shaxsiy hayot[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kuerten Braziliya janubidagi Florianopolis shahrida tugʻilgan. U olti yoshida tennis oʻynashni boshlagan. Uning otasi, sobiq havaskor tennischi Aldo, 1985-yilda Kuerten sakkiz yoshga toʻlganida, Kuritibada oʻsmirlar oʻrtasidagi tennis musobaqasida hakamlik qilayotganda yurak xurujidan vafot etdi.[11] Uning akasi Rafael hozirda uning biznes menejeri. Uning eng kenja ukasi Gilerme tugʻilish paytida uzoq vaqt kislorod yetishmasligi va natijada tuzatib boʻlmaydigan miya shikastlanishiga duchor boʻlgan va natijada 2007-yilda vafot etguniga qadar aqliy zaiflik va ogʻir jismoniy nogironlikdan aziyat chekgan. Kuerten akasining kasalligidan qattiq taʼsirlanib, keyinchalik professional faoliyati davomida har yili gʻolib boʻlgan bitta turnirdan toʻliq mukofot pulini shu kabi nogironligi boʻlgan odamlarga yordam koʻrsatadigan ona shahridagi nodavlat tashkilotiga xayriya qildi.
Karyera statistikasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Katta Dubulgʻa oʻyinlari xronologiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Turnir | 1995-yil | 1996-yil | 1997-yil | 1998-yil | 1999-yil | 2000 | 2001-yil | 2002-yil | 2003-yil | 2004-yil | 2005-yil | 2006-yil | 2007-yil | 2008-yil | SR | W-L |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Avstraliya ochiq chempionati | A | A | 2R | 2R | 2R | 1R | 2R | 1R | 2R | 3R | A | A | A | A | 0 / 8 | 7-8 |
| Fransiya ochiq | A | 1R | V | 2R | QF | V | V | 4R | 4R | QF | 1R | A | A | 1R | 3/11 | 36-8 |
| Uimbldon | A | A | 1R | 1R | QF | 3R | A | A | 2R | A | A | A | A | A | 0 / 5 | 7-5 |
| US Open | A | A | 3R | 2R | QF | 1R | QF | 4R | 1R | 1R | 2R | A | A | A | 0 / 9 | 15-9 |
| Gʻalaba — magʻlubiyat | 0-0 | 0-1 | 10-3 | 3-4 | 13-4 | 9-3 | 12-2 | 6-3 | 5-4 | 6-3 | 1-2 | 0-0 | 0-0 | 0-1 | 3/33 | 65-30 |
Final: 3 (3 ta nom)[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Natija | Yil | Chempionat | Yuzaki | Raqib | Hisob |
|---|---|---|---|---|---|
| Gʻalaba | 1997-yil | Fransiya ochiq chempionati | Loy | Andoza:Bayroqikon/ESP Sergi Bruguera | 6-3, 6-4, 6-2 |
| Gʻalaba | 2000 | Fransiya ochiq chempionati | Loy | Andoza:Bayroqikon/SWE Magnus Norman | 6-2, 6-3, 2-6, 7-6 (8-6) |
| Gʻalaba | 2001-yil | Fransiya ochiq chempionati | Loy | Andoza:Bayroqikon/ESP Alex Korretja | 6-7 (3-7), 7-5, 6-2, 6-0 |
Yil yakunlari boʻyicha chempionatlarning koʻrsatkichlari jadvali[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Turnir | 1995-yil | 1996-yil | 1997-yil | 1998-yil | 1999-yil | 2000 | 2001-yil | 2002-yil | 2003-yil | 2004-yil | 2005-yil | 2006-yil | 2007-yil | 2008-yil | SR | W-L |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tennis ustalari kubogi | Saralashdan oʻtmagan | RR | V | RR | Saralashdan oʻtmagan | 1/3 | 5-6 | |||||||||
Final: 1 (1 nom)[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Natija | Yil | Chempionat | Maydon | Raqib | Hisob |
|---|---|---|---|---|---|
| Gʻalaba | 2000 | Tennis ustalari kubogi, Portugaliya | Qattiq (i) | Andoza:Bayroqikon/USA Andre Agassi | 6-4, 6-4, 6-4 |
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Gustavo Kuerten“. atpworldtour.com. Association of Tennis Professionals (ATP). Qaraldi: 2016-yil 24-yanvar.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Collins, Bud. The Bud Collins History of Tennis, 3rd, New York: New Chapter Press, 2016 — 637 bet. ISBN 978-1-937559-38-0.
- ↑ „RETURN WINNERS: THE 1997 ATP FRENCH OPEN FINAL“. www.baseline.tennis.com. Baseline Tennis (10-iyun 2018-yil).
- ↑ Peter FitzSimons. „A memorable Kuerten call“. The Sydney Morning Herald (27-dekabr 2008-yil).
- ↑ Richard Pagliaro. „Charismatic Kuerten truly one of a kind“. ESPN (14-mart 2012-yil).
- ↑ 6,0 6,1 „Gustavo Kuerten“. www.tennisfame.com. International Tennis Hall of Fame.
- ↑ Matt Trollope. „Guga returns to Roland-Garros“. Fédération Française de Tennis (FFT) (30-may 2015-yil).
- ↑ Michael McDonough. „Kuerten wins third French Open title“. The Independent (10-iyun 2001-yil).
- ↑ „Top seed Kuerten toppled“. BBC Sport (6-sentabr 2001-yil).
- ↑ „Player profile – Gustavo KUERTEN (BRA)“. Davis Cup. Qaraldi: 17-may 2011-yil.
- ↑ Ed McGrogan. „Newport's newest: an interview with Gustavo Kuerten“. Tennis.com (8-mart 2012-yil).