Ajaigarh

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Ajaigarh yoki Ajaygarh - Hindistonning markaziy qismidagi Madhya Pradesh shtatining Panna tumanidagi shahar .

Ajaigarh shtati Britaniyalik Raj davrida Hindistonning knyazlik shtatlaridan biri edi. Shahar 1785 yilda tashkil topgan va poytaxti Ajaygarx deb e'lon qilingan.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ajaigarh shtati bayrog'i

Ajaigarh Britaniyalik Raj davrida xuddi shu nomdagi knyazlik davlatining poytaxti edi. Ajaigarh shahriga 1765 yilda Bundela Rajputi Guman Singx tomonidan asos solingan, u Jaitpurlik Raja Paxar Singxning jiyani edi. 1809 yilda Ajaygarx shahri inglizlar tomonidan qo'lga kiritilgandan so'ng, u Markaziy Hindiston agentligining Bundelkand agentligida knyazlik shtatiga o'tdi.. U 771 kvadrat mil (2,000 km2) ) maydonga ega edi , axolisi 1901 yilda 78236 kishini tashkil etgan. Hukmdorlar Savai maharaja unvoniga ega edilar. Ularning taxminiy yillik daromadi taxminan 15 000 funt sterlingni tashkil etgan va 460 funt sterling miqdorida soliq to'lashgan. Hukmdor Novgong shahrida, Ajaigarx qal'asi etagida istiqomat qilar edi, u shtatga qal'a nomini bergan. Tik tepalikda joylashgan bu qal'a 800 feet (240 m) oshiqroq balandlikda joylashgan. Shu nomdagi shaharchaning tepasida joylashgan qal'a , o'ymakor haykallar bilan bezatilgan bir nechta ibodatxonalar xarobalari mavjud. Shahar aholisi tez-tez bezgak kasaligi bilan kasallanishgan va 1868-69 va 1896-97 yillarda ocharchilikdan azob chekishgan..

Shtat 1950-yil 1-yanvarda Hindiston hukumatiga qoʻshilgan. hukmron boshliqqa 74,700 rupiy maosh berilgan- va uning uslublari va unvonlaridan xushmuomalalik bilan foydalanishgan. Bularning barchasi Hindiston hukumati tomonidan 1971 yilda, bu imtiyozlar barcha sobiq knyazlardan bekor qilingan paytda bekor qilingan. Sobiq knyazlik shtat Hindistonning yangi Vindxya-Pradesh shtati tarkibiga kirdi va sobiq shtat hududining katta qismi, jumladan, Ajaygarx shahri Panna okrugi tarkibiga kirdi, kichikroq qismi esa Chxatarpur okrugiga oʻtdi. Vindxya Pradesh 1956 yil 1 noyabrda Madxya Pradesh bilan birlashtirildi.

Panoramic view of Ajaygarh Palace
Ajaigarh saroyining kirish eshigi
Ajaigarh saroyi ichida

Ajaygarx hukmdorlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Maxarajadxiraja Chhatrasal : 1649-1731
        (ko'p qirolliklarning asoschisi hukmdori)
  ___________________________|________________________________
Xirdeshah Jagatraj Bhartichandra
 (Panna) (Jaitpur) (Jaso)
  ____________________________|____________________________
Vir Singx Kirat Singx Paxar Singx (1758-1765)
  ____________________________|____________________________
Xuman Singx Guman Singx (1765-1792) Durg Singx
(Charkari) (Banda)(Muammolari yo'q) |
                |__________________ning o'g'li|
              Bhakhat Singx: b. 1792-y. 1837 yil
           (Ajaigarh asoschisi hukmdori)
 _________________________________|_________________________________
            Madho Singx (1837–1849) Mahipat Singx (1849–1853)
             (Erkak muammosi yo'q) |
                               |
            Ranjore Singx (KCIE)__________Vijay Singx (R. 1853–1855)
             (1844 yilda tug'ilgan; 1919 yilda vafot etgan) (erta vafot etgan, otdan yiqilgan)                                               
 _________________________________|________________________________                                                                           
Jaipal Singx Bhopal Singx (KCIE) Pakshpal Singx 
            (1866 yilda tug'ilgan; 1942 yilda vafot etgan) | 
                | Polkovnik Deshpal Singx: (1914 -)  
            Punyapratap Singx: | |
           (1884 yilda tug'ilgan; 1958 yilda vafot etgan) Ajaiveer Singx Ashit Varn Singx (1953-2017)
                | (Erkak muammosi yo'q) |
           Devendra Vijay Singx |
           (1913 yilda tug'ilgan; 1984 yilda vafot etgan) Xraday Shah ---------------|     
        (Shaxsiy hamyonlar, unvonlar bekor qilingan)                 
 _________________________________|_________________________________      
Mahipendra Singx Kaushalendra Singx Surendra Singx    
  | (1934 yilda tug'ilgan; 1982 yilda vafot etgan) |
  | | |  
Shailendra Singx Ajayraj Singx Tarunendra Singx

Ajaigarh qal'asi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ajaigarh yoki Ajaygarh qal'asi mintaqaning diqqatga sazovor joylaridan biridir.  U Panna tumanidagi tepalikning tepasida joylashgan va Xajuraxodan osongina borish mumkin. Qal'a Vindhya tepaliklari bilan chegaradosh va Ken daryosining ko'rinishini taqdim etadi. Bu qal'a o'zining boy tarixiy o'tmishi va Chandela sulolasidan qolgan me'morchiligi bilan mashhur. 

Qal'aga ham tarix, ham san'at ixlosmandlari tashrif buyurishadi.  Bu qal'aning shimoliy darvozaga yaqin joylashgan ikkita darvozasi (ilgari beshtasi bor edi), ikkita ibodatxona va ikkita toshdan yasalgan tanki bor. Ushbu tanklar Ganga va Yamuna deb nomlangan. 

Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]

shows great power of Ajaigarh
Ajaigarh qal'asidagi Ajaigarh tepasi

Demografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

2001 yilgi Hindiston aholini ro'yxatga olish ma'lumotlariga qaraganda, Ajaigarx osha yilda 13,979 nafar aholiga ega edi. Aholining 53 foizini erkaklar, 47 foizini ayollar tashkil etgan. Ajaigarxda o'rtacha savodxonlik darajasi 59% ni tashkil qilgan, bu mamlakatdagi o'rtacha 59,5% dan past; erkaklarning 61% va ayollarning 39% savodli. Aholining 16% 6 yoshgacha bo'lgan bolalardir..

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

AJAYPAL Mahraj haykali