Kontent qismiga oʻtish

Dražen Petrovich

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Dražen Petrovich

Petrovich New Jersey Nets jamoasida, 1992
Shaxsiy maʼlumot
Tavalludi 22-oktyabr 1964-yil
Šibenik, Croatia, Yugoslavia
Vafoti 7-iyun 1993-yil(1993-06-07)
(28 yoshda)
Denkendorf, Germaniya
Millati Yugaslaviyalik / xarvatiyalik
Boʻyi 6 ft 5 in (1.96 m)
Vazni 195 lb (88 kg)
Faoliyati haqidagi maʼlumotlar
MBA drafti 1986 / Tur: 3 / Tanlash: 60- overall
Portland Trail Blazers tomonidan tanlangan
Oʻyindagi faoliyati 1979—1993
Pozitsiyasi Himoyachi
Raqami 4, 9, 10, 5, 44, 3
Faoliyatidagi yorqin voqealar va mukofotlar
Statistikalar Buni Vikimaʼlumotlarda tahrirlash NBA.com saytida
Statistikalar Basketball-Reference.com saytida
FIBA shuhrat zali (oʻyinchi sifatida)

Dražen Petrovich (1964-yil 22-oktyabr — 1993-yil 7-iyun) — yugoslaviya va xorvatiyalik professional basketbolchi. U 1989-yilda Milliy Basketbol Assotsiatsiyasiga (NBA) qoʻshilishdan oldin 1980-yillardaYevropada professional basketbol oʻynashda muvaffaqiyatga erishdi.

Koʻplab xalqaro basketbol bosqichlarida yulduz boʻlgan Petrovich Yozgi Olimpiya oʻyinlarida ikkita kumush (1988, 1992) va bitta bronza (1984), FIBA Jahon kubogida oltin (1990) va bronza (1986) va oltin medalni qoʻlga kiritdi. U 1986-yilda FIBA jahon chempionatining MVP va 1989-yilda FIBA EuroBasket MVP boʻlgan. Cibona Zagreb bilan Petrovich 1985 va 1986-yillarda ham ketma-ket ikki marta EuroLeague chempionligini qoʻlga kiritdi. U dastlab Yugoslaviyaning kattalar terma jamoasini, keyinroq Xorvatiyaning kattalar terma jamoasini himoya qildi. U toʻrtta Euroscar mukofotini qoʻlga kiritdi va ikki marta janobYevropa nomini oldi. 1985-yilda u Yugoslaviyaning eng yaxshi sportchisi uchun „Oltin nishon“ mukofotini oldi.[1]

Yugoslaviyaning Shibenik shahrida (hozirgi Xorvatiya) tugʻilgan.[2] Uning otasi Bosniya va Gertsegovinaning Trebinye yaqinidagi Zagora shahrida serb oilasida tugʻilgan.[3][4][5] Uning onasi Shibenik yaqinidagi Bilitsa shahrida tugʻilgan va anʼanaviy konservativ xorvat oilasidan, dindor Rim katoliklaridan edi.[6] Er-xotinning toʻngʻich farzandi Aleksandr birinchi boʻlib basketbol oʻynagan va sobiq Yugoslaviyadagi eng yaxshi posbonlardan biriga aylangan. Aka-uka Petrovichlar serbiyalik basketbolchi Deyan Bodiroganing ikkinchi amakivachchalaridir.[7][8][9]

Shibenka (1979-1983)

[tahrir | manbasini tahrirlash]

13 yoshida Petrovich mahalliy „Shibenka“ klubining yoshlar tanlovida oʻynay boshladi. 15 yoshida u allaqachon klubning birinchi oʻyinchisiga aylangan edi. 1983-yilda 18 yoshli Petrovich Yugoslaviya ligasining 1982—1983-yilgi klublar chempionatining soʻnggi pley-off oʻyinida Shibenkaning Bosna Sarayevo ustidan gʻalaba qozonishi uchun ikkita jarima zarbasini amalga oshirdi. Biroq, klub chempionlikni qoʻlga kiritgan kuniyoq, Yugoslaviya Basketbol federatsiyasi hakamlikdagi qoidabuzarliklar tufayli Shibenkadan unvonni mahrum qildi. Shibenka revansh oʻyinida qatnashishdan bosh tortgach, liga chempionligi Bosnaga berildi.

Yevropa yulduzligiga koʻtarilish

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Cibona Zagreb (1984-1988)

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1984—1985-yilgi mavsum

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yugoslaviya armiyasidagi bir yillik majburiy xizmatdan soʻng, Petrovich oʻzining akasi Akoga qoʻshildi va oʻsha paytdagi Yevropadagi eng yaxshi orqa kort duetini shakllantirish uchun Cibona Zagrebga koʻchib oʻtdi. Cibonadagi birinchi mavsumida Petrovich milliy Yugoslaviya ligasi chempionligini va Yugoslaviya milliy kubogini qoʻlga kiritdi. 1984—1985 yilgi Yugoslaviya FFL mavsumida milliy milliy liga oʻyinlarida Petrovich oʻynagan 27 oʻyinda jami 878 ochko toʻplagan va har bir oʻyinda oʻrtacha 32,5 ochko toʻplagan. 

1985—1986-yilgi mavsum

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1985-yil 5-oktyabrda Yugoslaviya Birinchi Federal ligasida Union Olimpija Lyublyanaga qarshi oʻyinda Petrovich 112 ochko toʻpladi va Cibona 158-77 hisobida gʻalaba qozondi. U 112 ochkodan 67 tasini oʻyinning birinchi yarmida qoʻlga kiritdi. Oʻyin davomida Petrovich maydondan 40/60, 3 ochkolik masofadan 10/20 va erkin toʻpni 22/22 zarba bilan zarba berdi.[10] Toʻplangan 112 ochko Yugoslaviya Birinchi Federal Ligasi tarixidagi bir oʻyinda toʻplangan eng koʻp ochko boʻldi. Bu liganing 1962-yilda Radivoj Korać tomonidan oʻrnatilgan bir oʻyindagi 74 ochko toʻplash rekordini yangiladi. Korach bu rekordni OKK Beograd bilan oʻynab, Mladost Zagrebga qarshi oʻyinda qoʻlga kiritdi.[11]

1986—1987-yilgi mavsum

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1986—1987-yilgi Yugoslaviya FFL mavsumida Petrovich oʻynagan 25 oʻyinda jami 932 ochko toʻpladi va har bir oʻyinda oʻrtacha 37,3 ochko toʻpladi. Oʻsha mavsumda CibonaYevropa miqyosidagi oʻrta darajadagi FIBAYevropa kubogi gʻoliblari kubogi musobaqasida ishtirok etdi. Petrovich Cibonani chempionlikka olib chiqdi, chunki u liganing 1986—1987 yilgi mavsumi finalida Italiya Ligasi klubi Skavolini Pesaroga qarshi oʻyinda 28 ochko toʻpladi.[12] Bu Petrovich va Cibona uchun ketma-ket uchinchi Yevropa klublar chempionati edi.

1986—1987 yilgi FIBA Yevropa kubogi gʻoliblari kubogi mavsumida Petrovich oʻynagan 8 oʻyinda jami 270 ochko toʻplagan va har bir oʻyinda oʻrtacha 33,8 ochko toʻplagan.

1987—1988-yilgi mavsum

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Cibona bilan Petrovich yana 1988-yilda Yugoslaviya milliy kubogini qoʻlga kiritdi. 1987—1988-yilgi Yugoslaviya FFL mavsumida Petrovich oʻynagan 24 oʻyinda jami 860 ochko toʻplagan va har bir oʻyinda oʻrtacha 35,8 ochko toʻplagan.[13] Oʻsha mavsumda CibonaYevropaning uchinchi darajali klub musobaqasi, FIBA Korać Cup musobaqasida ishtirok etdi. 1987-yil 14-oktyabrda Petrovich FIBA Korać Kubogining 1987—1988 yilgi mavsumida Finlandiya Ligasining KTP Kotka klubiga qarshi oʻyinda 62 ochko toʻpladi.[14] Petrovich Cibonani Korać kubogi finaliga olib chiqdi va u yerda Ispaniya Ligasi klubi Real Madridga yutqazdi. Korać Cup mavsumida Petrovich oʻynagan 12 oʻyinda jami 401 ochko toʻpladi va har bir oʻyinda oʻrtacha 33,4 ochko toʻpladi.

Real Madrid (1988-1989)

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Cibona Zagreb bilan juda muvaffaqiyatli mavsumlardan soʻng, Petrovichga Cibona va Yugoslaviya Birinchi Federal Ligasi endi taklif qila olmaydigan yangi qiyinchiliklar kerak edi. NBAning Portlend Trail Blazers jamoasi 1986-yilgi NBA loyihasida yosh Petrovich uchun uchinchi bosqich tanlovidan foydalangan edi, ammo u Qoʻshma Shtatlarga ketishini keyinga qoldirishga qaror qildi. 1988-yilda u NBAga oʻtish oʻrniga Ispaniya ligasi klubi „Real Madrid“ bilan shartnoma imzoladi va bu sof daromad 4 million dollarga teng boʻldi.

1988—1989 yilgi mavsum

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Petrovich „Real“ga 1989-yilgi Ispaniya Qirollik Kubogida kataloniyalik raqibi „Barselona“ ustidan gʻalaba qozonishda yordam berdi. Ispaniya ACB ligasi finalida „Real Madrid“ seriyaning beshinchi va hal qiluvchi oʻyinida „Barselona“ga qiyinchilik bilan magʻlub boʻldi. Ispaniya Ligasining 1988—1989-yilgi ACB mavsumida Petrovich liganing muntazam mavsumida eng yaxshi toʻpurar boʻlgan. Pley-off bosqichini qoʻshib hisoblaganda, u oʻynagan 47 oʻyinda jami 1327 ochko toʻplagan va har bir oʻyinda oʻrtacha 28,2 ball toʻplagan.[15] Petrovichning Ispaniyadagi ACBdagi birinchi mavsumi ham uning oxirgisi boʻldi, lekin u hali ham ACBning bir oʻyin finalida eng koʻp ochko toʻplash (42) va eng koʻp uch ochko toʻplash (8) boʻyicha rekordini saqlab turibdi.[14]

NBA faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Portlend Trail Blazers (1989-1991)

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bleyzerlar Petrovichni toʻp tepuvchi sifatida qadrlashdi, biroq u qoʻriqchi oʻynash tezligi yoki himoyada oʻynashda oyoq tezligiga ega emasligidan xavotirda edi. Ular uni jamoaga, birinchi navbatda, uch ochkolik zarba berish uchun tashqi tahdid sifatida olib kelishdi. Bleyzersning hujum sxemasida u chiziq orqasida oʻrnatilishi, uzatilgan toʻpni qabul qilishi va toʻpni qaytarish uchun toʻgʻridan-toʻgʻri yuqoriga koʻtarilishi kerak edi. Petrovich tajovuzkor, hujumkor oʻyinchi edi, u oʻz zarbasi va zarbalarini jamoadoshlari uchun yaratishga odatlangan. Uning qoʻlidan toʻpni olib, uni statik zarba beruvchiga aylantirish unga begona edi. Eng yomoni, Bleyzerlar allaqachon posbonlarning toʻliq rotatsiyasiga ega boʻlishgan, ularda Klayd Dreksler va Terri Porter, zaxirada esa faxriy Denni Yang bor edi. Shunday qilib, amaldagi La Gazzetta dello Sport Euroscar Yevropaning eng yaxshi futbolchisi cheklangan oʻyin vaqtiga ega boʻldi. U Bleyzerlarning oʻzi uchun cheklangan rolida samarali boʻlishda qiynalardi. 1989—1990 NBA mavsumida oʻzining yangi mavsumida u har bir oʻyinda 12 daqiqada oʻrtacha 7,4 ball toʻplagan.[16]

Uning talabiga koʻra, mavsumda 38 ta oʻyin (shundan 20 tasi Petrovich uchun oʻynamagan), Denver Naggets bilan uch tomonlama savdo uni keyingi loyihada birinchi bosqich tanlovi evaziga Nyu-Jersi Netsga yubordi.[16][17]

Nyu-Jersi Nets (1991-1993)

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Petrovichning „Nets“ formasi, uning 3 raqami oʻlimidan soʻng jamoa tomonidan isteʼfoga chiqarilgan.
Petrovichning 3-raqamli boshqa taniqli Nets oʻyinchilari bilan birga osilgan, 2018-yil oktabr oyida tasvirlangan

1992-yil 6-dekabrda u haftaning eng yaxshi futbolchisi deb topildi.[18] 1993-yil 4-fevralda Petrovich faoliyatidagi rekord darajadagi 53 daqiqa oʻynadi va Sietl SuperSonicsga qarshi qoʻshimcha vaqtda gʻalaba qozonib, 35 ochko toʻpladi.[19] Ketma-ket ikkinchi mavsumda u uch ochkolik yoydan 45 % zarba berdi. Uning 52 % toʻp kiritgan koʻrsatkichi yana barcha posbonlar uchun eng yuqori koʻrsatkichga yaqin edi. Amerika ommaviy axborot vositalari uni NBA uchinchi jamoasiga tanlash bilan taqdirlashdi. Biroq, u 1993-yilgi Yulduzlar oʻyiniga taklifnoma olmadi. Oʻsha mavsumda NBAning eng yaxshi 13 toʻpurari orasida u taklif etilmagan yagona odam edi.

Petrovichning Nets jamoadoshi Chakki Braun Scoop B Radio Podcast-ga bergan intervyusida Petrovichning shifolash qobiliyatidan hayratda qoldi. Braun Brandon Scoop B Robinsonga Petrovichning tizzasini burishganini eslaganini va ikki oyni oʻtkazib yuborishini aytdi. Petrovich shunchalik qattiq reabilitatsiya qildiki, u faqat ikki hafta sogʻindi.[20]

Karyera statistikasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Jadval tavsifi
  GP Oʻynalgan oʻyinlar   GS  Oʻyinlar boshlanishi  MPG  Oʻyin uchun daqiqalar
 FG%  Maydondagi gollar foizi  3P%  Uch ochkoli gollar foizi  FT%  Erkin to'p otish foizi
 RPG  Har bir oʻyindagi rebound (basketbol)  APG  Har bir oʻyin uchun Assist (basketbol)  SPG  Har bir oʻyin uchun
to'p saqlash (basketbol)
 BPG  Har bir oʻyin uchun bloklar (basketbol)  PPG  Oʻyin uchun ochko  Bold  Karyera

Muntazam mavsum

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yil Jamoa GP GS MPG FG% 3P% FT% RPG APG SPG BPG PPG
1989–90 Portland 77 0 12.6 .485 .459 .844 1.4 1.5 .3 .0 7.6
1990–91 Portland 18 0 7.4 .451 .167 .682 1.0 1.1 .3 .0 4.4
1990–91 New Jersey 43 0 20.5 .500 .373 .861 2.1 1.5 .9 .0 12.6
1991–92 New Jersey 82 82 36.9 .508 .444 .808 3.1 3.1 1.3 .1 20.6
1992–93 New Jersey 70 67 38.0 .518 .449 .870 2.7 3.5 1.3 .2 22.3
Career 290 149 26.4 .506 .437 .841 2.3 2.4 .9 .1 15.4
Yil Jamoa GP GS MPG FG% 3P% FT% RPG APG SPG BPG PPG
1990 Portland 20 0 12.7 .440 .313 .583 1.6 1.0 .3 .0 6.1
1992 New Jersey 4 4 40.8 .539 .333 .846 2.5 3.3 1.0 .3 24.3
1993 New Jersey 5 5 38.6 .455 .333 .800 1.8 1.8 .4 .0 15.6
Career 29 9 21.0 .474 .324 .696 1.8 1.4 .4 .0 10.2

Terma jamoadagi faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Petrovichning milliy terma jamoadagi debyuti 15 yoshida, Turkiyada boʻlib oʻtgan 18 yoshgacha boʻlganlar oʻrtasidagi Bolqon chempionatida boʻlib oʻtgan va Yugoslaviya oʻsmirlar terma jamoasi bronza medalini qoʻlga kiritgan. Yigit muntazam ravishda Bolqon chempionatida Yugoslaviya terma jamoasida oʻynadi, shuningdek, oʻsmirlar jamoasi bilan oltin va kattalar jamoasi bilan kumush medalni qoʻlga kiritdi. Shuningdek, u 1982-yilda Bolgariyada boʻlib oʻtgan 18 yoshgacha boʻlgan futbolchilar oʻrtasidagi FIBAYevropa chempionatida kumush medalni qaytargan.

Umuman olganda, Petrovich Yugoslaviyaning kattalar terma jamoasini 155 oʻyinda himoya qilgan, u oʻyinlarda jami 3258 ochko toʻplagan va har bir oʻyinda oʻrtacha 21,0 ball toʻplagan.

Petrovich Xorvatiya terma jamoasida oʻynaydi

1992-yil Barselonadagi Olimpiya oʻyinlari mustaqil Xorvatiya ishtirokidagi birinchi yozgi Olimpiada oʻyinlari boʻldi va Petrovich basketbol boʻyicha Olimpiya turnirida Xorvatiya milliy basketbol jamoasining yetakchisi edi. Guruh bosqichida faqat American Dream Teamga yutqazgan kuchli va ilhomlangan Xorvatiya jamoasi Petrovich tomonidan amalga oshirilgan erkin zarbalar evaziga yangilangan sovet jamoasiga qarshi yarim finalda gʻalaba qozondi va oltin uchun amerikaliklarga qarshi toʻqnash keldi. Petrovichning raqobatbardoshligi va oʻziga boʻlgan ishonchi tufayli[2] xorvatlar oʻyinning dastlabki oʻn daqiqasida yaxshi natija koʻrsatishdi va Franxo Arapovichning dank va keyingi toʻp tepishda 25-23 hisobida oldinda borishdi.[21]

Zagrebdagi Mirogojdagi Petrovichning qabri
Dražen Petrović basketbol zali tashqarisidagi Petrovich haykali

1993-yilning yozida, oʻzining eng yaxshi NBA mavsumi va Netsning Klivlend Kavalersi tomonidan birinchi raundda magʻlub boʻlganidan soʻng, Petrovich Xorvatiya terma jamoasi 1993-yilgi EuroBasket uchun saralash turnirini oʻtkazayotgan Berlinga yoʻl oldi. U Netsdan ketish haqida oʻylardi, Nets hali uning shartnomasini uzaytirmaganidan hafsalasi pir boʻldi. U amerikalik jurnalistlarga ligada tan olinmaganligi uni NBAni butunlay tark etish va Gretsiyada klub basketboli oʻynash haqida oʻylashga majbur qilganini aytdi. Gretsiyaning kamida ikkita klubi Petrovichga 7,5 million dollarlik uch yillik shartnoma taklif qilishga tayyor edi.[17] Petrovich Zagrebga parvozni oʻtkazib yuborishga va sevgilisi bilan Xorvatiyaga qaytishga qaror qildi.

Yutuqlar va mukofotlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Klub musobaqalari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Milliy jamoalarda

[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Faoliyati davomida vafot etgan basketbolchilar roʻyxati
  • Bitta oʻyinda 100 ochko toʻplagan basketbolchilar roʻyxati
  • Yugoslaviya Birinchi Federal Basketbol Ligasi faoliyati statistikasi yetakchilari
  1. „Novak Đoković dobitnik "Sportove" zlatne značke; Dobitnici zlatne značke“. DSL Sport. 26-yanvar 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-yanvar 2016-yil.
  2. 2,0 2,1 Rodrick. „Spirit of the Game“. August 8 issue of ESPN The Magazine. 13-mart 2007-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  3. „A World Apart, Nets' Petrovic Is Mourned: In New Jersey and Croatia, 28-year-old guard is remembered after being killed in car crash“. Los Angeles Times (9-iyun 1993-yil). — „His father was a Serb and his mother a Croat, and he competed for Croatia“. Qaraldi: 30-iyun 2013-yil.
  4. Dušan Čolović (15-avgust 1990-yil). „Igraću samo za Jugoslaviju!“. Tempo. № 1277.{{cite magazine}}: CS1 maint: date format ()
  5. „Prisoners of War“. Sports Illustrated, 1996 Olympics. — „Petrovic, whose father is a Serb“.
  6. Dmitrović. „Praznina u duši Vlade Divca“ (1-oktabr 2010-yil).
  7. A. „Evo dokaza: Dražen Petrović i Bodiroga su bliski rođaci!“ (hr) (16-avgust 2013-yil). Qaraldi: 3-sentabr 2017-yil.
  8. „Nije Sam Bodiroga: Dražen Petrović je bio rođak i legendarnog košarkaša Partizana“. SrbijaDanas (20-may 2020-yil).
  9. „101 Greats: Dejan Bodiroga“. EuroLeague (8-iyun 2020-yil). Qaraldi: 1-mart 2021-yil.
  10. When Drazen Petrovic Scored 112 Points In One Game.
  11. THE LATE GREAT DRAZEN PETROVIC ONCE scored 112 points in a single game.
  12. „Chronology“. DrazenPetrovic.com. Qaraldi: 15-avgust 2013-yil.
  13. „Statistics from Drazen Petrovic in Former YUBA League.“. 2021-yil 2-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 23-avgust.
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 „Statistics“. drazenpetrovic.com. 25-mart 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-mart 2014-yil.
  15. Historial estadístico Petrovic, D. (ispancha).
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 Basketball-Reference.com, Drazen Petrovic (Wayback Machine saytida 2011-07-04 sanasida arxivlangan)
  17. 17,0 17,1 Mike Freeman, Details Emerge, but Petrovic’s Death Still Baffles, The New York Times, 9 June 1993
  18. „1992—1993 NBA Season Summary“. 2011-yil 3-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 23-avgust.
  19. „Seattle SuperSonics at New Jersey Nets Box Score, 4-fevral 1993-yil“. 2022-yil 23-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 23-avgust.
  20. „Former NBA player recalls Nets' Drazen Petrovic spraining knee & missing a few games rather than a few months“. Basketball Society (24-aprel 2018-yil). Qaraldi: 14-may 2018-yil.
  21. „Revisiting USA-Croatia 1992 (or, Why YouTube is God, part 1 of many)“. BallinEurope (25-yanvar 2010-yil). 17-noyabr 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-aprel 2012-yil.
  22. BasketballReference.com, 1992—1993 NBA Player Register (Wayback Machine saytida 17 October 2007 sanasida arxivlangan)
  23. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named 24sec
    • Euroleague.net 50 greatest contributors
    • In Honor of Dražen Petrović
    • FIBA Hall of Fame profile