Berggruen muzeyi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Berggruen muzeyi (shuningdek, Berggruen kolleksiyasi sifatida ham tanilgan) Berlindagi zamonaviy sanʼat klassikalari toʻplami boʻlib, uni kollektor va diler Heinz Berggruen oʻzining ona shahriga „kelishuv ishorasi“ bilan bergan. Koʻrgazmada eng koʻzga koʻringan rassomlar orasida Pablo Picasso, Alberto Giacometti, Georges Braque, Paul Klee va Henri Matisse bor. Berggruen kolleksiyasi Berlin milliy galereyasining bir qismi hisoblanadi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tashkil etish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Toʻplam oltmish yillik surgundan keyin oʻz tugʻilgan shahriga qaytgan Berggruen bilan birgalikda 1996-yilda Berlinga yetib kelgan. 1988-yilda Berggruen Metropoliten sanʼat muzeyiga 90 ga yaqin Klee asarlarini sovgʻa qilgan va 1990-yilda u Londondagi Milliy galereyaga Paul Cézanne, George Seurat, Vincent van Gogh, Pablo Picasso, George Braque va Joan Miró tomonidan chizilgan 72 ta rasm va chizmalarni besh yilga (oʻzaro kelishuv boʻyicha uzaytirilishi mumkin) qarz berishga rozi boʻlgan[1][2]. Shuningdek, 1990-yilda Madridda Berggruen kolleksiyasini namoyish qilish boʻyicha Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia bilan muzokaralar muvaffaqiyatsiz tugagan.

Berggruen dastlab 30 yil davomida yigʻgan toʻplamni Prussiya madaniy meros jamgʻarmasiga (SPK) qarzga bergan[3]. Nihoyat, u 2000-yilning dekabr oyida uni SPKga „ramziy“ 253 million markaga sotgan[4]. Bugungi kunda u Berlin milliy galereyasining bir qismi sifatida „Berggruen toʻplami – Picasso va uning davri“ nomi ostida, Shloßstraßedagi Gʻarbiy Stüler binosida, Charlottenburg saroyi roʻparasida namoyish etilmoqda.

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Berggruen 1996-yilda muzey ochilganidan keyin asarlarni, jumladan New Yorkdagi Zamonaviy sanʼat muzeyidan Picassoning 1909-yildagi Tepadagi uylar (Horta de Ebro) rasmini sotib olishni davom ettirgan. 2000-yilgi sotuvda Berggruendan SPKga jami 165 ta asar oʻtkazilgan. 2005-yilda Berggruenlar oilasi New Yorkdagi Sotheby’s uyidan Picassoning Nu Jaune (1907) asarini 13,7 million dollarga sotib olgan. Ushbu guash Les Demoiselles d’Avignon uchun birinchi tadqiqotlardan biri boʻlib, 20-asr sanʼatining muhim bosqichidir.

Muzey 1996-yildan 2006-yilgacha boʻlgan oʻzining birinchi oʻn yilligida 1,5 milliondan ortiq tashrif buyuruvchilarni qabul qilgan[4].

Kengayishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2007-yilning iyul oyida Berggruenning merosxoʻrlari otalarining Germaniya bilan yarashish anʼanalarini davom ettirish uchun muzeyga yana 50 ta zamonaviy klassik asarlarni taqdim etishlarini eʼlon qilishgan[5]. 2000-yil Rojdestvoda asarlar yuborilgandan keyin ham Berggruen rasmlarni, jumladan Picasso, Matisse, Klee, Cézanne va boshqalarning asarlarini sotib olishni davom ettirgan. Kengayish imkoniyatini yaratish uchun Berlin shtati SPKga oʻzining 50 yilligi munosabati bilan Gʻarbiy Stüler binosi yonida joylashgan Kommandantenhaus kabi yangi binolar bilan taʼminlashini eʼlon qilgan[6][7].

Berggruen muzeyining doʻstlari jamiyati (Förderkreis muzeyi Berggruen e. V.) bir vaqtning oʻzida tashkil etilgan boʻlib, uning aʼzolari Berggruenning bevasi Bettina, uning bolalari Nicolas, Olivier, John va Helen, shuningdek , Michael Blumenthal, Michael Naumann va Simon de Pury boʻlishgan[8]. SPK jamiyatning joriy xarajatlarini oʻz zimmasiga olishga rozi boʻlgan.

2008-yil may oyida toʻplamga yana 70 ta rasm qoʻshilgan. 2011-yilda Picassoning „Les Femmes d’Alger“ („Version L“, 1955) kartinasi kimoshdi savdosida muzeyga 21,4 million dollarga sotib olingan[9][10][11].

Taʼmirlash ishlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

2022-yildan beri muzeyda keng koʻlamli taʼmirlash ishlari olib borilmoqda[12]. U yopiq boʻlsa-da, kolleksiyaning bir qismi Tokiodagi Gʻarbiy sanʼat milliy muzeyida (2022), Osakadagi Milliy sanʼat muzeyida (2022), Shanxaydagi UCCA Edge (2023) va Parijdagi Musée de l’Orangerieda namoyish etilmoqda (2024).

Toʻplami[tahrir | manbasini tahrirlash]

Toʻplamning asosiy qismi Picassoning 100 dan ortiq eksponatlaridan iborat boʻlib, unda, shuningdek, Paul Kleening 60 dan ortiq rasmlari mavjud ham mavjud. Alberto Giacomettining haykaltaroshlik ansambllari va Afrika haykaltaroshligi namunalari kolleksiyaning asosini tashkil etadi.

Toʻplamning diqqatga sazovor asarlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Portrait de Madame Cézanne, Paul Cézanne, 1885
Tarixiy haykal, Benin, 18-asr, bronza – Berggruen muzeyi – DSC03770

Direktorlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

• 2018–hozir: Gabriel Mantua[13]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Vogel, Carol. „Dealer Will Enrich Art Of the Berlin He Fled“ (en-US). The New York Times (2000-yil 21-dekabr). Qaraldi: 2023-yil 28-fevral.
  2. ↑ Russell, John. „ART VIEW; GIFTS THAT CAN CHANGE THE CLIMATE OF A MUSEUM“ (en-US). The New York Times (1990-yil 3-iyun). Qaraldi: 2023-yil 28-fevral.
  3. ↑ Ruthe, Ingeborg. „Der Glückskauf für Berlin“ (2000-yil 11-noyabr), s. 11. 2005-yil 6-dekabrda asl nusxadan arxivlangan.
  4. ↑ 4,0 4,1 Ein Giacometti zum Abschied Die Tageszeitung, 16 December 2006. (olmoncha)
  5. ↑ „Nicolas Berggruen: "Ich hoffe, ich habe sein Auge geerbt"“ (de) (2007-yil 28-avgust). Qaraldi: 2023-yil 28-fevral.
  6. ↑ Kuhn, Nicola. „Kunstsammlung Berggruen: Familiäre Bande“ (de) (2007-yil 16-iyul). Qaraldi: 2023-yil 10-iyul.
  7. ↑ Kuhn, Nicola. „Museumserweiterung: Brückenschläge zu Berggruen“ (de) (2007-yil 18-iyul). Qaraldi: 2023-yil 10-iyul.
  8. ↑ Sarah Plass (17 July 2007), Collectors Art Is Headed to Berlin New York Times.
  9. ↑ „Pablo Picasso (1881–1973)“ (en). www.christies.com. Qaraldi: 2021-yil 22-mart.
  10. ↑ „Pablo Picasso works draw art world to Berlin“ (en). the Guardian (2013-yil 7-iyun). Qaraldi: 2021-yil 22-mart.
  11. ↑ „Museum Berggruen International Council Museum Berggruen Berlin“. www.icmuseumberggruen.de. Qaraldi: 2021-yil 22-mart.
  12. ↑ Ingeborg Ruthe (13 July 2022), Baustellenflucht: Die Sammlung Berggruen geht auf Welt-Tournee Berliner Zeitung.
  13. ↑ Peter Richter (20 September 2021), Berliner Museen: Findet das versteckte Juwel Süddeutsche Zeitung. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Berggruen_muzeyi&oldid=4207580" dan olindi