Ding Xia

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Ding Xia (xitoycha: 丁霞 , 1990-yil 13-yanvarda tugʻilgan) — xitoylik voleybolchi. U Xitoy voleybol boʻyicha ayollar terma jamoasining[1] asosiy oʻyinchisi boʻlib, 2014-yildan buyon xalqaro musobaqalarda Xitoy nufuzini himoya qilib kelmoqda. Klub darajasida u 2013-yildan beri sardorlik qilayotgan Liaoning viloyati jamoasida oʻynaydi. Ding Xia kortda oʻzining chaqqonligi va koʻp qirraliligi bilan mashhur boʻlib, koʻpincha chap qoʻl toʻxtatuvchisi sifatida oʻz kuchidan ikkinchi teginishda yoki maydonning oʻng tomonidan kutilmagan zarbalarni amalga oshirish uchun foydalanadi. Shu sababli unga „Opposite Spiker Ding (Qarama-qarshi tirnoqli Ding)“ laqabi berilgan.

Shaxsiy hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ding Xia 1990-yil 13-yanvarda Xitoyning Xebey shtati Shijiazhuang shahrida tugʻilgan. Uning otasi va buvisi Shijiazhuang avtomobil zavodining ishchilari. Ding Xia Shijiazhuang shahar sport maktabida oʻn yoshida voleybol oʻynashni boshlagan. 17 yoshida u Liaoning ayollar voleybol jamoasi murabbiylar tomonidan tanlab olingan va jamoada mashq qilish uchun oʻz shahrini tark etgan.

Karyerasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2009-yilda Ding Xitoyning 20 yoshgacha boʻlgan ayollar milliy voleybol jamoasiga qoʻshilish uchun tanlangan. Oʻsha yili u 2009-yil 16-iyuldan 25-iyulgacha Meksikaning Tixuana va Mexikali shaharlarida oʻtkazilgan oʻn beshinchi FIVB U20 Jahon chempionatida ishtirok etdi.

2013-yilda Ding birinchi marta Xitoyning ayollar milliy voleybol terma jamoasi roʻyxatiga kirdi, ammo mashgʻulotlarga borishi majburiy emas edi. Oʻsha yili u Liaoning jamoasini 2013-yilgi Xitoy milliy oʻyinlarida kumush medaliga sazovor boʻlishida xissa qoʻshdi.

2014-yilda Ding Xia yana terma jamoaning kattalar roʻyxatiga kiritildi va jamoa bilan mashgʻulotlar oʻtkaza boshladi. 2014-yil iyun oyida u har yili Shveysariyada oʻtkaziladigan Montreux Volley Masters musobaqasida qatnashdi. Sentabr oyida Ding Xia B milliy terma jamoasi tarkibida 2014-yilgi Incheon Osiyo oʻyinlarida ishtirok etdi. Ammo terma jamoa turnir finalida Janubiy Koreyaga 0:3 hisobida imkoniyatni boy berib, kumush medalni qoʻlga kiritdi. Turnirlardagi oʻyini barqaror boʻlmagani uchun undan terma jamoani vaqtincha tark etish soʻralgan.

2015-yilda Ding Xia terma jamoaga qaytdi va butun yoz davomida jamoa safida oʻynadi. 2015-yilda u FIVB Jahon chempionatida jamoa nufuzini himoya qilish imkoniyatini qoʻlga kiritdi. Turnir davomida Ding Xia ajoyib oʻyin koʻrsatdi. Zaxira oʻyinchisi sifatida u jamoa qiyin vaziyatlarga duch kelganda va ritmni oʻzgartirishga muhtoj boʻlganida tez-tez oʻyinga tushirilardi. Mazkur musobaqada Ding Xia jamoaga turnirda oltin medalni qoʻlga kiritishga yordam berdi.

Ding Xianing Jahon kubogidagi muvaffaqiyati unga keyingi yili Rio Olimpiadasi tarkibidan joy olish imkonini berdi, u yerda faxriy setter Vey Qiuyue bilan birga birinchi Olimpiya oʻyinlarida Xitoy terma jamoasi safida oʻynadi.

Ding Xia jamoadoshlari bilan birgalikda 2016-yilgi Rio Olimpiadasi oʻyinlarida ajoyib oʻyin koʻrsatdi. Dastlabki bosqichlardagi umidsiz oʻyindan soʻng jamoa hayratlanarli oʻzgarishlarga erishdi va chorak finalda oltin medal favoriti va mezbon Braziliyani magʻlub etib, 20 000 tomoshabinni hayratda qoldirdi. Shundan soʻng, jamoa yarim finalda Gollandiyani 3:1 hisobida magʻlub etdi va finalda Serbiyani magʻlubiyatga uchratib, tarixdagi uchinchi Olimpiada oltin medaliga sazovor boʻldi[2].

Rio Olimpiadasidan soʻng jamoa faxriysi Vey Qiuyue tizzasidan olgan jarohati tufayli nafaqaga chiqdi va Ding Xia terma jamoaning asosiy toʻpurariga aylandi. 2017-yilda Ding Xia Jahon Grand Chempionlar Kubogida ishtirok etib, jamoasiga chempionlik unvonini qoʻlga kiritishda muvaffaqiyatli yordam berdi va bu yoʻlda AQSh, Braziliya va Rossiya jamoalarini magʻlub etdi[3].

2018-yil sentyabr oyida Ding Xia Indoneziyaning Jakarta shahrida boʻlib oʻtgan ikkinchi Osiyo oʻyinlarida ishtirok etdi. Asosiy oʻyinchi Chjan Changning yoʻqligiga qaramay, Xitoy terma jamoasi turnirda Osiyoda mutlaq ustunligini koʻrsatdi va ketma-ket sakkizta oʻyinda 3:0 hisobida gʻalaba qozonib, oltin medalni qoʻlga kiritdi. Ularning raqiblari Janubiy Koreya, Yaponiya, Tailand va Filippin jamoalari edi. Oʻsha oyning oxirida Ding Xia FIVB jahon chempionatida ishtirok etish uchun oʻz jamoasi bilan Yaponiyaga uchib ketdi. Ketma-ket 4 ta gʻalabadan soʻng, Xitoy birinchi bosqichida Italiyaga 1:3 hisobida magʻlub boʻldi. Ikkinchi bosqichda Xitoy oʻzining asosiy raqibi AQShni magʻlub etib, bir raund oldin „Oltilik“ yoʻllanmasini qoʻlga kiritdi. Finalda Xitoy AQSH va Gollandiya ustidan gʻalaba qozondi. Ammo jamoa besh set davom etgan mashaqqatli oʻyindan soʻng yarim finalda yana Italiya jamoasi tomonidan magʻlub etildi. Bronza medali uchun bahsda Gollandiyani yutib, shohsupadan joy olishga muvaffaq boʻldi.

Keyingi yili Ding Xia 2019-yilgi FIVB Voleybol Millatlar Ligasida Xitoy nufuzini himoya qildi. Dastlabki bosqichlarda Xitoyning asosiy jamoasi Gonkong kolizeyida raqibi Italiya terma jamoasiga qarshi maydonga tushdi. Koʻp oʻyinchilar koʻz oʻngida Xitoy terma jamoasi Italiyaga 0:2 hisobida magʻlub boʻldi va ketma-ket uchta setda gʻalaba qozonib, 3:2 hisobida gʻalabaga erishdi. Avgust oyida Ding Xia 2019-yilgi FIVB qitʼalararo Olimpiya saralash turnirida ishtirok etdi. Xitoyning Tszyanmen shahrida xitoylik vatandoshlari koʻz oʻngida milliy terma jamoa Yevropadagi raqiblari Chexiya, Germaniya va Turkiya jamoalarini magʻlub etib, 2020-yilgi Tokio Olimpiadasi yoʻllanmasini qoʻlga kiritdi. 2019-yil sentyabr oyida Ding Xia Yaponiyada boʻlib oʻtgan 2019-yilgi FIVB ayollar oʻrtasidagi jahon chempionatida ishtirok etdi. Raqiblari Italiya va Serbiya jamoalarining asosiy oʻyinchilari yoʻqligi sababli, jamoa ketma-ket 11 ta gʻalaba bilan oltin medalga sazovor boʻldi. Jamoa musobaqada davomida bor-yoʻgʻi 3 setni tashlab, AQSh, Braziliya va Yaponiya kabi raqiblarini magʻlubiyatga uchratdi. Ding Xia turnirning eng yaxshi toʻpurari sifatida etirof etildi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Ding Xianing o'smirlik davrida o'tkazgan o'yinlari“ (xitoycha). Sohu (30-sentabr 2014-yil). Qaraldi: 5-oktabr 2014-yil.
  2. Boadle, Anthony. „Volleyball: Chinese women win gold in clash with Serbia“ (inglizcha). Reuters (21-avgust 2016-yil). Qaraldi: 14-fevral 2021-yil.
  3. „China beats Japan 3-1 to claim title at 2017 FIVB World Grand Champions Cup - Xinhua | English.news.cn“. www.xinhuanet.com. 1-aprel 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-fevral 2021-yil.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]