Kontent qismiga oʻtish

Gibraltarda taʼlim tizimi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Gibraltarda ta'lim
Ta'lim Departamenti (Gibraltar)
Ta'lim Departamenti direktori Jaqueline Mason
Asosiy tafsilotlar
Boshlangʻich tillar ingliz tili
Tizim turi Milliy
Savodxonlik (2005-2006)
Jami 80+
Statistik maʼlumotlar
Oʻrta-maxsus maʼlumot
diplomlari
23%
Gibraltar va Angliyadagi maktab tuzilmalarini solishtirish

Gibraltarda taʼlim odatda, uch bosqichli tizimda ishlaydigan ingliz tizimiga asoslangan. Gibraltardagi maktablarning Milliy oʻquv dasturi Key Stage tizimiga amal qiladi.

Boshlangʻich taʼlim

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gibraltarda taʼlimning birinchi yili bolalar bogʻchasida yoki maktabgacha taʼlim muassasasida amalga oshiriladi. Majburiy taʼlim boshlangʻich taʼlim bilan 4 yoshdan boshlanadi. Birinchi yil qabul deb nomlanadi, unda qatnashish 5 yilgacha davom etadi. Gibraltarda boshlangʻich taʼlim 8 yil davom etadi (birinchi va oʻrta maktab).

Oʻrta taʼlim

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Bayside umumtaʼlim maktabi

12 yoshida Gibraltariyalik talabalar bir jinsli oʻrta maktabga kirishadi (bu yoshga qadar barcha taʼlim qoʻshma taʼlim tizimiga amal qiladi). Oʻrta taʼlim toʻgʻrisidagi umumiy sertifikatga (GCSE) tayyorlanish boʻyicha toʻrt yillik kursdan soʻng, bu yerda talabalar 16 yoshida yakuniy imtihonlarga kirishadilar. Talabalar 10 tagacha GCSE fanlarini, shu jumladan 5 ta asosiy fanni (ingliz tili, matematika, fan, dinshunoslik va ispan tili) oʻrganishlari mumkin. GCSE ni topshirgandan soʻng oʻqishni davom ettirmoqchi boʻlgan talabalar, agar ular C yoki undan yuqori sinfda (odatda ingliz tili va matematikani oʻz ichiga olgan) kamida 4 ta fandan oʻtish talabini olgan boʻlsalar, oltinchi sinfga (oʻsha maktabda) oʻtishlari mumkin. Bu yerda talaba birinchi yil oxirida Advanced Subsidiary (AS) imtihonlarini va kurs oxirida Advanced 2 (A2) imtihonlarini topshirib, ikki yillik A-Level kursiga oʻtadi. Gibraltariyalik talabalar bir vaqtning oʻzida 4 tagacha turli A-Level fanlarini oʻrganishlari mumkin.Gibraltarda oʻgʻil bolalar uchun Bayside umumtaʼlim maktabi va qizlar uchun Westside maktablari mavjud.Shuningdek, Prior Park School mustaqil qoʻshma oʻrta maktabi ham bor[1].

Gibraltarda oʻn beshta davlat maktabi, bitta MOD maktabi, bitta xususiy maktab mavjud.

Qoʻshimcha taʼlim

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Gibraltar kolleji (ilgari Gibraltar qoʻshimcha taʼlim kolleji sifatida tanilgan)

Oliy maʼlumot

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2015-yil 31-martda Gibraltar hukumati Gibraltar universiteti qonuni qabul qilinganligini va hududning birinchi universiteti boʻlgan Gibraltar universiteti 2015-yil sentabr oyida ochilganligini eʼlon qildi[2][3].

Ilgari, barcha talabalar boshqa joyda universitet darajasida yoki unga tenglashtirilgan va baʼzi bir daraja boʻlmagan kurslarda oʻqishlari kerak boʻlgan.Gibraltar hukumati Buyuk Britaniyada tahsil olayotgan talabalarni moliyalashtirish uchun stipendiya /grant tizimini tashkil etgan[4]. Gibraltariyalik barcha talabalar Birlashgan Qirollikdagi talaba kreditlariga amal qiladilar, u yerda ular Talaba kreditlari kompaniyasidan kredit olish uchun ariza topshirishadi, keyinchalik Gibraltar hukumati tomonidan ularning kreditlari toʻliq qoplanadi. 2008-yilda Britaniya universitetlarida 224 nafar gibraltarlik talaba tahsil olgan, bu shu kungacha eng yuqori ko‘rsatkichdir.

Barcha oʻqituvchilar malakasini oshirish uchun Britaniya universitetlari va kollejlariga borishadi, bu yerda talabalar oʻqituvchilik darajasiga yoki aspiranturadan keyingi taʼlim sertifikatiga (PGCE) kirishni tanlashlari mumkin. Birlashgan Qirollikning istalgan taʼsischi davlatida malakali oʻqituvchi maqomiga (QTS) ega boʻlgan va DfES (Buyuk Britaniya) tomonidan berilgan roʻyxatga olish raqamiga ega boʻlgan talabalar Gibraltarda dars berishlari mumkin.

  • Angliyada taʼlim
  • Gibraltar universiteti