Avstraliya — Vetnam munosabatlari
Avstraliya va Vetnam oʻrtasida tashqi aloqalar mavjud. Avstraliyaning Xanoyda elchixonasi va Xoshimin shahrida konsulligi bor. Vetnamning Kanberrada elchixonasi bor.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Avstraliya va Vetnamning birinchi aloqalari XIX asrda boshlanngan. Ikkinchi jahon urushi oxirigacha Avstraliya va Vetnam oʻrtasidagi munosabatlar deyarli yoʻq edi[1].
Vetnam urushi va oqibatlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Keyinchalik kommunistik ekspansionizm qoʻrquvi Avstraliyani Vetnam urushiga olib keldi, bu urushda Avstraliya Janubiy Vetnamga Shimoliy Vetnamga qarshi yordam berish uchun Vetnamga qarshi kommunistik aralashuvning bir qismi sifatida ishtirok etdi. Avstraliya kommunistlarga qarshi 50 000 askar yubordi, ulardan 520 nafari halok boʻldi. Urush Avstraliya jamiyatiga chuqur taʼsir koʻrsatdi[2].
Vetnam urushi tugagandan soʻng, Avstraliya mamlakatning iqtisodiy inqirozi va siyosiy izolyatsiyadan qochgan koʻplab vetnamlik qochqinlarni qabul qildi[3]. Vetnamlik qochqinlar Avstraliyaga kelgan yevropalik boʻlmagan muhojirlarning birinchi katta guruhi edi[4].
Zamonaviy kunlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Sovuq urushning tugashi va Vetnamning tashqi aloqalarini normallashtirishi Avstraliyaning tez orada Vetnam bilan munosabatlarni qayta tiklashiga sabab boʻldi. 1990-yillarda ikki davlat oʻrtasida munosabatlar oʻrnatildi. Vetnam hozir dunyoning eng tez rivojlanayotgan iqtisodiyotlaridan biri va Avstraliyaning strategik hamkori, mamlakatlar CPTPP aʼzosi va avstraliyaliklar uchun mashhur manzil boʻlib, ularning aksariyati Vetnam urushida qatnashgan sobiq askarlardir[5]. Shunga qaramay, Avstraliya, shuningdek, Vetnamdagi inson huquqlarining mamlakatdagi kommunistik hukumati tomonidan buzilganligini tanqid qilganlardan biridir[6].
Soʻnggi paytlarda Vetnam oʻsib borayotgan Xitoy taʼsiriga va Janubiy Xitoy dengizidagi tajovuzkor munosabatga qarshi turish uchun Avstraliyaning yordamiga muhtoj boʻlib qoldi, bu esa baʼzida Avstraliyaning munosabatidan Xitoy hukumatining gʻazabini keltirib chiqardi[7].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Australian involvement in Vietnam“ (2-iyul 2019-yil).
- ↑ „The Vietnam War“. 2019-yil 17-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-noyabr.
- ↑ „National Museum of Australia - Vietnamese refugees boat arrival“.
- ↑ „The Vietnamese refugees who changed white Australia“.
- ↑ „Australian Vietnam veterans return to live in Vietnam“.
- ↑ „Australia's Quiet Vietnam Diplomacy“.
- ↑ „Australian warships challenged by Chinese military in South China Sea“. Australian Broadcasting Corporation (20-aprel 2018-yil).