Amerika Basketbol Assotsiatsiyasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Amerika Basketbol Assotsiatsiyasi (BAA) (inglizcha: The Basketball Association of America (BAA) 1946-yildan 1949-yilgacha mavjud bo'lgan Shimoliy Amerika professional basketbol ligasi. 1949-yilda BAA Milliy Basketbol Ligasi (NBL) bilan Milliy Basketbol Assotsiatsiyasini tashkil qilish uchun birlashdi.

BAAda 18 ta jamoa bor edi, lekin liga boshlanishidan oldin 2 ta jamoa o'z faoliyatini to'xtatdi, shuning uchun 16 jamoa NBL bilan birlashish va NBA tashkil etilishidan oldin 3 ta to'liq mavsum o'ynadi. Birinchi BAA chempioni 1947-yilda Filadelfiya Uorriors, keyin esa 1948-va 1949-yillarda Baltimor Bullets va Minneapolis Leykers bo'lgan. NBA hali ham BAAdan 6 ta jamoaga ega. Liga 1946-1947-yilgi mavsumni 11 ta jamoa bilan boshlagan bo'lsa, 1948-yilda ularning soni 8 taga, 1949-yilda esa 12 taga yetdi. BAAning asosiy salbiy tomonlari o'yinlarning past ko'rsatkichlari edi (24-soniya qoidasi yo'q edi o'sha paytlarda), o'yinlarga tashrif buyurishning pastligi va vaqtni belgilashdagi nizolar, chunki ko'plab jamoalar xokkey jamoalari bilan uy arenalarini bo'lishdi.

1946-1947-yillarda[tahrir | manbasini tahrirlash]

Liga debyut mavsumini 11 ta jamoa bilan boshladi, ular ikki divizionga bo'lingan: Sharq va G'arb . Oddiy mavsumda har bir jamoa 60-yoki 61-o'yin o'tkazildi. Har bir diviziondan eng yaxshi uchta jamoa pley-off bosqichiga yo‘l olishdi. Ikki divizion g‘olibi avtomatik tarzda yarim finalga yo‘llanma oldi, qolgan to‘rtta jamoa esa uchta o‘yindan iborat seriyada o‘ynadi. Muntazam mavsumda 49 ta g‘alabaga erishgan Sharqiy divizion g‘olibi Vashington Kapitols yarim finalda beshta o‘yinda G‘arbiy divizion chempioni Chikago Stagsdan mag‘lub bo‘ldi. Finalda Saglar yarim finalda Nyu-York Knikerbokersni mag'lub etgan Filadelfiya Uorriors bilan to'qnash kelishdi. Mavsum finalida Warriors tarixdagi birinchi BAA chempionligini[1][2] qo'lga kiritish uchun Stagsni 4-1 hisobida mag'lub etdi. 1946-yil 1-noyabrda Maple Leaf Gardensda Toronto Huskies Nyu-York Knickerbockers bilan to'qnash keldi. Bu o'yin liga tarixida birinchi sanaladi[3]. Chempionatdagi debyut golini “Nikkerbokers” futbolchisi Ossi Shektman[4] savatchaga kiritdi.

O'zining birinchi yilida liga ko'plab muammolarni boshidan kechirdi. Klublar arenalarni xokkey jamoalari bilan baham ko'rdi va ba'zi egalar to'g'ridan-to'g'ri muz ustiga parket qo'yishdi. Bu ba'zan hatto gugurtlarning bekor qilinishiga olib keldi, chunki polda ko'lmaklar paydo bo'ldi. Ba'zi uy egalari ham o'yinlar o'tkaziladigan xonalarni isitmagan, shuning uchun ko'plab muxlislar jun ko'rpa bilan kelishgan va futbolchilar qo'lqop kiygan. O'yinlarga o'rtacha 3000 kishi tashrif buyurishdi. 24-soniya qoidasi yo'qligi sababli hisobda katta ustunlikka ega bo'lgan jamoalar uzoq vaqt to'pni o'zida saqlab qolishdi. Shu sababli, egalar 60-daqiqalik o'yinlarni o'ynashni yoki hatto har bir jamoaga to'pga egalik qilish uchun ma'lum vaqt beriladigan tizimni joriy qilishni taklif qilishdi[5]. Ko'pgina klublarning moliyaviy ahvoli yomon edi[6]. Biroq, BAA rahbariyati muxlislarning sobiq universitet yulduzlarini ko'rish istagi bilan o'ynadi[7].

Liga boshidanoq asosiy sport ligalaridan biriga aylanishga intilgan. U o'zining asosiy raqibi Milliy Basketbol Ligasidan juda farq qilardi. BAA o'yinlari NBLdagi 40 daqiqalik o'yinlardan farqli o'laroq 48 daqiqa davom etdi va o'yinchilar NBLdagi kabi 5 emas, 6 ta qoidabuzarlikdan keyin chetlatildi. NBL egalari BAAning yaratilishidan tashvishlanmadi va yangi liga bilan raqobatlashishdan manfaatdor emas edi. Biroq, ba'zi NBL o'yinchilari BAAga o'tishni tanladilar.

1947-1948-Yillarda[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ikkinchi mavsum boshlanishidan oldin liganing 4 ta klubi - Klivlend Rebels, Detroyt Falkons, Pitsburg Ironmen va Toronto Xaskis bankrot bo'ldi. Shunday qilib, BAAda atigi 7 ta jamoagina qoldi. Baltimor Bullets klubi ABLdan G'arbiy divizionga ko'chib o'tdi, u yerda Vashington Kapitollari ham hatto bo'limlarga o'tdi. 1947-yil 1-iyulda, yangi mavsum boshlanishidan oldin, BAA tarixidagi birinchi qoralama bo'lib o'tdi, unda universitetlardan o'yinchilar tanlab olindi[8]. Oddiy mavsumda har bir jamoa 48 ta gacha o'yin o'tkazishdi. Filadelfiya Uorriors Sharqiy divizion va G'arbda g'alaba qozondi - Sent-Luis bombardimonchilari .

1948-yilgi pley-off o'yinlari avvalgi yilgi kabi formatda o'tkazildi. Filadelfiya Uorriors yarim finalda Sent-Luis Bombersni mag'lub etdi va finalda esa Bulletsga 4:2 hisobida mag'lub bo'ldi[9][10].

1948-1949-Yillarda[tahrir | manbasini tahrirlash]

1948-1949-yilgi mavsum boshlanishidan oldin NBLdan BAAga 4 ta klub o'tdi: Fort Ueyn Pistons, Indianapolis Jets, Minneapolis Leykers va Rochester Royals . Shunday qilib, BAA ko'p sonli yulduz futbolchilar bilan yakunlandi, masalan , Jorj Miken . 12 ta liga jamoasi ikki divizionga bo'lingan. Oddiy mavsumda har bir klub 60 tadan o'yin o'tkazdi. Sharqiy divizionni 38 ta g'alaba bilan Vashington Kapitolsi qo'lga kiritishgan bo'lsa, "Royals" va "Leykers" mos ravishda 45 va 44 ta g'alaba bilan G'arbiy divizionni qo'lga kiritishdi[11].

1949-yilgi pley-offda allaqachon 8 ta jamoa ishtirok etgan. Har bir divizionning eng yaxshi to‘rtta jamoa o‘z divizionining yarim final va final bosqichida bellashdilar. Divizion g‘oliblari mavsum finalida to‘qnash kelishdilar. Yarim final va divizion final o'yinlari ikkita g'alabaga qadar, final seriyasi esa to'rtta g'alabaga qadar o'tkazildi. Leykers G'arbiy divizionda g'alaba qozonishgan bo'lsa, Sharqda - Kapitoliylar. Finalda Leykers Kapitolsni o'z uyida 4-2[11][12] hisobida mag'lub etdi.

BAAning oxiri[tahrir | manbasini tahrirlash]

1949-yil 3-avgustda NBL va BAA egalari o'rtasida uchrashuv bo'lib o'tdi, unda ikki ligani birlashtirish va dastlab 17 ta jamoani o'z ichiga olgan yagona Milliy basketbol assotsiatsiyasini yaratish to'g'risida kelishuv imzolandi: qolgan olti NBL klublari. o'nta BAA klubiga qo'shildi (Indianapolis Jets va The Providence Steamrollers qo'shilishdan oldin bankrot bo'ldi) va yangi klub Indianapolis Olympians NBAga kirdi. Yangi liga klublari ham katta, ham kichik shaharlarda joylashgan bo'lib, ham katta arenalarda, ham kichik sport zallari va qurol-aslaha omborlarida o'ynagan[13]. Birlashishdan oldin, 1949-yil 21-martda Universitet loyihasi bo'lib o'tdi, bu BAA nomi ostida bo'lib o'tgan oxirgi tadbir[8].

Liga finali[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yil Finalchi Natija Finalchi Izohlar
1947- yil Filadelfiya Uorriors 4-1 Chikago Stags [14]
1948- yil Baltimor Bullets [a] 4-2 Filadelfiya Uorriors [15]
1949- yil Minneapolis Leykers 4-2 Vashington Kapitoliylari [16]

Jamoalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

^ NBAda hali ham o'ynaydigan jamoalar
Jamoa Shahar Yillar

faoliyat

Fasllar Победы-поражения Процент

побед 		Выход в

плей-офф 		Чемпионских

титулов 		Примечания
БАА Баффало Буффало,

(Нью-Йорк) 		Hech qachon o'ynamagan 0 0-0 N/A 0 0 [17]
БАА Индианаполис Индианаполис

(Индиана) 		Hech qachon o'ynamagan 0 0-0 N/A 0 0 [17]
Балтимор Буллетс[a] Балтимор

(Мэриленд) 		1947—1949-Yillarda 2 57-51 .528 2 1 [18]
Бостон Селтикс^ Бостон

(Массачусетс) 		1946—1949-Yillarda 3 67-101 .399 1 0 [19]
Чикаго Стэгс Чикаго

(Иллинойс) 		1946—1949-Yillarda 3 .333 0 0 [20]
Форт-Уэйн Пистонс^[b] Форт-Уэйн

(Индиана) 		1948—1949-Yillarda 1 22-38 .367 0 0 [21]
Индианаполис Джетс Индианаполис

(Индиана) 		1948—1949-Yillarda 1 18-42 .300 0 0 [22]
Миннеаполис Лейкерс^[c] Миннеаполис

(Миннесота) 		1948—1949-Yillarda 1 44-16 .733 1 1 [23]
Нью-Йорк Никербокерс^ Нью-Йорк

(Нью-Йорк) 		1946—1949-Yillarda 3 91-77 .542 3 0 [24]
Филадельфия Уорриорз^[d] Филадельфия

(Пенсильвания) 		1946—1949-Yillarda 3 90-78 .536 3 1 [25]
Питтсбург Айронмен Питтсбург

(Пенсильвания) 		1946—1947-Yillarda 1 15-45 .250 0 0 [26]
Провиденс Стимроллерс Провиденс

(Род-Айленд) 		1946—1949-Yillarda 3 46-122 .274 0 0 [27]
Рочестер Роялз^[e] Рочестер

(Нью-Йорк) 		1948—1949-Yillarda 1 45-15 .750 1 0 [28]
Сент-Луис Бомберс Сент-Луис

(Миссури) 		1946—1949-Yillarda 3 96-73 .568 3 0 [29]
Торонто Хаскис Торонто (Онтарио) 1946—1947-Yillarda 1 22-38 .367 0 0 [30]
Вашингтон Кэпитолс Вашингтон

(округ Колумбия) 		1946—1949-yillarda 3 115-53 .685 3 0 [31]
  • a Команда не имеет никакого отношения к «Вашингтон Уизардс», выступавшей с 1963 по 1973 год под именем «Балтимор Буллетс»
  • b С 1957 года называется «Детройт Пистонс»
  • c С 1960 года называется «Лос-Анджелес Лейкерс»
  • d С 1971 года называется «Голден Стэйт Уорриорз»
  • e С 1985 года называется «Сакраменто Кингз»

Eslatmalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „1946-47 BAA Season Summary“. basketball-reference.com. Sports Reference LLC. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 7-noyabr.
  2. ↑ „Warriors Win Inaugural Finals“. NBA.com. Turner Sports Interactive, Inc. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 7-noyabr.
  3. ↑ „History of Basketball in Canada“. NBA.com. Turner Sports Interactive, Inc (2002-yil 8-mart). 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 13-aprel.
  4. ↑ Goldaper, Sam „The First Game“. NBA.com. Turner Sports Interactive, Inc. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 15-avgust.
  5. ↑ Tale Tales: The Glory Days of the NBA, 1992. 
  6. ↑ Winning is the Only Thing in Sports, 1989. 
  7. ↑ Guide to Essential Knowledge, 2007. 
  8. ↑ 8,0 8,1 „1947-1948 BAA Drafts, 1949-1951 NBA Drafts“. The Association for Professional Basketball Research. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 11-sentyabr.
  9. ↑ „1947-48 BAA Season Summary“. basketball-reference.com. Sports Reference LLC. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 6-noyabr.
  10. ↑ „Baltimore Bursts Into Big Leagues“. NBA.com. Turner Sports Interactive, Inc. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 7-noyabr.
  11. ↑ 11,0 11,1 „1948-49 BAA Season Summary“. basketball-reference.com. Sports Reference LLC. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 7-noyabr.
  12. ↑ „Mikan, Lakers Begin Championship Run“. NBA.com. Turner Sports Interactive, Inc. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 7-noyabr.
  13. ↑ „Powerful Lakers Repeat“. NBA.com. Turner Sports Interactive, Inc. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 15-avgust.
  14. ↑ „Fulks' Warriors Star in League's First Season“. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 21-noyabr.
  15. ↑ „New Team in Baltimore Grabs Crown“. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 21-noyabr.
  16. ↑ „The Mikan Era Arrives“. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 21-noyabr.
  17. ↑ 17,0 17,1 Bradley, Robert „BAA League Minutes“. APBR. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 16-yanvar.
  18. ↑ „Baltimore Bullets Franchise Index“. basketball-reference.com. Sports Reference LLC. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 15-avgust.
  19. ↑ „Boston Celtics Franchise Index“. basketball-reference.com. Sports Reference LLC. 2012-yil 3-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 15-avgust.
  20. ↑ „Detroit Falcons Franchise Index“. basketball-reference.com. Sports Reference LLC. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 15-avgust.
  21. ↑ „Detroit Pistons Franchise Index“. basketball-reference.com. Sports Reference LLC. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 15-avgust.
  22. ↑ „Indianapolis Jets Franchise Index“. basketball-reference.com. Sports Reference LLC. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 15-avgust.
  23. ↑ „Los Angeles Lakers Franchise Index“. basketball-reference.com. Sports Reference LLC. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 15-avgust.
  24. ↑ „New York Knickerbockers Franchise Index“. basketball-reference.com. Sports Reference LLC. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 15-avgust.
  25. ↑ „Golden State Warriors Franchise Index“. basketball-reference.com. Sports Reference LLC. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 15-avgust.
  26. ↑ „Pittsburgh Ironmen Franchise Index“. basketball-reference.com. Sports Reference LLC. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 15-avgust.
  27. ↑ „Providence Steamrollers Franchise Index“. basketball-reference.com. Sports Reference LLC. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 4-iyul.
  28. ↑ „Sacramento Kings Franchise Index“. basketball-reference.com. Sports Reference LLC. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 4-iyul.
  29. ↑ „St. Louis Bombers Franchise Index“. basketball-reference.com. Sports Reference LLC. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 15-avgust.
  30. ↑ „Toronto Huskies Franchise Index“. basketball-reference.com. Sports Reference LLC. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 15-avgust.
  31. ↑ „Washington Capitols Franchise Index“. basketball-reference.com. Sports Reference LLC. 2012-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 15-avgust.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Amerika_Basketbol_Assotsiatsiyasi&oldid=4175824" dan olindi