Cuno Amiet
Cuno Amiet (nemischa: Cuno Amiet; 1868-yil 28-mart, Solothurn — 1961-yil 6-iyul, Oschvand) — shvetsariyalik rassom va haykaltarosh. Kompozitsiyada rangni afzal koʻrgan birinchi shveysariyalik rassom. U Shvetsariyada zamonaviy sanʼatning yaratuvchisi edi[1]. Sanʼatda asarlari asosan post-impressionistik yoʻnalishga tegishli.
Yoshligi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Amiet Solothurn kantonida amaldor oilasida tugʻilgan, otasi davlat arxivida xizmat qillgan. U 1882-yilda rassomlik saboqlarini olishni boshladi. 1886-yilning kuzida Cuno rassom Pol Dem bilan Myunxenga joʻnab ketdi va u yerdagi Tasviriy sanʼat akademiyasiga oʻqishga kirdi. Amietning ustozlari orasida Gabriel fon Xakl, Karl Raup va Nikolaos Guzis kabi ustalar bor edi. 1887-yilda Amiet akademiyada rassom Jovanni Djakometti bilan uchrashdi va u bilan umrbod doʻstlik munosabatlarini oʻrnatdi. 1888-yil oktabr oyida ikkala yosh rassom ham Parijga joʻnab ketishdi va Julian akademiyasiga kirishdi. U yerda Per Bonnard, J. E. vullard, Moris Denis, Pol Serusier va Toni Robert-Fleurylar bilan ijodlari davom etdi.
Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
Feliks Vallotton bilan birgalikda Cuno Amiet Nabis ramziy guruhiga qoʻshiladi. 1892-yil may oyida Amier Bretanga, Pont-Aven baliqchilar shaharchasiga joʻnadi, u yerda 1893-yil iyunigacha qoldi. Oʻsha yili Amiet oʻz atelyesida shvetsariyalik yirik simvolist rassom Ferdinand Xodler bilan uchrashdi. Xodler, xuddi Gogin kabi, Amiet ijodiga kuchli taʼsir koʻrsatdi. Amiet 1896-yilda Stampa shahridagi G. Giacomettiga tashrif buyurganida, 1893-yildan beri mahorati qiziqtirgan rassom Jovanni Segantini bilan uchrashdi.
1898-yilda Zurich Rassomlar uyida F.Xodler, G.Jakometti va C. Amiet qoʻshma koʻrgazma tashkil qildi. 1904-yilda C. Amiet Xodler bilan birgalikda Vena boʻlinish harakatida qatnashdi. 1905-yilda Drezden Rixter galereyasida C.Amiet asarlari koʻrgazmasi tashkil etildi. 1919-yilda Amiet Bern universitetining faxriy sanʼat doktori unvoniga sazovor boʻldi. 1944-yildan Solothurn rassomlar uyushmasining faxriy aʼzosi. 1958-yilda usta tavalludining 90 yilligi munosabati bilan Zurichdagi Volfsberg sanʼat galereyasida uning asarlari koʻrgazmasi va Bern sanʼat muzeyida retrospektiv koʻrgazmasi boʻlib oʻtdi.
Hayoti davomida Amietni „Shvetsariya Bonnardi“ deb atashgan. 1931-yilda Myunxen shisha saroyida sodir boʻlgan yongʻin paytida rassomning 50 ta asari yoʻqolgan.
Amiet shvetsariyalik yozuvchi Herman Hessening yaqin doʻsti edi. Yozuvchining Amiet ishlagan portreti 1919-yilda karton varagʻida ziyraklik bilan chizilgan, „Emil Sinkler portreti“ sifatida imzolangan[2]. Ushbu taxallus ostida Gesse 1917-yilda Birinchi jahon urushiga qarshi siyosiy murojaatlarini nashr etdi. 1920-yil aprel oyida Amiet Gessening oʻgʻli Brunoni tarbiyalaydi va yosh rassomga birinchi rasm chizish darslarini beradi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Pierre-André Lienhard / KMG: Cuno Amiet in the online Historical Dictionary of Switzerland, 2005.“. 2018-yil 16-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 23-aprel.
- ↑ https://www.romanbook.net/book/6356845/?page=5[sayt ishlamaydi]
Adabiyot[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Frans Myuller, Viola Radlax, Larissa Ullmanning nomidan: Cuno Amiet. Die Gemälde 1883-1919. Schweizerisches Institut für Kunstwissenschaft / Scheidegger & Spiess, Tsyurix 2014 (= Œuvrekataloge Schweizer Künstler und Künstlerinnen. 28), ISBN 978-3-85881-433-3 .