Doliy mifologiya

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Doliy (qadimgi yunoncha: Δολίος qadimgi yunoncha: Δολίος) — yunon mifologiyasida, toʻgʻrirogʻi, yunonlarning epik anʼanalarida, Gomerning „Odissey“ asari qahramoni, Penelopaning quli, u Odisseyga turmushga chiqqanida otasi Ikariydan sep sifatida olgan[1].

Mifologiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dolius Odissey uyida bogʻbon boʻlib xizmat qilgan. U Sitsiliyadan boʻlgan qulga uylangan, uning ismini Gomer keltirmaydi[2]. Ularning nikohidan kamida sakkiz farzand tugʻildi, ulardan yetti oʻgʻil, jumladan Melantius[3] va qizi Melanfo[4].

Doliy xoʻjayinining yigirma yillik yoʻqligida unga sodiq qoldi. Doliyning olti oʻgʻli, xuddi oʻzi kabi, Odisseyning tarafdorlari boʻlib qolishdi, yettinchi oʻgʻli Melanfiy va qizi Melanfo esa Penelopaning daʼvogarlari tomoniga oʻtishdi va ular Odissey Itakaga qaytib kelganidan keyin oʻldirildi. Melanfo xoʻjayiniga qoʻpol munosabatda boʻldi, u esa uni oʻz saroyidan haydab chiqarmoqchi boʻldi. Oʻz navbatida, Melanfiy Penelopaning daʼvogarlarini faol himoya qildi. Natijada, gʻazablangan qirol Melantiyni parchalab tashladi va Odisseyning oʻgʻli Telemax Melanfoni boshqa bevafo kanizaklar bilan birga osib qoʻydi.

Odisseyning shaxsi nihoyat oshkor boʻlgandan soʻng, Doliy uni chin yurakdan uyda kutib oldi va xoʻjayinini tirik va sogʻlom koʻrganidan katta xursandchilik bildirdi[5]. Taqdirning soʻnggi jangida Odissey sovchilarni oʻldirgandan soʻng, Doliy va uning olti oʻgʻli[6] oʻldirilgan daʼvogarlarning qarindoshlariga qarshi turish va Itaka aholisining harakatlarini bostirish uchun Odissey va uning oʻgʻli Telemaxga yordamga kelishdi[7].

Doliy va uning qolgan oʻgʻillari Odisseyning eng sodiq doʻstlari boʻlib qoldi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Гомер. Одиссея. 4.735.
  2. Gomer. Odisseya. 24.389.
  3. Gomer. Odisseya. 22.196.
  4. Gomer. Odisseya. 18.290.
  5. Gomer. Odisseya. 24.396.
  6. Gomer. Odisseya. 22.474.
  7. Gomer. Odisseya. 24.496—497.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Gomer. Odissey.
  • Teokrit. Idillar. 5.150.
  • Kondrashov A.P. Qadimgi Yunoniston va Rim mifologiyasida kim kim. 1738 qahramonlar va afsonalar. — M..: RIPOL klassik, 2016. — ISBN 978-5-386-09554-3.