Glikozidlar

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Glikozidlar — molekulalari uglevod bilan biror organik birikma qoldigʻi (aglikon)ning glikozid bogʻ orqali birikishidan hosil boʻlgan organik moddalar. Ularning koʻpchiligi kristall, achchiq taʼm va oʻziga xos xidli birikmalardir. Oʻsimliklarda koʻp uchraydi, ularda turli moddalar G. shakliga kiradi va shu shaklda saqlanadi. Hayvonlar organizmida ham G. borligi aniqlangan. Moddalar almashinuvida G.ning ahamiyati beqiyos. Achchiq bodom, oʻrik, shaftoli, olxoʻrining bargi va danagida buladigan amigdalin; gorchitsa va xrendagi — sinigrin; kartoshkadagi — solanin hamda oʻsimliklarni boʻyovchi — antotsianinlar eng muhim G. qatoriga kiritiladi. Ularning ayrimlari (azonin, strofantin) tibbiyot amaliyotida, ayniqsa yurak-tomir kasalliklarida (yurak G.i.) qoʻllaniladi. Hayvonlar miyasidagi serebrozidlar va streptomitsin antibiotigi ham G.ga kiradi.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil